Ziek nieuws
maandag 14 mei 2012 | JURIDISCH - Privacy versus persvrijheid? Dit voorjaar
botsten ze weer eens op elkaar. En toeval of niet, het was twee keer raak in de
medische wereld. De rechter werd in deze zaken (nog) niet tot een oordeel
geroepen, maar wat als dat wel zou gebeuren, wat gaat dan voor?
Het gaat hier over twee hoogwaardige en gelijkwaardige grondrechten. De rechter
zal deze tegen elkaar moeten afwegen. Welk grondrecht zwaarder weegt, hangt
(zoals wel vaker in juridische kwesties) af van 'alle omstandigheden van het
geval'. Uit de rechtspraak blijkt dat bij het bepalen van die omstandigheden
een aantal wegingsfactoren van belang is. Een belangrijke factor is
bijvoorbeeld dat publieke personen zich een zekere mate van inbreuk op hun
privacy moeten laten welgevallen: hoge bomen, veel wind.
Een andere belangrijke wegingsfactor is de vraag of de gepubliceerde gegevens
bijdragen aan het publieke debat. Dit kan tot gevolg hebben dat ook uiterst
gevoelige privégegevens mogen worden gepubliceerd. Dat was bijvoorbeeld het
geval met de publicatie van de medische gegevens van de inmiddels overleden
Franse president Mitterand. Twee weken na zijn dood verscheen het boek The big
secret, waarin de behandelend arts van Mitterand uit de doeken deed hoe hij 14
jaar lang de medische gegevens van de president had vervalst. Mitterand bleek
al heel lang aan kanker te lijden. Op de dag van publicatie voerde de familie
van Mitterand een kort geding en won. De rechter verbood verdere verspreiding
van het boek wegens privacyschending van de familie en schending van het
beroepsgeheim door de arts. Dat laatste hebben we overigens recent ook gehoord.
Er werd in de zaak Mitterand doorgeprocedeerd en toen de zaak (veel later) bij
de Europese rechter kwam, werd het boek alsnog toegestaan. Door het
tijdsverloop prevaleerde inmiddels het belang van het publieke debat boven de
privacy.
Deze uitspraak is echter geen vrijbrief voor de publicatie van informatie, die
is verkregen door schending van een beroepsgeheim. Dat laatste is strafbaar.
Het Europese Hof geeft in de Mitterand-zaak geen antwoord op de vraag of je als
journalist moet afzien van openbaarmaking van informatie waarbij je profiteert
van de schending van een medisch beroepsgeheim. Het blijft dus zaak om een
gewetensvolle en nauwkeurige belangenafweging te maken tussen het belang van
publicatie en daarmee het belang van het openbare debat en de belangen die
gediend zijn met vertrouwelijkheid van bijvoorbeeld medische gegevens.
Mira Herens, advocaat NVJ Advocaten & Juristen