Monique Vogelzang over basisschooladvies en onderbouwrendement


26 februari 2015

"Deze nieuwe werkwijze doet kinderen beter recht" . Dat zegt waarnemend inspecteur-generaal Monique Vogelzang over de procedure waarbij het basisschooladvies bepaalt voor welke richting in het voortgezet onderwijs een leerling zich kan inschrijven.

"De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is een belangrijk moment in de schoolloopbaan van kinderen. Het is mede bepalend voor hun verdere toekomst. Waar een eindtoetsscore een foto-opname is, is het basisschooladvies als het ware een film. Die film brengt beter in kaart
wat de leerling in zijn mars heeft."

Basisschooladvies is bindend

Vanaf dit schooljaar gelden nieuwe regels voor aanmelding op het voortgezet onderwijs. Op 25 februari vond hierover nog een debat plaats in de Tweede Kamer, waar een ruime meerderheid zich schaarde achter de nieuwe systematiek. Basisscholen moeten een bindend advies opstellen waarmee de
leerling zich kan inschrijven in het voortgezet onderwijs dat het beste bij hem of haar past. Tot vorig jaar was meestal een eindtoets leidend (bijvoorbeeld Cito). Nu wordt eerst een basisschooladvies uitgebracht op basis waarvan de leerling zich kan inschrijven. Pas daarna wordt een eindtoets
afgenomen.

Geen aanvullende eisen

Vo-scholen kunnen het schooladvies niet bijstellen. Zij mogen dus ook geen aanvullende eisen stellen of aanvullende toetsen afnemen. Ook mogen zij niet op basis van informatie uit het leerlingvolgsysteem van de basisschool het schooladvies bijstellen of de basisschool verzoeken het advies bij
te stellen. De vo-school kan een leerling wel hoger plaatsen dan het schooladvies. Lager plaatsen is alleen toegestaan op uitdrukkelijk verzoek van de ouders.

Ene vo-school is de andere niet

Scholen voor voortgezet onderwijs zijn bang dat ze leerlingen moeten aannemen die eigenlijk het niveau niet aankunnen en dat de school daar dan op wordt `afgerekend' door de inspectie. Monique Vogelzang daarover: "Dat is niet alleen koudwatervrees, maar ook een motie van wantrouwen naar de
collega's van het basisonderwijs. Uit eigen onderzoek van de inspectie blijkt dat basisscholen prima in staat zijn om in te schatten waar een kind het beste tot zijn recht komt. Wij stellen het belang van het kind voorop. Dat heeft recht op goed onderwijs.
Er zijn grote verschillen tussen scholen. De ene weet bijna alle leerlingen met een havo/vwo-advies op vwo-niveau te brengen, terwijl leerlingen met hetzelfde advies op een andere school standaard in 3 havo belanden. Daarom willen we alle scholen prikkelen het beste uit de leerlingen te
halen."

School nooit zomaar zwak verklaard

Het onderbouwrendement is een van de graadmeters die de inspectie hanteert om te bepalen of een school tenminste basiskwaliteit levert. Er wordt gekeken of leerlingen in het derde leerjaar van het VO op het niveau zitten dat de basisschool destijds adviseerde.
Hoe werkt het? Als een school in staat is veel kinderen op het niveau van het basisschooladvies te houden dan is dat positief. Voor ieder kind dat de school naar een hoger niveau brengt, krijgt de school een pluspunt. En is de school niet in staat een kind op het basisschooladvies te houden,
dan levert dat de school een minpunt op. Bij zogenoemde dubbeladviezen geldt dat als het advies van de hoogste schoolsoort wordt bereikt, men een half pluspunt krijg en als het laagste niveau wordt gehaald een half minpunt. Al die plussen en minnen leveren met elkaar een schoolscore op. Het
gemiddelde van de laatste drie schooljaren wordt vervolgens vergeleken met de score van andere soortgelijke vo-scholen. Het is goed om te beseffen dat een school nooit zwak kan worden op het onderbouwrendement alleen. Dan moet er echt meer aan de hand zijn. Het is dus niet zo dat een school
wordt `afgerekend' op het onderbouwrendement. Het moet de school juist stimuleren kinderen kansen te geven.

Nieuw onderwijsresultatenmodel

Tot slot zegt Monique Vogelzang: "Met de VO-sector werken we op dit moment aan een nieuw onderwijsresultatenmodel. En daarbij kijken we ook naar vernieuwing van het onderbouwrendement. Want als we met de sector constateren dat ons toezicht tot ongewenste effecten leidt, dan passen wij ons
toezicht aan. Maar het belang van de leerling zal hierbij altijd voorop blijven staan".

Terug naar nieuwslijst