Brandweer Nederland in overleg met inspectie over Stairmaster


4 maart 2015

Gisteren, dinsdag 3 maart, heeft de inspectie SZW het gebruik van de Stairmaster om veiligheidsredenen stil gelegd. Dit gebeurde in Zeeland, naar aanleiding van een van de gebruikelijke inspecties bij veiligheidsregio's. In afwachting van de precieze omschrijving van de geconstateerde gebreken
door de Inspectie, heeft Brandweer Nederland zelf de handschoen opgepakt en de regio's geadviseerd tijdelijk geen gebruik te maken van de Stairmaster als onderdeel van de Periodiek Preventief Onderzoek (PPMO).

Landelijk portefeuillehouder Lieke Sievers: "Zeeland maakt gebruik van standaarden zoals die landelijk door het wetenschappelijk instituut Coronel zijn ontwikkeld en getest. Deze standaarden gelden als basis voor de testuitvoering in alle regio's. De zorg voor veiligheid die voor onze
repressieve brandweermensen buiten geldt, geldt evenzeer binnen. Het veilig testen en keuren hoort daar bij."

Afgelegde testen blijven geldig
We weten op hoofdlijn dat de gebreken aan de Stairmaster arbotechnisch van aard zijn. Dat betekent dat de validiteit van het testen (methodiek en wijze van uitvoering) niet ter discussie staat. Er zijn inmiddels een paar duizend brandweermensen, zowel beroeps als vrijwilligers, succesvol
gekeurd. De resultaten van deze afgelegde keuringen en testen blijven gewoon geldig.

Zijn er ongevallen bekend?
Ja, landelijk zijn er op dit moment twee ongevallen gemeld met licht letsel tijdens het gebruik van de Stairmaster. Het gaat hierbij om gekneusde enkels. We zijn op de hoogte van de signalen uit het veld dat er meerdere (bijna-)ongevallen zijn geweest. Brandweer Nederland inventariseert dat op
dit moment.

Oorzaken uitval test
Op basis van een inventarisatie in de regio's naar de redenen van uitval van de test met de Stairmaster blijken de volgende oorzaken: vermoeidheid, cooerdinatieproblemen en onvoldoende voorbereiding.

Wat nu?
Brandweer Nederland is momenteel in overleg met de Inspectie SZW over de geconstateerde gebreken. Afhankelijk van de uitkomst van deze gesprekken gaan we bekijken of gebreken (vlot) te herstellen zijn of dat we naar tijdelijke alternatieven voor de Stairmaster moeten zoeken. Dat is belangrijk
voor de continuiteit van de (geplande) testen en keuringen.

Berichtupdate
Via deze website houden wij u op de hoogte.

naar boven

Achtergrond Stairmaster

De Stairmaster is onderdeel van het PPMO (zie voor meer informatie over PPMO onderstaand LINK NAAR SITE) en heeft tot primair doel piekbelasting bij inspanning te meten. Er wordt hierbij gekeken naar cooerdinatie en balans. De Stairmaster is geintroduceerd als alternatief voor de gewone
traplooptest. Bij de invoering van de gewone test werd namelijk al snel duidelijk dat niet elke testlocatie beschikte over een trappenhuis met de vereiste afmetingen. Brandweer Nederland heeft het Coronelinstituut verzocht een alternatief te ontwikkelen dat op valide wijze gelijke inspanningen
kan meten. Coronel en de leverancier van de Stairmaster hebben samen deze test ontwikkeld. Met de Logapartijen (vakbonden) is afgesproken dat dit als alternatieve traplooptest zou gelden.

naar boven

Wat is PPMO?

Het PPMO is gebaseerd op 14 bijzondere functie-eisen op het gebied van klauteren en klimmen, hurken, knielen of kruipen, tillen, energetische belasting, rugbelasting (houdingen en krachtleverantie), werken met armen boven schouderhoogte, zicht, gehoor, verhoogde waakzaamheid en
oordeelsvorming, emotionele piekbelasting en blootstelling van de huid/luchtwegen aan (voedings)stoffen, producten en andere personen. Per bijzondere functie-eis worden uit de testen signalen voor verminderde belastbaarheid gesignaleerd.
De testen bestaan uit :

* signaalvragenlijst (vragen die relevante gezondheidsklachten in kaart kunnen brengen)
* biometrische testen: zoals meten van bloeddruk, oogtest etc.
* functionele brandbestrijdingstest: fysieke test die uit 12 onderdelen bestaat
* traplooptest

Wat is het doel van de PPMO?
Het uitgangspunt is dat iemand altijd veilig en verantwoord zijn werk kan uitvoeren. Taakspecifieke fitheid is naast mentale fitheid en vakbekwaamheid een belangrijke component daartoe. Het blijvend stimuleren en monitoren van deze fitheid is belangrijk voor veilig brandweerwerk.

