NVLF
---
22 december 2011
Algemeen
Kwijlen bij parkinson geen teveel aan speeksel
Patiënten leren bewuster te slikken.
Ongeveer een kwart van de parkinsonpatiënten heeft last van kwijlen.
Onderzoek laat zien dat dit niet komt door een teveel aan speeksel,
maar door het niet kunnen wegslikken van dit speeksel. Dit heeft
belangrijke gevolgen voor de behandeling van het ongewild
speekselverlies. Tot op heden was dit namelijk vooral gericht op het
verminderen van de speekselaanmaak met bijvoorbeeld medicijnen.
Sliktraining lijkt een beter alternatief. Dat concludeert logopedist
Hanneke Kalf naar aanleiding van haar onderzoek waarop ze 22 december
promoveert aan het UMC St Radboud.
Parkinson
Moeilijker lopen, slechter spreken, trillen en een maskergelaat zijn
typerende kenmerken van de ziekte van Parkinson. Ongewild
speekselverlies staat meestal niet in dit rijtje. Toch hebben
parkinsonpatiënten daar veel vaker last van dan vroeger werd gedacht,
stelt Kalf. Uit haar onderzoek blijkt dat bijna dertig procent van de
patiënten overdag ongewild speeksel verliest, vaak met buitengewoon
vervelende gevolgen. Veel patiënten schamen zich erg voor het kwijlen.
Kwijlen
Kalf heeft samen met haar collega's aangetoond dat speekselverlies bij
de ziekte van Parkinson vooral wordt veroorzaakt door een combinatie
van drie factoren: een openstaande mond (een onderdeel van het
maskergelaat), een verminderd vermogen om het speeksel weg te slikken
en de typische voorovergebogen houding. De optelsom van die factoren
zorgt voor een verhoogde kans op kwijlen.
Behandeling
Behandeling moet zich juist hierop richten. "Je kunt patiënten helpen
bij het aanleren van bewuster slikgedrag of het regelmatig sluiten van
de mond.", aldus Kalf. "Eén van onze patiënten verloor bijvoorbeeld
speeksel tijdens het praten. Door vaker een tussenpauze in te lassen om
even het speeksel door te slikken, was het probleem verdwenen."
Bij een patiënten in een vergevorderd stadium is logopedie vaak niet
meer effectief. Kalf: "In dat geval kan worden bekeken of de patiënt
baat heeft bij meer ingrijpende behandelingen, zoals medicijnen of
bestraling van de speekselklieren."
Dit heeft belangrijke gevolgen voor de behandeling van het ongewild
speekselverlies. Tot op heden was dit namelijk vooral gericht op het
verminderen van de speekselaanmaak met bijvoorbeeld medicijnen.
Sliktraining lijkt een beter alternatief. Dat concludeert logopedist
Hanneke Kalf naar aanleiding van haar onderzoek waarop ze 22 december
promoveert aan het UMC St Radboud.