CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël
CIDI: stop Buchenwald hek
vr 23-12-2011
CIDI heeft een brief geschreven aan de Zandvoortse wethouder Andor
Sandbergen (CDA) met het verzoek om een onmiddelijke bouwstop op te
leggen aan een project van twee beroemde designers uit Antwerpen, die
een hek met een Holocaust-thema in het dorp Bentveld willen neerzetten.
De bewoners van de Taxuslaan zijn woedend en hebben bij de gemeente een
bouwstop geëist.
Ontwerpers Job Smeets en Nynke Tynagel onthulden 6 december hun plannen
om het bouwsel te maken in het prime-time televisieprogramma De Wereld
Draait Door. Het hek zal crematoria en replica's van het Buchenwald
concentratiekamp laten zien. Het Groninger Museum heeft al eerder
`ongepaste' werken van het tweetal over Auschwitz geweigerd.
"CIDI vindt dit voornemen uitermate smakeloos. Het toont een volstrekt
gebrek aan respect voor de slachtoffers van de Duitse
concentratiekampen en hun nabestaanden," schreef CIDI directeur Ronny
Naftaniel in zijn brief aan de wethouder.
De opdracht voor het hek dat Smeets, 40 en Tynagel, 34, hebben
ontworpen, kwam van een Nederlandse kunstverzamelaar voor zijn
landgoed. Dit zei Smeets tijdens de televisie uitzending. Hij zei dat
hij de identiteit van de verzamelaar niet zou onthullen. Het ontwerp
van het hek bevat een vertaling in het Latijn van de Duitse tekst op de
poort van Buchenwald, `Jedem das Seine' (ieder het zijne).
In de uitzending had Smeets het over een landgoed in de buurt van
Amsterdam, maar het hek blijkt in Bentveld, in de gemeente Zandvoort te
worden gebouwd. De bewoners zijn furieus. Gerard Post, woordvoerder van
de bewoners, zei vandaag in het AD: `Het hek refereert aan nazi's en
aan de verbranding van de Joden'. Hij vervolgde: `In de klok met de
Latijnse tekst 'ieder het zijne' zien wij een verwijzing naar het kamp
Buchenwald. Verre van prettig om hier elke dag langs te lopen.'
Merijn Bolink, een bekend Nederlands beeldend kunstenaar, zei: "Iemand
is altijd vrij om de Shoah als onderwerp te gebruiken, maar niet als
het zo hol gebeurt als Studio Job dat doet. Het is onvolwassen." Tracy
Metz, kunstredacteur van het NRC, zei bezwaar te hebben tegen `het loze
provoceren".
"Het zou kunnen dat de verantwoordelijken voor zulke stuitende werken
alleen om aandacht vragen, of het kans iets sinisters zijn," zei Michel
Freilich, hoofdredacteur van de Belgisch Joodse krant Joods Actueel.
"In het laatste geval moeten de autoriteiten de zaak onderzoeken. In
Duitsland zou de bouw van een dergelijk ding zeker worden
voorkomen. In België - misschien."
Smeets en Tynagel, werden door de New York Times de "poster boy en girl
van het nieuwe expressionisme in design" genoemd. Voor de
tentoonstelling in het Groninger Museum stuurden Smeets en Tynagel ook
een wit damast tafelkleed met een Auschwitz-Birkenau thema, om in de
receptiezaal bij hun tentoonstelling te gebruiken.
Het museum weigerde de tafelkleden echter te gebruiken. De tafelkleden
beelden een overzicht uit van een concentratiekamp, met in het midden
een hoop leesbrillen.
De woordvoerster van het museum, Willemien Bouwers, zei dat de hal soms
gebruikt wordt om feestjes en diners te geven. "Dit soort tafelkleden
daar neer te leggen, leek ons ongepast," zei de toenmalige directeur
van het museum, Kees van Twist.
"Je zoekt extremen in je werk" en "Je hoeft niet altijd een
bloemetjeskleed te maken", zei Smeets over zijn Holocaustwerken.
Tynagel voegde hier aan toe: "Je hoeft niet altijd goed nieuws te
brengen." Smeets verdedigde zich verder met de woorden: "Ik kan niet de
liefde bespreken als ik ook niet de haat kan bespreken" en Tynagel
gebruikte de volgende vergelijking: "Je kijkt ook naar een oorlogsfilm
met een zak popcorn in je hand."