Nieuwjaarstoespraak Burgemeester Sjraar Cox
Uitgesproken tijdens de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Sittard-Geleen
Maandag 5 januari 2015
Alleen het gesproken woord telt.
Beste mensen,
Het jaar is nog maar 5 dagen oud en als burgemeester mag ik nu al de buehne bestijgen van dit vernieuwde theater... Op deze plek waar ook dit jaar weer zeer veel muzikale en culturele hoogstandjes zullen plaatsvinden, in deze prachtige omgeving, mag ik meteen beginnen met het belangrijkste
van deze bijeenkomst. Ik wens u allen, mede namens het college en de gemeenteraad, een mooi en bovenal gezond 2015.
burgemeester - toespraakEen nieuw college en nieuwe gemeenteraad, nieuwe en oude gezichten. Met zijn allen bewust van de verantwoordelijkheden die wij hebben in de richting van burgers, bedrijven en instellingen. Wetende ook dat wij als centrumgemeente samen met Heerlen, Maastricht en de
provincie een voortrekkersrol dienen te vervullen. Met zijn allen ook overtuigd dat we in deze tijd van nieuwe media, van veranderende verhoudingen, op zoek moeten gaan naar nieuwe werkwijzen. Dames en heren, neem van mij aan, het is bepaald geen straf om voorzitter te zijn van zowel de raad
als het college. Integendeel zou ik willen zeggen.
Vorige week, tussen het bakken van de wafels en de oliebollen door, zat ik onder de Nordmann te mijmeren over deze toespraak. Op de radio speelde de top 2000. Net als elk jaar kwam daarbij een nummer van Joe Cocker langs - Cocker vlak voor kerst overleden zoals u weet, die een grote hit
scoorde met een nummer dat wel eens heel toepasselijk zou kunnen zijn voor de manier waarop wij met elkaar aan de slag zouden moeten gaan...(eerste tonen van ` you can leave your hat on klinken door zaal') Nee, nee! Niet dit nummer.. ` You can leave your hat on' - ook erg leuk, maar dat kunt u
toch niet van mij als burgemeester verwachten!!
Nee, ik bedoel natuurlijk deze: `With a little help from my friends'. (eerste tonen van dit nummer klinken door zaal). Zeker een aanrader in deze tijden- Straks vertel ik u waarom.
Zoals u direct bij binnenkomst heeft gemerkt verschilt deze receptie van de voorgaande edities. Vandaag werd u -letterlijk- met de rode loper binnengehaald. Vervolgens moest u rechts de trap naar boven nemen, en voordat we elkaar een hand konden geven heeft u `en passant' de nieuwe kleine
zaal en de vernieuwde Charles Eyck-zaal kunnen bewonderen... Ik hoop dat de klanken van de piano en de zang het wachten in de rij wat veraangenaamd hebben. Allemaal talent uit onze stad. U hoort daar straks nog meer van. En hoe kon de aandacht zojuist beter gevestigd worden op het podium dan
met de muziek van Ad Mosam en van de slagwerkgroep van de Philharmonie? Dank aan de mensen van De Domijnen, die gezorgd hebben voor de culturele omlijsting. Onze culturele instelling De Domijnen, welke, zoals u weet, met ingang van dit kalenderjaar officieel van start is gegaan.
Dames en Heren,
Zoals ik vorig jaar ook al in mijn nieuwjaarstoespraak zei: "Sittard-Geleen is een stad om lief te hebben, oh er is zoveel". Het liefst zou ik alles benoemen, maar hoewel ook u vast comfortabel zit op het pluche, snakt u ongetwijfeld zo dadelijk naar een drankje. U ziet daarom op het scherm
achter mij beelden van zaken die de revue zijn gepasseerd op het gebied van cultuur, economie, verenigingsleven, sport, evenementen, etc.
Een dag van het afgelopen jaar wil ik wel apart benoemen. De dag die mij nog lang zal heugen: 17 juli. Het startte als een prachtige dag: de lucht was strakblauw, de zon scheen op haar hardst, en de stad was klaar voor een mooie zomer. Die dag was onze Koning in de stad, vergezeld door de
minister van Economische Zaken en door de gouverneur. VDL Nedcar werd namelijk geopend, 2500 mensen waren aan het werk en zij allen applaudisseerden toen de Koning en Wim van der Leegte, in een Mini, dwars door de fabriekshal reden. Weg was de onzekerheid voor alle mensen die bij en door
Nedcar hun brood verdienen.
