Mediatekst | 12-12-2014

Letterlijke tekst van de persconferentie van minister-president Rutte na afloop van de ministerraad op 12 december 2014.

Rutte:

Goedemiddag. Gisteren heeft het Centraal Planbureau zijn nieuwste ramingen over de ontwikkeling van de Nederlandse economie naar buiten gebracht. Die geven aanleiding tot voorzichtig optimisme, al blijft het herstel broos. Het Planbureau verwacht dat onze economie in 2015 groeit met anderhalf procent. Dat ligt weer iets boven de eerdere verwachting. En dat is goed nieuws, omdat die groei ook mede wordt veroorzaakt door het aantrekken van de particuliere consumptie. Het betekent dat we met zijn allen wat meer geld uitgeven en daar zie je ook in terug dat de koopkracht dit jaar en volgend jaar zich iets positief ontwikkelt.

Wat ook positief is, is dat de werkloosheid ook in 2015 blijft dalen. Zij het licht. En de overheidsfinancien die verbeteren sneller dan tot nu toe was aangenomen. Maar ik zei het al: het blijft broos. Voorzichtigheid blijft geboden. De Nederlandse economie is zeer gevoelig voor internationale ontwikkelingen. Die hebben we niet altijd in de hand en die zijn ook niet altijd te voorspellen. Denk aan de geopolitieke ontwikkelingen, maar bijvoorbeeld ook de ontwikkelingen van sommige economieen in de Eurozone.

Het zijn op zichzelf mooie cijfers, maar het zijn ook abstracte cijfers. Achter deze cijfers gaan mensen schuil en die cijfers op dat abstracte niveau zijn een tikje ver van je bed. Er zijn bijvoorbeeld mensen in Nederland, nog steeds veel mensen in Nederland, die geen baan hebben. En de werkloosheid blijft nog veel te hoog, ook volgend jaar nog. En dat betekent dat ons doel niet is het presenteren van abstracte cijfers, maar het realiseren van concrete resultaten. Dat betekent dat we willen dat de mensen die geen baan hebben, een baan kunnen vinden. En dat mensen ook meer in hun portemonnee kunnen overhouden doordat de koopkracht iets verder kan stijgen. En dat blijkt dus volgend jaar het geval te zijn. Tegelijkertijd zijn deze cijfers ook een aanmoedigingen om koers te houden. Wij blijven werken aan het op orde brengen van de overheidsfinancien en het doorvoeren van de noodzakelijke hervormingen. Om daarmee ook het verdere economisch herstel te bestendigen.

FRESEN

Meneer Rutte, zijn die positievere cijfers uit die decemberraming ook niet een reden voor het kabinet om te zeggen: nou, we hebben Nederland laten lijden onder die bezuinigingsdrift om ook aan de Brusselse normen te voldoen. U zei: ik doe het niet alleen voor Brussel, maar voor het gezond maken van de economie. Wordt het niet tijd dat u ook Nederland weer eens wat extra's geeft?

RUTTE

Vooropgesteld zij dat ook volgend jaar nog steeds een fors tekort is. Dat betekent dat de staatsschuld ook volgend jaar nog verder zal stijgen. Het is wel zo dat het op orde brengen van de overheidsfinancien sneller gaat dan we dachten. Wat we zullen moeten bezien op de momenten die daarvoor geeigend zijn of er zodanige meevallers zijn dat het ruimte biedt om bijvoorbeeld in het kader van het nieuwe belastingplan, waar het kabinet aan werkt, waarbij de ambitie is, zoals u weet, om de lasten met 3 tot 5 miljard euro te verlagen, om daar snelheid mee te maken. Maar dat zal echt volgend jaar moeten blijken. Of deze cijfers, het zijn natuurlijk hele voorzichtige en voorlopige ramingen, of die zich ook bestendigen.

FRESEN

Zegt u nou dat als dit inderdaad werkelijkheid wordt, en zich bestendigt, dat er dan ruimte is voor extra lastenverlichting? Volgend jaar al?

RUTTE

Nee, dat zeg ik niet. Wat ik schets is het normale besluitvormingsproces waarbij je op geeigende momenten kijkt, bij het opstellen van de begroting, of er zodanige meevallers zijn dat het ruimte laat voor bepaalde prioritaire uitgaven en lastenverlichting. En dat hebben we ook geschreven in onze brief aan de Kamer van september, waarin wij de contouren hebben geschetst van het nieuwe belastingstelsel.

