Uitspraken vastgesteld d.d. 27 april 2012
door mr. C.A. Streefkerk, voorzitter, drs. G.J.P. Kloosterhuis, A.
Mellink MPA, drs. ir. M.C.N. Mokveld en mw. M.J. Rietkerk, leden, in
tegenwoordigheid van mr. H. Osinga, secretaris.
X / Nederlandse Vereniging van Journalisten
Uitspraak: gegrond
Op de website van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) is
een overzicht van geweld tegen journalisten en een begeleidende
publicatie verschenen onder de kop "Meer geweldsincidenten tegen
journalisten". Klaagster staat in dit overzicht vermeld.
De website van verweerders is voor iedereen toegankelijk en bevat een
eigen `Colofon', waarin de journaliste die verantwoordelijk is voor
`redactie nieuws' wordt vermeld. De Raad overweegt dat in het gewraakte
overzicht een eigen selectie en samenvatting van nieuwsfeiten wordt
gepresenteerd. In het begeleidende nieuwsbericht op de website wordt
geconcludeerd dat het aantal geweldsincidenten is toegenomen. Er is
daarmee naar het oordeel van de Raad sprake van een dusdanig aanbod van
nieuws en beschouwing onder redactionele leiding, dat sprake is van een
journalistieke gedraging en de Raad bevoegd is om daarover te oordelen.
Met betrekking tot de klacht overweegt de Raad dat de gewraakte
publicatie een overzicht betreft van ernstige geweldsincidenten tegen
journalisten in Nederland. In het inleidende nieuwsbericht wordt
gesproken over incidenten die variëren van bekogeling, mishandeling,
bedreiging met de dood, het wissen van videomateriaal tot
poederbrieven.
De Raad stelt voorop dat hij de exacte gang van zaken tijdens het
incident niet kan vaststellen. Uit het artikel in De Telegraaf, waar
het gewraakte overzicht op is gebaseerd, blijkt dat de beschrijving
gebaseerd was op een beschuldiging van een persoon die met klaagster in
conflict was. Daarom was bijzondere zorgvuldigheid geboden bij de
publicatie van deze beschuldiging. Nu klaagster bovendien door de
berichtgeving in ernstige mate is gediskwalificeerd, had het op de weg
van verweerster gelegen wederhoor bij klaagster toe te passen, hetgeen
niet heeft plaatsgevonden. De klacht is derhalve gegrond.
Trefwoorden:
· Procedure: bevoegdheid
· Journalistieke werkwijze: hoor en wederhoor, bronnen
Publicatie op www.rvdj.nl/2012/18
X / F. Timmers en BN/DeStem
Uitspraak: ongegrond
In BN/DeStem is een artikel verschenen onder de kop "Loods wekt woede".
De publicatie heeft betrekking op een conflict dat omwonenden hebben
met de gemeente over de bouw van een loods van klager.
De Raad overweegt dat het verweerders vrijstond om te berichten over
dit conflict en aandacht te besteden aan de visie van buurtbewoners, nu
deze partij zijn in dit conflict. Hoewel klager formeel bezien geen
partij is in dit conflict, kan het zijn dat diens belangen zodanig
worden geraakt dat wederhoor is geboden. Naar het oordeel van de Raad
wordt klager echter in de publicatie - objectief bezien - niet
gediskwalificeerd. Evenmin wordt de indruk gewekt dat de vergunning
voor de bouw op onjuiste gronden is verstrekt. In de berichtgeving
wordt slechts uiteengezet wat de bezwaren van omwonenden tegen de bouw
zijn en wordt melding gemaakt dat deze bezwaren door de gemeente zijn
afgewezen. Er bestaat dan ook geen grond voor het oordeel dat
verweerders na afweging van alle belangen bij klager wederhoor hadden
moeten toepassen.
Evenmin is sprake van schending van de privacy van klager. Hij is in
het artikel niet met name genoemd en de publicatie betreft een kwestie
in verband met zijn bedrijfsuitoefening terwijl hijzelf elders woont.