Toen kwam daar plotseling het bericht dat een vliegtuig vol vakantiegangers, de MH17, neergestort was. Ook een inwoner van deze stad, Harrie Wagemans, liet daarbij het leven. De onvoorstelbare praktijken die te ontwaren zijn in zoveel brandhaarden, die momenteel woeden op de wereld, kwamen
daardoor ineens heel dichtbij.
17 juli 2014, de dag die ons inderdaad lang zal heugen.
Op die dag hebben we ervaren dat vreugde en verdriet elkaar afwisselen, we hebben ervaren dat in de wijde wereld heel wat gespuis rondloopt met een vernietigingsdrang die weergaloos is.
Maar op diezelfde dag hebben we ook mogen ervaren dat vasthoudendheid en optimisme, het zoeken en vinden van de juiste partners en geloof in elkaar, tot mooie resultaten kunnen leiden. Daardoor kunnen we de toekomst van onze stad en regio met vertrouwen en optimisme tegemoet zien. Daardoor
weten we dat we tegenslagen kunnen overwinnen.
Dames en heren,
Deze vasthoudendheid en dit optimisme moeten ook leidend zijn in het jaar 2015. Het jaar waarin de eerste gevolgen van de grote wetswijziging in het sociale domein zichtbaar zullen worden: de gemeente is vanaf nu voor een groot deel verantwoordelijk voor haar inwoners op het gebied van zorg,
werk en inkomen. Maar mensen: u bent ook verantwoordelijk voor elkaar: u weet het wel `with a little help from my friends'.....
Aan de nieuwe wetgeving ligt de opvatting ten grondslag dat de lokale overheid meer zicht heeft op wat er bij haar inwoners leeft. De gemeente kan beter passende ondersteuning bieden. Gemeenten weten ook welke hulp en ondersteuning er nog meer in de buurt is. Dat is het idee achter het
verschuiven van verantwoordelijkheden op het gebied van zorg, werk en inkomen van het Rijk en de Provincie naar ons.
Dit waarmaken dames en heren, vormt de uitdaging.
Uitdagingen die vooral zullen liggen in de wijze waarop we elkaar in de stad, in de wijken en dorpen kunnen vinden. In de wijze waarop wij, bestuurders en ambtenaren, gebruik gaan maken van de kracht en mogelijkheden van de inwoners en van mantelzorgers en beroepskrachten. We maken samen de
stad en dat betekent dat de overheid moet loslaten en ruimte moet bieden aan initiatieven en aan goede ideeen. Wij zullen daarna ongetwijfeld voorwaarden moeten scheppen , criteria formuleren. Faciliteren, goede ideeen `van onderop' zoals dat heet, helpen te realiseren in plaats van stug de
regels volgen en al te sturend willen zijn. Een overheid die meedenkt dus.
We moeten ons blijven verantwoorden, we moeten het debat met de stad blijven aangaan, maar ook het lef hebben keuzes te maken en ook duidelijk maken waarom wij bepaalde wegen zijn ingeslagen. Dit zeker ook tegen de achtergrond van de oplopende tekorten in onze gemeentebegroting.
Populisme vormt geen antwoord op de uitdagingen die voor ons staan. Dit is al te gemakkelijk, wekt vooral schone schijn en leidt tot chaos, misschien niet vandaag of morgen maar wel op de lange termijn.
Ik heb er het volste begrip voor dat ook onze inwoners die aangewezen zijn op ondersteuning zich zorgen maken: signalen over bezuinigingen, vermeende wantoestanden die via de radio, de tv en de kranten uitgeserveerd worden, noem maar op.
Maar deze beelden miskennen in grote mate de kwaliteit van zorg die geleverd wordt in de thuiszorg, bij de jeugdzorg, in de verschillende tehuizen. En natuurlijk worden er fouten gemaakt, worden misstanden openbaar. Dat was vroeger zo, dat is nu en zal morgen ook voorkomen. We zullen ons tot
het uiterste moeten inspannen om dit te voorkomen en het moet ons heel wat waard zijn om al degenen die onze steun nodig hebben die steun ook te geven.
Dit is iets `anders dan vasthouden aan het idee dat iedereen ergens recht op moet hebben, en dat recht als uitgangspunt te gebruiken, los van de vraag of hulp daadwerkelijk noodzakelijk is. Maatwerk dus.