FRESEN

Maar dan hoor ik u toch zeggen: ja, als dit doorzet, dan is er ruimte voor lastenverlichting.

RUTTE

Nogmaals, dan is de vraag wat u met 'dit' bedoelt. Wat je hier ziet, zijn weer ramingen van het Centraal Planbureau, niet op basis waarvan wij nadere budgettaire beslissingen nemen. Dit zijn de decemberramingen die we ieder jaar krijgen. De budgettaire beslissingen nemen altijd op basis van de ramingen die in februari en later volgend jaar verschijnen.

FRESEN

Maakt dit de besprekingen over een hervorming van het belastingstelsel eenvoudiger, als de economie zich zo blijft ontwikkelen zoals het er nu uitziet?

RUTTE

Nee.

FRESEN

Leg eens uit, want daar is steeds van gezegd: daar hebben we extra geld voor nodig en als dat extra geld er komt, dan wordt het makkelijker?

RUTTE

Nou, wat wij gezegd hebben is: de ambitie van het kabinet is een belastingverschuiving van lasten die de economie schaden, we hebben in Nederland relatief hoge belastingen op arbeid, en je zou de directe belastingen kunnen verlagen en verschuiven naar indirecte belastingen. Tegelijkertijd ook de belasting verlagen, we hebben in de brief van september een ambitie neergelegd van alles bij elkaar zo'n 15 miljard verschuiving van belastingen en daarbij ook lastenverlichting van tussen de 3 en 5 miljard euro. Daarbij hebben we gezegd: dat zal ook moeten komen, in belangrijke mate, uit de verdere groei van onze economie. Ik vind deze cijfers echt te vroeg om daar definitieve uitspraken over te doen.

JANSEN

Ander onderwerp: MH17. Peter van Vliet, de projectleider van het Landelijk Team Forensische Opsporing, die vertelt in het vakblad van de politie in geuren en kleuren hoe hij op 21 juli heeft onderhandeld met Alexander Borodai, de leider van de separatisten in Oekraine. Hoe verhoudt zich dit tot het principiele kabinetsbesluit om niet rechtstreeks met de separatisten te onderhandelen?

RUTTE

Om te beginnen, het kabinet heeft geen bezwaar, zou op zichzelf geen bezwaar hebben om met wie dan ook te onderhandelen. Alleen wat je niet kunt doen, is onderhandelen met groeperingen, zodanig dat Oekraine niet meer met ons zou willen samenwerken. En Oekraine heeft ons steeds laten weten dat rechtstreekse contacten met separatisten ongewenst zijn in de ogen van Oekraine. Heeft dat ook nog bevestigd in een uitzending van Nieuwsuur een week of vier geleden. Vandaar dat deze gesprekken ook weer gevoerd zijn onder leiding van de OVSE.

JANSEN

Dus als de OVSE erbij is, dan is er nooit sprake van rechtstreekse onderhandelingen?

RUTTE

Dat is de precieze situatie, ja.

WESTER

Meneer Rutte, is er nog gesproken in het kabinet over de gaswinning in Groningen?

RUTTE

Ja, en daar kan ik nog verder niets over zeggen, want die besluitvorming is nog niet afgerond, maar er is over gesproken.

WESTER

Maar heeft minister Kamp dan een mandaat gekregen om het zelf verder af te handelen?

RUTTE

Kan ik u niet zeggen. Nee, echt, we werken altijd zo dat we, als het breed bekend is dat een onderwerp aan de orde is, het meestal van de agenda halen. Dit is van een orde dat we het wel wilden bespreken, hoewel het inderdaad al bekend was in de aanloop naar deze vergadering. Is ook niet te vermijden, omdat ook heel veel mensen bij deze discussie betrokken zijn. Maar de conclusies en ook de procesmatige kant daarvan, daar wil ik echt pas iets over zeggen, of waarschijnlijk zal Henk Kamp dat ook zelf doen, zodra die besluitvorming is afgerond.

WESTER

Is de intentie wel om de gaskraan verder dicht te draaien?

RUTTE

Ik zeg daar verder niets over.

BREEDVELD

Is er gesproken over het vertrek van Onno Hoes?

RUTTE

Nee.

BREEDVELD

Is er vorige week gesproken over de perikelen in Maastricht?

RUTTE

Nee.

