Autofabrikanten veranderden strategie van verzet naar innoveren


22 januari 2015

De afgelopen jaren hebben gevestigde autofabrikanten hun strategie in de transitie naar een duurzame samenleving sterk veranderd van verzet naar innoveren. Dit concludeert NWO-onderzoeker Joeri Wesseling die op zijn onderzoek naar strategieen van gevestigde bedrijven in transitieprocessen
hoopt te promoveren aan de Universiteit Utrecht op 23 januari a.s.

In het verduurzamen van verkeer en vervoer spelen autofabrikanten een belangrijke rol - zowel fabrikanten met gevestigde belangen als nieuwe, innovatieve start-ups. Wesseling onderzocht de strategieen van fabrikanten met gevestigde belangen. 'Dat zij baat hebben bij het beschermen van de
bestaande, winstgevende maar vervuilende autotechnologie is onlangs weer bevestigd toen zij wederom erin slaagden Europese emissieregelgeving uit te stellen door hun lobby. Dergelijke acties hebben een negatief effect op duurzaamheidstransities.'

Rol van gevestigde partijen

Om de rol van gevestigde bedrijven in duurzaamheidstransities te achterhalen, bestudeerde Wesseling de innovatie- en politieke strategieen van gevestigde autofabrikanten op het gebied van schone autotechnologieen. Hij voerde het onderzoek uit met patent-, document-, verkoopcijfer- en
interviewanalyses.

Druk om te innoveren

'De case studie die ik heb uitgevoerd, was gericht op de geschiedenis rond het duurzaamheidsbeleid van de staat Californie in de VS. Mijn onderzoek toont aan dat gevestigde autofabrikanten zich in de periode 1990-2005 sterk hebben verzet tegen het `zero emission vehicle'-beleid in Californie.
Zij lobbyden om het beleid tegen te werken, spanden rechtszaken aan en financierden onderzoek dat het beleid onderuit haalde. Maar na verloop van tijd ontstond er onderlinge competitie waardoor de druk om te innoveren toenam, en autofabrikanten in verschillende schonere technologieen gingen
investeren. Fabrikanten die minder verdienden aan de gevestigde technologie, maar wel de benodigde kennis en middelen hadden om radicaal te innoveren, brachten in 2009-2011 als eerste elektrische auto's op de markt.'

Van verzet naar bijsturing

Naarmate autofabrikanten meer in verschillende schone autotechnologieen gingen investeren, liepen hun belangen steeds verder uiteen, aldus Wesseling. 'Het verzet tegen het duurzaamheidsbeleid nam daardoor af, maar autofabrikanten probeerden het beleid zo te beinvloeden dat zij daaruit
concurrentievoordeel konden halen.' Om met het verzet van de industrie tegen beleidsinterventies om te gaan, beveelt Wesseling beleidsmakers aan om hun interactie met de industrie zo veel mogelijk te richten op de individuele bedrijven in plaats van op de brancheorganisaties. Ook adviseert hij
beleid te ontwikkelen dat concurrentie tussen bedrijven stimuleert om zo een gesloten industriefront van verzet open te breken. Een derde aanbeveling is om technologie-afdwingend beleid met vraag-stimulerend beleid te combineren.

Achtergrondinformatie

Het promotie-onderzoek `Strategies of Car Manufacturers in Sustainability Transitions' door Joeri Wessseling maakt deel uit van het programma 'Power in transition', een onderdeel van het NWO-programma Energy Transitions. Promotor is prof. dr. Marko Hekkert en copromotoren zijn dr. Jacco Farla
en dr. Eva Niesten.

Meer informatie via Joeri Wesseling, wesseling.joeri@gmail.com.

gerelateerd onderzoek

* Gevestigde autofabrikant helpt elektrisch rijden mondjesmaat vooruit.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bron: NWO