'Het hoger onderwijs moet studenten voorbereiden op een leven lang l..
15 januari 2015
Toespraak Mariette Hamer tijdens nieuwjaarsbijeenkomst Vereniging Hogescholen
Goede samenwerking tussen onderwijsinstellingen voor betere overgangen tussen verschillende schooltypen, het geven van een compleet beeld van de arbeidsmarkt aan studenten en begeleiding en ondersteuning op maat voor jongeren bij hun orientatie op (vervolg)studie en loopbaan. Met deze woorden
pleitte SER-voorzitter Mariette Hamer tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van de Vereniging Hogescholen voor ambitie en elan in het hoger onderwijs. De SER richt zich de komende tijd met volle kracht op onderwijs en kennis. Het zijn immers de aanjagers van groei, innovatie en werk', benadrukte
Hamer.
Ontwikkelingen en de gevolgen daarvan
In haar toespraak ging Hamer in op de snel veranderende wereld. In dat kader noemde zij een aantal ontwikkelingen die specifiek voor het hoger onderwijs van groot belang zijn. Bijvoorbeeld de toekomstige arbeidsmarkt waar banen aan de boven- en onderkant zullen toenemen, terwijl banen in het
middensegment verdwijnen door technologische toepassingen. Ook wees Hamer erop dat de snelheid van ontwikkelingen exponentieel toeneemt. `Het onderwijs bereidt kinderen voor op banen die nog niet bestaan, zij zullen technologie gebruiken die nog niet is uitgevonden, om problemen op te lossen
die nu nog onbekend zijn.'
Ten slotte noemde Hamer het ontstaan van co-creatie. Het onderscheid tussen institutie en individu in onze samenleving vervaagt, omdat individuen zelf drager worden van instituties. Co-creatie is een vorm van organiseren en van innoveren, met als basis dat het delen van kennis leidt tot
vermenigvuldiging. De complexe wereld van de 21e eeuw vraagt immers om oplossingen die gesloten organisaties niet kunnen bieden.
`Al deze ontwikkelingen brengen onzekerheden en risico's met zich mee, voor de samenleving, voor de economie, voor de arbeidsmarkt, voor u en voor mij,' stelde Hamer vast. `Werkenden zullen veel moeten investeren in zichzelf en bereid zijn om zich voortdurend te blijven ontwikkelen.' Ook wees
zij op de toenemende verschillen in de positie van hoog en laag opgeleiden. Hamer: `Die zijn ondermijnend voor de sociale cohesie in onze samenleving.'
Belang van onderwijs
`De onzekerheden en risico's onderstrepen voor mij eens te meer het belang van onderwijs, en dus van het hbo, voor onze samenleving, onze welvaart en onze kinderen', benadrukte Hamer. `Goed onderwijs, in alle levensfasen, voor iedereen en gericht op het maximaal tot ontplooiing brengen van elk
individu, elk talent.' Een taak voor het onderwijs maar ook voor de SER.
De SER is inmiddels gestart met een verkenning Leren in de toekomst, waarbij men kijkt naar de wijze waarop onderwijs en arbeidsmarktpartijen daarop kunnen inspelen door `echt' leven lang leren en betere samenwerking. Daarmee loopt de SER vooruit op verschillende door het kabinet genoemde
vraagstukken waarover hij de raad om advies wil vragen in de loop van 2015.
Uitdagingen
Het door Hamer geschetste toekomstperspectief stelt volgens haar de nodige uitdagingen. `Niet in de laatste plaats uitdagingen aan hogescholen als opleiders van een fors en belangrijk deel van onze toekomstige beroepsbevolking. De hogere kennisintensiteit van veel beroepen leidt tot een
toenemende behoefte aan hoger opgeleiden. Het hbo krijgt steeds meer te maken met instroom van volwassenen, die al enige tijd werken en zich willen opscholen of bij- of omscholen. Het hbo zal op deze doelgroepen toegesneden onderwijs moeten ontwikkelen.'
Een andere en een van de meest complexe uitdagingen voor het hoger onderwijs is volgens Hamer de vraag om op te leiden voor een arbeidsmarkt en een beroepspraktijk waarvan het hoger onderwijs eigenlijk nog maar weinig kan weten. Daarom is het van groot belang dat onderwijsinstellingen
structureel samenwerken met het bedrijfsleven, gekoppeld aan sectoren en dichtbij de omgeving waarin de onderwijsinstelling is gevestigd.
Als laatste uitdaging noemde de SER-voorzitter om studenten soepel door hun onderwijsfase te loodsen en een goede voorbereiding op de arbeidsmarkt mee te geven. `Daarvoor is het nodig dat jonge mensen leren wie zij zelf zijn, wat hun sterke en minder sterke punten zijn en waar ze warm voor
lopen.'
[IMG] print
[IMG][IMG][IMG]