We gaan na wat inwoners voor zichzelf en voor anderen kunnen doen om oplossingen te vinden voor problemen rond zorg, welzijn en inkomen. De eigen kracht benutten en elkaar zoveel mogelijk helpen. Ik ben van mening dat dit een meerwaarde is van de hervorming: de noodzaak om echt meer naar
elkaar om te zien: er zijn voor elkaar. (Tonen klinken van refrein ` With al little help from my friends'.) Een sociaal vangnet moet er zijn, en dat wordt niet enkel gevormd door de overheid, maar ook door de mensen in uw omgeving; `met wat hulp van je vrienden'. Meer oog hebben voor de wereld
om ons heen. We zijn hier niet ter wereld gekomen om enkel de eigen doelen na te streven en voor het eigen gewin te gaan. Er is ook nog zoiets als gemeenschapszin; solidariteit. De Koning zei het ook in zijn kerstboodschap: ` Nederland is meer dan 17 miljoen selfies'.
De aankomende maanden gaat een journalist meelopen bij onze gemeente om inzicht te krijgen in de processen en afwegingen die wij moeten maken in dit kader. Johan van de Beek zal ongetwijfeld verhalen over de ontmoetingen die wij gaan organiseren in de stad. Over de opvattingen die geponeerd
worden, etc. Het zal een genuanceerd beeld worden , daar twijfel ik niet aan.
Daarbij worden we geholpen door Johan en al zijn andere collega's `die weer durven nuanceren, tegen de duistere vorsten van absolute waarheden en simpele werkelijkheden in.'
Een prachtige zin, geleend van Bert Wagendorp van de Volkskrant. `Hopelijk leren we in 2015 weer positiever naar onszelf te kijken, daarbij geholpen door media die weer durven nuanceren - tegen duistere vorsten van absolute waarheden en simpele werkelijkheden in.'
nieuwjaarsreceptieDe afgelopen tijd lag binnen de decentralisaties het accent vooral op de zorg en op de jeugd. De participatiewetgeving zou ons echter de meeste kopzorgen op kunnen leveren. Ondanks alle inspanningen die de afgelopen jaren zijn verricht, moeten we gewoonweg constateren dat
teveel mensen buitenspel staan. Bij een aantrekkende arbeidsmarkt, zeker in Sittard-Geleen, is het niet te accepteren dat we er onvoldoende in slagen om mensen naar werk toe te leiden. Tijd voor een nieuw offensief. Overheid, onderwijs en ondernemingen moeten elkaar kritisch bevragen en
benaderen. Maar vooral oplossingen zoeken waarbij mensen gestimuleerd worden om aan de bak te gaan.
Mede door de intensieve samenwerking in Zuid-Limburg tussen de 3 steden, de provincie, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen liggen we op koers voor wat betreft de werkgelegenheidsontwikkeling en zetten we nog in op een grote toename van banen tot het jaar 2020. Veruit de meerderheid op
VMBO/MBO niveau. Ik kan niet in de keuken kijken van Nedcar, maar als ik alle perspublicaties goed interpreteer, ontstaan daar nieuwe kansen voor enkele duizenden mensen.... Kansen die benut moeten worden. En ik weet zeker dat ook aan de andere kant van de A2, in Holtum-Noord, binnen
afzienbare tijd de bouwkranen weer hun werk zullen doen.
We weten het vaak niet, maar er wordt flink geinvesteerd daar in Geleen op het Chemelot-terrein en de campus. QCP gaat er dit jaar beginnen met een nieuwe duurzame kunststoffabriek , een paar weken geleden heeft de Minister van Economische Zaken het nieuwe DSM-Materialencentrum geopend, en
morgen zijn we aanwezig bij de eerste steenlegging van het nieuwe Centrecourt op de campus: een verzamelplek voor alle mensen die daar werken, voor alle studenten die geinspireerd raken in een omgeving waar theorie en praktijk aan elkaar gekoppeld kunnen worden en waar doorlopende leerlijnen
gestimuleerd worden.
Ik zie ook dat binnen het MKB het optimisme groeit, ze zoeken elkaar op, wensen elkaar weer `de bal toe te spelen', er is sprake van nieuw elan. Van optimisme.
Onze medewerkers worden in plaats van regelneven, veel meer `mogelijk-makers'. Van ons, bestuurders, mag het mkb en grootbedrijf verwachten dat we ons bewust blijven van de centrale rol die wij hebben in de Westelijke Mijnstreek en in Zuid-Limburg. Wij spelen een actieve rol binnen de
samenwerking op Zuid-Nederlands niveau. Wij gaan verder met het slechten van de landsgrenzen.
En daar waar de burgemeester van Eindhoven, Rob van Gijzel, zich presenteert als de voorzitter van de Metropool Regio Eindhoven, gooi ik alle bescheidenheid van me af door aan te geven dat ik burgemeester ben van de Waereldstjad en van nog veel meer, van Sittard-Geleen.
