Met fluwelen handschoenen? Politie en de omgang met verwarde personen in Amsterdam.

Nieuwe publicatie in de reeks Politiekunde van het Programma Politie en Wetenschap.

Amsterdamse politiefunctionarissen blijken over het algemeen goed met verwarde personen om te kunnen gaan. Een goede omgang met deze risicogroep, die onverwacht kan reageren, is van groot belang voor de veiligheid van politie, verwarde personen en samenleving. De goede omgang vergt een alerte houding en een goede voorbereiding. Met name in de voorbereiding van agenten liggen mogelijkheden om de veiligheid van agenten, en daarmee ook van verwarde personen, verder te verbeteren. Dit blijkt uit een onderzoek van Bureau Beke naar de omgang van de Amsterdamse politie met verwarde personen.

Verwarde personen zijn op zichzelf geen apart aandachtsgebied van de politie, maar van de geestelijke gezondheidszorg. Toch heeft de politie regelmatig met verwarde personen te maken vanwege problemen die zij veroorzaken. Zo kunnen mensen met psychische problemen verbaal of fysiek gewelddadig zijn. Soms escaleren de contacten tussen politiefunctionarissen en verwarde personen en ontstaat er een conflict dat goed afgehandeld dient te worden.

Om een beeld te schetsen van de omgang van de politie met verwarde personen is naast een verkenning van de literatuur en beleidsdocumenten gekeken hoe de Amsterdamse politie te werk gaat. Dit heeft tijdens observaties en interviews in totaal 88 casus opgeleverd waaruit de omgang van de politie met deze doelgroep blijkt. Ook is een nadere analyse uitgevoerd op politieregistraties uit 2010, 2011 en 2012 die betrekking hebben op verwarde personen in Amsterdam.

Naar voren komt dat de Amsterdamse politie in de meeste gevallen goed is ingespeeld op de omgang met verwarde personen. Deels komt dit ook voort uit de samenwerking met de hulpverlenende instanties, met name de GGD. Zowel in acute situaties als bij huisbezoeken resulteert dit in een soepele overdracht van de verwarde persoon. Dit neemt niet weg, dat er soms incidenten met verwarde personen voorkomen die de veiligheid van politiefunctionarissen kunnen bedreigen. Deels ligt dit in de soms summiere informatie die vooraf over de verwarde persoon bekend is, deels komt dit voort uit de interactie die tussen verwarde persoon en politiefunctionaris bestaat.

De onderzoekers doen suggesties voor de verdere verbetering van de omgang met verwarde personen door de politie. Hoewel de Amsterdamse casusbeschrijvingen niet representatief zijn voor de situatie in geheel Nederland, komen uit het onderzoek algemene aanknopingspunten voor een verdere verbetering in de omgang met verwarde personen naar voren. Zo kan het inwinnen van informatie na een melding beter zodat agenten beter voorbereid ter plaatse komen. Ook kan meer gebruik gemaakt en geleerd worden van casusmateriaal over de omgang met verwarde mensen. Verder is de politieopleiding te optimaliseren door meer aandacht te besteden aan het uitbreiden van het handelingsrepertoire van agenten op basis van verschillende uitingsvormen van psychische problemen.