Onze brandweermensen kunnen in de praktijk in basis voor dezelfde `klussen' komen te staan; redden, brandbestrijding, hulpverlening. Dat is inspannend werk in bijzondere omstandigheden dat veel van mensen vraagt. Daarom zijn de eisen aan de fitheid van mensen gelijk.

Tenslotte staat voorop dat PPMO nadrukkelijk geen testwijze is om mensen af te keuren. Het niet of met moeite kunnen afleggen van onderdelen van de test heeft een signaalfunctie. Het kan duiden op een verminderde belastbaarheid, nu en in de toekomst, waardoor men problemen kan ondervinden
tijdens het repressieve brandweerwerk. Niet voorop gesteld dat d`at zo is. In overleg met de arboarts vindt nadere doorverwijzing plaats of kan een (aangepast) sport- of dieetadvies worden opgesteld. Het doel is om mensen weer zo snel als mogelijk `fit for the job' te maken. Sport- en
gezondheidsbeleid passen in de sluitende cirkel van verantwoord fit zijn en fit blijven voor veilig repressief brandweerwerk.

Hoe is de PPMO tot stand gekomen?
In 2004 heeft het LOGA opdracht gegeven aan het Coronel Instituut om onderzoek te doen naar het vervroegd uittreden van repressief brandweerpersoneel. Uitkomsten uit dit onderzoek vormden mede de aanleiding voor het LOGA om het FLO af te schaffen en met de werkgevers afspraken te maken over
loopbaanbeleid voor brandweerpersoneel in zogenoemde `bezwarende functies'. In het onderzoek deed Coronel ook uitspraken over mogelijk toekomstig gezondheidskundig beleid voor bezwarende functies. Een van de adviezen was om een functiespecifiek testprotocol te ontwikkelen.

In navolging daarvan heeft het LOGA in de CAO 2005-2007 afgesproken een instrument te laten ontwikkelen dat periodiek de belastbaarheid meet op de specifieke taken. En, dat bovendien voorspellingen doet over de ontwikkeling van de belastbaarheid van de medewerker in de toekomst.

Daaruit is het PPMO ontstaan. Het PPMO bestaat uit een vragenlijst, biometrische testen en een fysieke deel waar de brandbestrijdingsbaan en de traplooptest deel van uit maken. Omdat de oorspronkelijke traplooptest niet in elke regio kon worden uitgevoerd, is een alternatief ontwikkeld: de
huidige Stairmaster.

naar boven

Beeldvorming

Het is een gegeven dat veranderingen die mensen raken in het algemeen het beeld van neutraliteit of weerstand oproepen. De tijd waarin PPMO ingevoerd moest worden was er een van uiteenlopende veranderingen die de werkvloer al in het hart raakte. PPMO werd in de beeldvorming beleefd als een
zwaardere test dan voorheen, waar vooral vrouwen en vrijwilligers het moeilijk zouden krijgen. Praktijkervaringen weerleggen dit beeld; met een `afvalpercentage' van tussen de 2 en 3 % blijkt het aantal mensen dat de baan/stairmaster niet haalt, niet meer of minder te zijn dan bij de oude
wijze van testen, zo werd bevestigd uit de regio's die een groot deel van hun mensen de PPMO heeft laten afleggen. Naarmate de baan en de Stairmaster door meer mensen werd geprobeerd, verdween ook de kritiek op aanvankelijk beleefde `zwaarte'. Wat als positief werd ervaren was dat ook leden
van het hogere management, mede om een voorbeeld te zetten, de baan doorliepen. Tenslotte blijkt uit recente ervaringen dat het voordeel van deze wijze van testen is ten opzichte van de oude wijze (fietstest), dat men zich niet vier weken van tevoren kan trainen om de test net te halen en er
voor de komende paar jaar weer van af te zijn.