Gewoon een kwestie van vastberadenheid en optimisme.
Dat laatste zullen we in de praktijk brengen als het gaat over de ontwikkelingen in de stadscentra, over het in stand houden van goede en duurzame voorzieningen, gespreid over de gehele gemeente, over het Groene Net en zeker ook wanneer we het hebben over het creeren van een veilige
woonomgeving.
Als gemeente doen we er alles aan om de veiligheid te waarborgen. Zo hebben we cameratoezicht ingevoerd, zijn we bezig met het opzetten van buurtpreventieteams, houden we rekening met scenario's rondom motorbendes, hennepteelt, incidenten op het chemelotterrein en de invloed daarvan op de
directe woonomgeving en ga zo maar door. We hebben samen met de gemeenten Beek, Stein en Schinnen afgelopen maanden een integraal veiligheidsplan vastgesteld, dit natuurlijk in nauw overleg met het openbaar ministerie en de politie, die toch, ook al wordt deze steeds `nationaler', nog steeds
onze beste vriend is... Overigens samen met de brandweermensen, boa's en alle andere hulpverleners.
nieuwjaarsreceptieEigenlijk doen we daarmee niets anders dan dat we op veel andere terreinen in het maatschappelijk verkeer doen, elkaar opzoeken, afspraken maken, samen de strijd aangaan, even lekker bewegen. Bij schutterijen, in de hafabra-wereld, bij toneelverenigingen, bij de voetbalclubs,
de gymnastiekverenigingen, de koren enzovoort: daar waar mensen bij elkaar komen om samen te sporten, muziek te maken of wat dan ook, brengt dat een saamhorigheidsgevoel te weeg. Daarbij denken we natuurlijk ook meteen aan het OLS 2014, welke in onze stad, in Beeg, gehouden werd en een zeer
succesvolle editie genoemd mag worden. Het aantal vrijwilligers was gigantisch, en bracht een enorme kracht en energie tot stand en een OLS dat tot in de puntjes verzorgd was. D`at is burgerkracht, dames en heren, waar mensen samen de schouders eronder zetten en dan zo'n mooi resultaat
behalen. En daarmee kom ik weer terug op de sociale hervormingen en de noodzaak om elkaar te ontmoeten: ook het verenigingsleven en evenementen als het OLS maar ook bijvoorbeeld het Oktoberfeest, waarbij de vrijwilligersinzet zo groot is, zorgt ervoor dat mensen ergens bij horen, niet eenzaam
langs de lijn staan.
Nee, liever sta ik samen met u langs de lijn bij alle topsport- en amateursportverenigingen in onze stad. Of als toeschouwer van een toneelstuk, een carnavalsoptocht, een mooi concert. In gezamenlijkheid iets beleven, samen getuige zijn van iets waar anderen energie in gestoken hebben: dat
maakt zo'n beleving nog intenser.
Onze gemeente telt vandaag 93.475 inwoners, 204 mensen minder dan op 1 januari 2014. In 2014 werden 717 kinderen geboren en 968 mensen stierven (sterfteoverschot 251). 3.779 mensen vestigden zich in onze gemeente, en 3.732 vertrokken (vestigingsoverschot 47).
En met deze statistische gegevens ben ik aan het einde gekomen van mijn toespraak. Beste mensen, ik hoop dat u het bevallen is: om de eerste keer al zittend de nieuwjaarsboodschap aan te horen.
Ten slotte en afsluitend.
17 december stond Youp van 't Hek hier op het podium en 9 januari , aanstaande vrijdag, Carboon, in het kader van het Jaar van de Mijnen waaraan we gedurende het hele jaar verspreid over de stad aandacht zullen schenken.
En tussendoor gaan we op 18 maart, de dag voor St. Joep, naar de stembus voor de Provinciale Staten en het Waterschapsbestuur.
Ik hoop u bij alle activiteiten als vanouds te mogen ontmoeten en vooral samen te genieten.
Dank voor uw aandacht, fijn dat u hier bent. Dadelijk heffen we samen het glas, maar eerst luisteren we nog naar de Vocal Solly's oet Gelaen.
En graag druk ik u nogmaals op het hart; wees er voor elkaar dit jaar! (terwijl BM podium afloopt de laatste klanken (20 sec.)- wegstervend- van liedje).
nieuwjaarsreceptie
nieuwjaarsreceptie
nieuwjaarsreceptie
Deel deze pagina op:
* del.icio.us
* Digg
* Google Bookmark
* Google plus share
Reageer op dit artikel Laatst gewijzigd: 05 januari 2015