Trefwoorden:
· Journalistieke werkwijze: selectie van nieuws, hoor en
wederhoor
· Feitenweergave: tendentieuze berichtgeving
Publicatie op www.rvdj.nl/2012/19 H. Brinkman / G. van Schoonhoven en
Elsevier Uitspraak: gegrond Op de website van Elsevier is een
commentaar verschenen onder de kop "Rol Hero Brinkman bij
Arondeuslezing kwalijk". In weekblad Elsevier is onder de kop "Over de
grens" een uitgebreidere versie van het commentaar gepubliceerd. Kern
van de klacht is dat in het commentaar ten onrechte wordt gesuggereerd
dat klager zijn politieke doelen bereikt via dreigementen en het
artikel een beeld oproept van geweld. De Raad overweegt dat in het
gewraakte commentaar een beeld van klager wordt gecreëerd dat hij de
bedreigende telefoongesprekken naar Rene Boender niet erg lijkt te
vinden, dat hij een `twitterknokploegje' wel handig vindt en dat hij
via dreigementen zijn politieke doelen nastreeft. Deze beeldvorming
vindt geen steun in de feiten waarop de publicatie is gebaseerd en is
daarom journalistiek onzorgvuldig. Hoewel de publicatie een
hoofdcommentaar van de redactie bevat en een journalist in een
dergelijke publicatie een grote mate van vrijheid heeft zijn mening
over gebeurtenissen en personen te geven - ook met stijlmiddelen als
overdrijving en bewust eenzijdig belichten - worden de grenzen van het
journalistiek toelaatbare overschreden wanneer het commentaar, zoals
hier het geval is, een ernstige en onheuse diskwalificatie van een
persoon inhoudt waarvoor de feiten geen grondslag bieden. (vgl. RvdJ
2011/59) Voorts is sprake van een zodanige diskwalificatie van klager
dat verweerders deze uitlatingen niet zonder toepassing van wederhoor
hadden mogen publiceren, hetgeen zij hebben nagelaten. (zie punten
2.3.1. en 2.3.4. van de Leidraad van de Raad) Een en ander leidt tot de
slotsom dat verweerders grenzen hebben overschreden van hetgeen, gelet
op de eisen van journalistieke verantwoordelijkheid, maatschappelijk
aanvaardbaar is. Trefwoorden:
· Journalistieke werkwijze: hoor en wederhoor
· Feitenweergave: tendentieuze berichtgeving
· Aard van de publicatie: opinie/kritiek
Publicatie op www.rvdj.nl/2012/20 door mr. C.A. Streefkerk,
voorzitter, drs. G.J.P. Kloosterhuis, drs. ir. M.C.N. Mokveld en mw.
M.J. Rietkerk, leden, in tegenwoordigheid van mr. H. Osinga,
secretaris. X / T. van der Mee, P. Groenendijk en AD - herziening
Uitspraak: afgewezen Verzoeker heeft een klacht ingediend over de
artikelen"Zaaddonor (30) zwijgt over ziekte" en "Door mijn ziekte geef
ik kinderen een hoger IQ". Bij uitspraak van 24 november 2011 (RvdJ
2011/78) heeft de Raad de klacht van verzoeker ongegrond verklaard.
Verzoeker heeft verzocht om herziening van deze uitspraak.Uit hetgeen
verzoeker naar voren heeft gebracht blijkt dat hij zich niet kan vinden
in de beslissing van de Raad betreffende het oordeel over de
handelwijze van verweerders in het kader van onder meer de selectie van
bronnen en de geuite beschuldigingen. Voorts wordt volgens verzoeker
ten onrechte overwogen dat sprake is van een (mogelijk zelfs deels
erfelijke) vorm van autisme. Volgens de herzieningskamer is niet
gebleken dat de uitspraak van de Raad is gebaseerd op een onjuiste
aanname over de gevolgen, achtergrond of kenmerken van het syndroom van
Asperger. De publicatie in het AD was erop gericht aan de kaak te
stellen dat verzoeker jegens vrouwen voor wie hij als zaaddonor wilde
optreden, verzwijgt dat hij het syndroom van Asperger heeft (en dat hij
daarnaast over enkele andere persoonlijke feiten onjuiste informatie
geeft). Volgens de uitspraak van de Raad hebben verweerders niet
ontoelaatbaar gehandeld door over klager te publiceren op de wijze
waarop zij dat hebben gedaan. Daarbij heeft de Raad uitdrukkelijk
overwogen dat dit oordeel ook geldt indien sprake is van feitelijke
onjuistheden omtrent de berichtgeving over het syndroom van Asperger.
De uitspraak van de Raad berust niet op een bepaalde (volgens verzoeker
onjuiste) zienswijze over het syndroom van Asperger, maar op het feit
dat verzoeker dat syndroom in zijn contacten met wensmoeders verzwijgt.
Voor het overige berust het herzieningsverzoek daarop dat verzoeker
zich niet kan vinden in de gewraakte berichtgeving, de journalistieke
handelwijze en het oordeel van de Raad. Dat is echter onvoldoende om
een verzoek tot herziening gegrond te verklaren. Verzoeker heeft niet
aannemelijk gemaakt dat de beslissing van de Raad berust op ten
onrechte als vaststaand of aannemelijk geoordeelde feiten. De
herzieningskamer ziet dan ook geen aanleiding tot herziening van de
beslissing. Trefwoorden:
· Procedure: herziening
Publicatie op www.rvdj.nl/2012/21
---
Raad voor de Journalistiek