Door het lint?
vrijdag 8 november 2013 | 'Door het lint'a'JURIDISCH - Bij een brand, ongeval of ander nieuwswaardig feit wil iedere rechtgeaarde persfotograaf natuurlijk vooraan staan om de beste beelden te maken. Immers, geen beelden, geen nieuws. Maar de politie, vaak niet dol op pottenkijkers, zet de plek
over het algemeen zo snel mogelijk af, waarna er telkens weer discussies ontstaan of de journalisten achter het lint mogen, zo ja, op welke voorwaarden, of de pers wel door de buitenste maar niet door de binnenste ring mag, of dat alleen houders van een politieperskaart dat mogen.
Dat de voorlichting aan de gemiddelde politieagent over de persvrijheid en de politieperskaart heel wat beter mag, is geen nieuws. Maar wat te doen als die agent je - naar jouw mening volstrekt ten onrechte - niet achter het lint laat?
Een politieagent die het je verbiedt achter het lint te komen, geeft een ambtelijk bevel. Het niet opvolgen daarvan is in principe strafbaar en kan tot een boete leiden. Voor zover bekend heeft dit slechts een keer tot een rechtszaak geleid en die dateert van bijna tien jaar terug. De boete
was toen 190 euro. Een ambtelijk bevel mag je dus niet weigeren, maar het is vaak de vraag of de politie dit bevel wel had mogen geven. Met andere woorden: is er sprake van een bevoegd gegeven ambtelijk bevel?
Het tegenhouden van journalisten kan een geoorloofde beperking zijn van het grondrecht van de vrijheid van meningsuiting en nieuwsgaring (artikel 10 EVRM). De vraag of de politie aan het lint juist gehandeld heeft, kan altijd pas achteraf beantwoord worden, via een klacht bij de politie, de
Nationale Ombudsman of de rechter.
Uit die uitspraken blijkt dat voor het rechtmatig tegenhouden van journalisten door de politie zwaarwegende belangen in het spel dienen te zijn. Te denken valt aan onaanvaardbare veiligheidsrisico's voor anderen en de journalist. De fotografen mogen de hulpdiensten vanzelfsprekend niet in de
weg lopen, maar de enkele reden dat de eigen veiligheid van de journalist in gevaar zou kunnen komen, is onvoldoende om hem het bevel te geven zich te verwijderen. De journalist mag zich natuurlijk niet schuldig maken aan andere strafbare feiten, zoals het lopen over de snelweg. In de praktijk
wordt hier zelden of nooit een boete voor gegeven.
Persfotografen en politie zullen vanuit hun verschillende invalshoeken en belangen vaak van mening blijven verschillen aan het lint. De NVJ /NVF is een werkgroep Politie/Pers gestart om klachten en problemen in de samenwerking tussen politie en pers te inventariseren. De klachten en
verbeterpunten worden besproken in het periodieke overleg met de Nationale Politie, en kunnen gemeld worden op: www.nvj.nl/meldpunt
Petra Oudhoff
NVJ Advocaten en Juristen
Secties: Meldpunt Politie & Pers | NVF fotojournalisten