Wageningen Universiteit en Researchcentrum
hokverrijking voor varkens
Knabbelpaal en hooiruif beste inzending prijsvraag hokverrijking voor varkens
20 dec 2011
Vandaag zijn de prijswinnaars bekendgemaakt van hokverrijking voor
varkens 2011. Het doel van de prijsvraag, georganiseerd door Wageningen
UR Livestock Research, was om varkenshouders te stimuleren en te
inspireren om betere vormen van hokverrijking te realiseren. De
verzameling inzendingen en voorbeelden biedt volop mogelijkheden om
ondanks de economische crisis toch belangrijke stappen voorwaarts te
zetten, zowel in de gangbare als de biologische varkenshouderij. De
eerste plaats is voor de heer Van der Vegt met zijn inzending
âKnabbelpaal en hooimandâ.
knabbelpaal De heer Van der Vegt is een gangbare varkenshouder uit
Dalfsen, die inmiddels produceert voor het tussensegment varkens met
één ster van de Dierenbescherming. Hij timmert al jaren aan de weg op
het terrein van duurzaamheid, inclusief diergezondheid, dierenwelzijn
en hokverrijking. De knabbelpaal is een eenvoudige weipaal die aan een
ketting hangt of los in beugels staat. De hooimand is een aardappelmand
die als hooiruif dienst doet bij de gespeende biggen om hen door de
risicovolle periode voor bijterij heen te loodsen. De heer Van der Vegt
slaagt er als één van de weinige gangbare varkenshouders in Nederland
in om het couperen tot een minimum te beperken en varkens te fokken met
een mooie krulstaart.
Op de tweede plaats staat het sortisysteem voor biologische varkens.
Volgens deze inzending van de heer Wennekers uit Schagen kunnen varkens
via computergestuurde deurtjes hun natuurlijke gedrag uitvoeren in
verschillende functiegebieden, zoals wroeten, ruwvoer eten en zoelen
(een modderbad nemen). Op de derde plaats komt Sproot van mevrouw
Voorneman. Dat is een soort lego voor varkens die de inzendster, een
voormalig studente van de TU Delft, heeft ontworpen, geïnspireerd door
varkens die tussen boomwortels naar eten zoeken. Op de vierde plaats
komt de inzending van de heer Overesch, getiteld âBorstel voor zeugen
en touw op rolâ. Deze biologische varkenshouder uit Raalte heeft een
automatische koeienborstel bij zân zeugen geïnstalleerd en een
eenvoudige oplossing bedacht om het verstrekken van touw aan varkens te
vergemakkelijken. Van de 20 inzendingen is Uitloop met stro van de
heer Sloetjes uit Winterswijk op de vijfde plaats geëindigd.
Er waren twee keer zoveel inzendingen vanuit de biologische als vanuit
de gangbare varkenshouderij. Veruit de meeste inzendingen beschreven
materiaal om vleesvarkens bezigheid te verschaffen. Vier inzendingen
waren gericht op het terugdringen van bijterij (staart- en orenbijten)
en twee op het oplossen van problemen met hokbevuiling. Slechts een
enkele inzending ging over het aanbieden van een schuurmogelijkheid,
maar afkoeling werd vier keer benoemd. Ongeveer de helft van de
inzendingen betrof een combinatie van natuurlijke en minder natuurlijke
elementen (bijvoorbeeld âhout aan een kettingâ). Bij vijf inzendingen
lag het accent op een meer kunstmatige oplossing; bij vier lag dat
juist op meer natuurlijke elementen.
De vijf beste inzendingen scoorden alle een mooi eindcijfer, tussen 6.8
en 7.7 op een schaal van 2 tot 10. De laagste score (3.1) kreeg de
inzending bijtballen. Hierbij hebben de varkens de beschikking over een
bundel kettingen met daaraan zogenaamde bijtballen (een soort
hockeyballen).
Behalve de 20 inzendingen heeft Marc Bracke, onderzoeker van Wageningen
Livestock Research, ook 11 voorbeelden voor hokverrijking geformuleerd
die ook zijn gescoord. Het computerspel Pig Chase, die recentelijk de
nodige media-aandacht genereerde, kreeg daarbij een matige score van
4.5. Erg lage cijfers kregen de âSekspopâ (3.0) waarbij geprobeerd
wordt ongewenst seksueel gedrag van ongecastreerde varkens in goede
banen te leiden door een halve autoband in het hok te monteren, en
de Mestschuif (2.5) waarbij de varkens al wroetend hun eigen hok
kunnen schoonhouden.
De prijsvraag werd georganiseerd door Wageningen Livestock Research
vanuit de projecten âHokverrijking voor de uitloop van biologische
varkensâ en âVerantwoord omgaan met varkensstaartenâ, gefinancierd door
het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Vanuit het
bedrijfsleven werd de prijsvraag ondersteund door De Groene Weg, de
Rabobank, De Heus, MS Schippers en Nijenkamp Stalinrichting.
Contact
Hans Bothe, communicatiemanager
tel. 0317-487148
Marc Bracke, onderzoeker
tel. 0320-238205