NEN


22-12-2011

Normen om kleuren beter herkenbaar te maken voor kleurenblinden

Gisteren, 21 december, volop in het nieuws: 'de tekens op verkeersborden krijgen een dun wit randje zodat kleurenblinden de borden beter kunnen aflezen. Minister van Infrastructuur Melanie Schultz zal dit vrijdag aankondigen.' Mensen met een kleurzienstoornis kunnen bepaalde kleuren niet van elkaar onderscheiden. In de Nederlandse Praktijkrichtlijn 7022 worden richtlijnen gegeven voor functioneel kleurgebruik, ook voor kleurenblinden, en de normcommissie Verkeerstekens houdt zich specifiek bezig met de optimalisatie van de verkeersborden voor deze groep.

Witte scheidingsbies

In Nederland kunnen circa 700.000mensen bepaalde kleuren niet van elkaar onderscheiden. Kleurenblinden zonder rood pigment in het oog nemen rood als zwart waar. Zo zal voor hen het 'verboden inhalen' bord twee zwarte auto's opleveren. Geen ramp, want beide auto's op een wit veld zijn waar te nemen en op een rond verkeersbord is de boodschap duidelijk. Anders is dit bij rood op blauw. Hier zijn de grijswaarden van beide kleuren ongeveer hetzelfde. Doordat de kleuren 'mengen' komt de boodschap niet over. De oplossing is simpel en effectief; door de kleuren te isoleren door middel van een witte scheidingsbies op de scheiding tussen rood en blauw. Ook vallen de huidige verkeersborden tegen een groene of donkere achtergrond en in het donker niet voldoende op. Door een bies aan de omtrek van het verkeersbord valt deze wel op.

NEN 3381: Verkeerstekens - Algemene eisen voor borden

Deze norm geeft de afmetingen, de materialen, de kleuren en de lichttechnische eigenschappen van retroreflecterende en gewone materialen voor verkeerstekens op borden. Deze norm is van toepassing op borden ten behoeve van het wegverkeer. In 2012 wordt de norm herzien en zal de uitwerking van de witte scheidingsbies worden gespecificeerd.

Er bestaat ook een aantal Europese normen voor verkeerstekens waarop NEN 3381 in 2012 wordt aangepast:

* NEN-EN 12899-1: Vast opgestelde, verticale verkeerstekens - Deel 1: Verkeersborden

* NEN-EN 12899-2: Vast opgestelde, verticale verkeerstekens - Deel 2: Verkeerszuilen met binnenverlichting (TTB)

* NEN-EN 12899-3: Vaste verticale verkeerstekens - Deel 3: Reflectorpaaltjes en retro-reflectoren

* NEN-EN 12899-4: Vast opgestelde verticale verkeerstekens - Deel 4: Productiecontrole

Normcommissie 353 073 Verkeerstekens

In de normcommissie Verkeerstekens zitten belanghebbende (markt)partijen die afspraken maken over verkeerstekens. De normcommissie zorgt voor:

* Het leggen van een basis voor privaatrechtelijke overeenkomsten tussen overheid/opdrachtgever, leverancier en aannemer;
* Het aansluiten op wettelijke regelgeving;
* Het leggen van de basis voor de CE-markering;
* Het realiseren van goed zichtbare, veilige en doelmatige borden en ondersteuningsconstructies;

* De Nederlandse inbreng in de Europese normalisatie (CEN/TC226/WG 3 `Vertical road signs' en CEN/TC 226/WG 11 `Variable message signs')die gericht is op uniformering van aanduidingen op verkeersborden binnen Europa ten behoeve van de herkenbaarheid voor alle weggebruikers en de verkeersveiligheid.

NPR 7022: Functioneel kleurgebruik - Aanpassing aan kleurzienstoornissen

Deze praktijkrichtlijn geeft zowel toelichting op, als aanwijzingen voor het verantwoord gebruik van kleur, in al die toepassingen waar kleur wordt gebruikt als medium voor de codering van informatie. De doelstelling van de richtlijn is om door optimale kleurselectie en/of redundant coderen, kleurcodering voor iedereen toegankelijk te maken, inclusief voor personen met een verminderd vermogen tot kleurenzien.

De Europese technische normcommissie CEN/TC 159/SC5/WG5 is bezig met een NWIP (New Work Item Proposal) `Accessible Design Colour combination' voor jongeren en ouderen. Deze internationale norm beschrijft een methode voor het ontwerpen van een opvallende kleurencombinatie voor visuele symbolen en borden met als doelgroep oudere mensen en jongeren. De norm is gebaseerd op het concept van systematische kleurperceptie bij fotopische en metopische lichtomstandigheden.

Deze internationale norm past het ontwerp toe van visuele symbolen en borden waarbij kleurencombinaties opvallend worden gemaakt voor ouderen en jongeren. Dit document is ook van toepassing op visuele symbolen en borden voor mensen die kleurenblind zijn of die een medische oogafwijking hebben.

Meer informatie

Voor meer informatie over de normen: telefoon (015) 22 690 391, of email klantenservice@nen.nl.