Ontrafeld genoom van de eend geeft openingen in strijd tegen vogelgr..
Gepubliceerd op
10 juni 2013
Door
Wageningen University, Leerstoelgroep Fokkerij en genetica
Na ondermeer de zebravink, de kip en de kalkoen is nu ook het genoom van de wilde eend in kaart gebracht. De totale DNA-volgorde van de watervogel toont de interactie die de vogel gedurende lange perioden heeft met diverse vogelgriepvirussen, influenza A. Dat geeft aanknopingspunten voor
verder onderzoek naar de precieze werking van het virus bij vogels, maar op termijn ook bij mensen. Want een deel van het besmettingsmechanisme en de reacties van het lichaam zijn hetzelfde. Dat schrijft een internationaal onderzoeksteam, waaronder onderzoekers van Wageningen University, in
Nature Genetics van 10 juni.
- De social media buttons kunnen niet getoond worden - controleer uw instellingen
De wilde eend (Anas platyrhynchos) vormt voor het vogelgriepvirus een natuurlijke reservoir. Onderzoekers troffen reeds 25 varianten van influenza A bij de watervogel aan. Meestal hebben vogels nauwelijks last van die virussen, maar sinds het opduiken van een type, H5N1, is de schade die het
virus heeft aangericht onder pluimvee in zestig landen immens. Meer zorgen nog baart de overdracht van het virus naar mensen. Daardoor vielen reeds enkele honderden dodelijke slachtoffers. Die dreiging is continu, omdat het virus zich in de eend genetisch kan veranderen zodat nieuwe
virusvarianten kunnen ontstaan, die een potentieel gevaar vormen voor mens en dier.
Het onderzoeksteam, waaronder de Wageningse onderzoekers Martien Groenen, Richard Crooijmans en Robert Kraus, telde zo'n 19.000 eiwit coderende genen in het genoom van de eend. Dit komt overeen met het aantal in de eerder `gesequencete' genomen van de andere vogels en is circa 3000 genen
minder dan gemiddeld bij zoogdieren waaronder mens. Het team nam voor het karteren een tien jaar oude Peking-eend.
Infectie
Het in aanraking komen van een vogelgriepvirus met het weefsel (meestal de longen) van de wilde eend, ontketent bij de eend een cascade aan reacties. Na het eerste contact van het virus sturen signaaleiwitten (cytokines) een serie alarmerende boodschappen door het vogellichaam. Afweercellen,
zoals witte bloedcellen, migreren naar de plaats van de infectie via bloedbaan en het weefsel. De temperatuur van het lichaam stijgt om zo de interne stofwisseling te verhogen en de ideale temperatuur voor het virus te verlaten. Geinfecteerde cellen plegen `zelfmoord' of worden opgeruimd door
eigen lichaamscellen. Het geheel aan reacties vergt de inzet van een leger aan genen. "Infectie van eenden met het griepvirus activeert duizenden genen. Veel daarvan zien we ook bij de mens", verklaart Martien Groenen. "Juist verdere bestudering van verschillen bij eend en mens biedt mogelijk
inzicht hoe we dat besmettingsproces met medicatie bij kunnen sturen, zodat de afloop minder fataal zal zijn."
Publicatie
The duck genome and transcriptome provide insight into an avian influenza virus reservoir species. Yinhua Huang, Yingrui Li, David W Burt, Hualan Chen, Yong Zhang, Wubin Qian, Heebal Kim, Shangquan Gan, Yiqiang Zhao, Jianwen Li, Kang Yi, Huapeng Feng, Pengyang Zhu, Bo Li, Qiuyue Liu, Suan
Fairley, Katharine E Magor, Zhenlin Du, Xiaoxiang Hu, Laurie Goodman, Hakim Tafer, Alain Vignal, Taeheon Lee, Kyu-Won Kim, Zheya Sheng, Yang An, Steve Searle, Javier Herrero, Martien A M Groenen, Richard P M A Crooijmans, Thomas Faraut, Qingle Cai, Robert G Webster, Jerry R Aldridge, Wesley C
Warren, Sebastian Bartschat, Stephanie Kehr, Manja Marz, Peter F Stadler, Jacqueline Smith, Robert H S Kraus, Yaofeng Zhao, Liming Ren, Jing Fei, Mireille Morisson, Pete Kaiser, Darren K Griffin, Man Rao, Frederique Pitel, Jun Wang, & Ning Li. Nature Genetics on line, 9 june 2013.
prof.dr. M (Martien) Groenen
Contactpersoon prof.dr. M (Martien) Groenen
Contactformulier + Meer (1)
* drs. JA (Jac) Niessen
Contactpersoon drs. JA (Jac) Niessen
Contactformulier
Wageningen University
Internationaal toonaangevende universiteit met opleidingen en onderzoek op het gebied van gezonde voeding en leefomgeving
* Jorien Fret en Celine Allewaert tijdens een practicum dat onderdeel uitmaakt van de PhD-curus over algen kweken in een fotobioreactor. Promovendi onder de indruk van cursus algenkweek
* Duurzame Verbekering - milieuscores van conventionele wegwerpbekers vergeleken met koffiebekers van bioplastic of papier met biocoating. En met mokken. Duurzaamheid biobekers doorgemeten
* Studenten van Wageningen University zijn erg tevreden over hun opleiding, docenten, de faciliteiten en de kennis en vaardigheden die ze in Wageningen meekrijgen. Studenten: Wageningen beste universiteit van Nederland
Meer nieuws
Publicatie
Meer informatie over de ontrafeling van het genoom van de eend is te vinden op nature genetics online