Handreiking bij bewust afzien van eten en drinken
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen hoeft bij mensen na het zestigste levensjaar niet te worden ontraden. Artsen, verpleegkundigen en verzorgenden moeten patienten die voor deze weg kiezen goed voorbereiden en begeleiden en hen adequate palliatieve zorg geven.
Daar komen veel vragen bij op. De KNMG en V&VN ondersteunen zorgverleners met de praktische handreiking `Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen'.
In 2014 presenteerden artsenfederatie KNMG en beroepsvereniging van zorgprofessionals V&VN een concept van de gezamenlijke handreiking `Zorg voor mensen die bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen'. Deze is aan de hand van enige commentaren aangepast. Uit de
reacties bleek vooral dat het een duidelijke handreiking is, die voorziet in een concrete behoefte aan antwoord op vragen als: hoe lang kan het duren? Wat staat de patient en de hulpverlener te wachten? Wat voor zorg verleen je naast goede mondverzorging? Wat te doen bij onrust, verwardheid en
een delier? Welke klachten kunnen optreden en hoe kun je deze verlichten? Is dit een natuurlijke dood? De verwachting is dat zorgverleners de komende jaren steeds vaker te maken krijgen met vragen van mensen die overwegen bewust af te zien van eten en drinken of daarmee zijn begonnen.
Bewust afzien: eigen keuze
De handreiking gaat niet in op de vraag of stoppen met eten en drinken een goede weg is. Het is een keuze die iedereen zelf kan en mag maken. Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen wordt nadrukkelijk afgeraden bij patienten die jonger dan 60 jaar zijn en geen
levensbedreigende ziekte hebben. Bij oudere patienten is de afwezigheid van een levensbedreigende ziekte of een goede conditie van de patient geen reden om deze weg af te raden.
Samenwerking onmisbaar
De handreiking benadrukt het belang van continuiteit van zorg. In de intensieve zorg rond de patient zijn goede samenwerking en frequente communicatie tussen zorgverleners onderling, met de patient en zeker ook met de naasten onmisbaar. Naasten spelen een cruciale rol bij de zorg en
begeleiding en als intermediair tussen patient en arts. Zij moeten goed worden begeleid. De zorg voor een patient die bewust afziet van eten en drinken kan ook voor de zorgverleners en vrijwilligers belastend zijn. Er moet tijdens het proces ook aandacht zijn voor de emoties van alle betrokken
zorgverleners, inclusief vrijwilligers.
De handreiking is primair bedoeld voor artsen, verpleegkundigen en verzorgenden. Hiermee worden zij in staat gesteld patienten goed voor te bereiden, te begeleiden en adequate palliatieve zorg in of voort te zetten. De handreiking kan ook gelezen en gebruikt worden door patienten en naasten.
Scholing
De V&VN Academie biedt verpleegkundigen en verzorgenden de scholingsbijeenkomst Zorg rond levenseinde. Hoe ga je in je werk om met stervende mensen en hun naasten.
Meer informatie in Dossier Levenseinde
[IMG]