BREEDVELD

Niet? Wij hebben anders begrepen, maar in zijn algemeenheid: wat vindt u van de zaak zoals dat daar zich heeft ontrold?

RUTTE

Dit is een zaak van Maastricht. Onno Hoes, en dat is volgens mij ook door de gemeenteraad van Maastricht gezegd, en de leiders van de grote politieke fracties, is een voortreffelijke burgemeester. Maar in overleg tussen fracties en Onno Hoes is besloten om, zodra een opvolger is gevonden, gegeven het hele feitencomplex, naar een opvolger te zoeken. Wat ik vaststel, is dat Onno Hoes, en daar ben ik ook trots op, zo ken hem, zijn kwaliteit als bestuurder op geen enkele manier ter discussie staat.

BREEDVELD

Wat heeft hij iets verkeerd gedaan, dat hij zijn functie moet neerleggen?

RUTTE

Daar ga ik niets over zeggen, dat is echt een zaak van de gemeenteraad van Maastricht. Ik stel alleen vast dat ik blij ben dat Onno Hoes, die ik heel goed ken, die ik ken als een voortreffelijke openbaar bestuurder met een enorm hart ook voor dit land en voor het openbaar bestuur, en ook voor zijn stad Maastricht, dat hij op geen enkele manier in discussie is als bestuurder van die stad. En dat gezegd is: gegeven het hele feitencomplex zoals dat er ligt, komen we in onderling overleg tot de afspraak dat zodra er een opvolger is, die opvolger zal aantreden.

BREEDVELD

Wat vindt u ervan dat het priveleven van iemand met een openbare functie op een dergelijke manier onder de loep genomen wordt?

RUTTE

Ik heb vaker gezegd dat ik deze persconferentie niet gebruik om te reflecteren op allerlei ontwikkelingen. Ik probeer echt met mijn team het land goed te besturen. En daar wil ik graag over spreken. En bovendien geldt hier ook nog eens een keer dat Onno Hoes juridische stappen heeft gezet en daarmee de zaak ook onder de rechter is. Wat mij nog terughoudender maakt dan ik gewoonweg al zou zijn om daarover te spreken.

BREEDVELD

Maar wij vragen u niet om een particuliere reflectie op een kwestie. Dit heeft wel degelijk ook gevolgen voor de bestuurbaarheid van, in dit geval, een stad. Als iemand gedwongen wordt zijn functie neer te leggen terwijl daar juridisch of moreel gezien misschien helemaal geen aanleiding toe is. Dus wat betekent dat voor de bestuurbaarheid als er op zo'n manier wordt omgegaan met mensen met een openbaar ambt?

RUTTE

Door het feit dat Onno Hoes naar de rechter gaat, zal de rechter er ook een uitspraak over gaan doen. Ik ben natuurlijk ook heel erg benieuwd tot welk oordeel de rechter komt. En ik denk dat het ook goed is dat die helderheid er komt.

BREEDVELD

U maakt zich daar geen zorgen over dat mensen zulke functies nog wel willen doen als ze zo worden benaderd?

RUTTE

Nogmaals, dat valt onder mijn algemene stelregel dat ik hier echt probeer te praten over alle maatregelen om ons mooie land weer op stoom te krijgen die het kabinet neemt. En probeer wat weg te blijven van meer algemene reflecties, in dit specifieke geval is de zaak ook nog onder de rechter. Maar ik wil u wel zeggen ik natuurlijk ook benieuwd ben naar de afloop van die rechtszaak en dat ik ook denk dat het goed is als er helderheid over komt.

VISCHJAGER

Goed, als ik dan toch aan de beurt ben, dan wil ik wat vragen. De muziek is toch wel uw oorspronkelijke idee geweest om in de muziek te gaan. Dat idee kreeg ik tenminste wel toen ik hoorde. Is dat ook zo?

RUTTE

Dat is ook zo. Te weinig talent.

VISCHJAGER

Zo u dat ook kunnen opschrijven?

RUTTE

Ik ga voor u opschrijven: te weinig talent. Voor muziek. Om daar mijn vak van te maken, om daar mijn geld mee te verdienen. Ik vind dat ik het heel goed doe, maar ik merkte dat niet iedereen het daar mee eens was. Dan is het ook zo om een andere professie te kiezen. Goed weekend!

Bewindspersoon

* Mark Rutte

Minister-president, minister van Algemene Zaken

Verantwoordelijk ministerie

* Ministerie van Algemene Zaken