Nationale Bank van Belgie
2011-12-16
Het economisch belang van de luchtvaart en de luchthavenactiviteiten in België Verslag 2009
door Xavier Deville en Saskia Vennix
Deze Working Paper evalueert het economisch belang van de luchtvaartsector in België in termen van toegevoegde waarde, werkgelegenheid en investeringen tijdens de periode 2007 - 2009. De studie is een update van een analyse die de Bank in 2009 heeft gemaakt (Working Paper No. 158). De luchtvaartsector onder beschouwing omvat niet enkel de activiteiten die rechtstreeks met de luchtvaart verbonden zijn maar eveneens alle andere activiteiten op de sites van de zes Belgische luchthavens (Antwerpen, Brussel, Charleroi, Kortrijk, Luik, Oostende). De directe en indirecte effecten van de sector worden geraamd op basis van micro- (hoofdzakelijk afkomstig van de Balanscentrale) en macro-economische (afkomstig van het Instituut voor Nationale Rekeningen) gegevens. De studie analyseert eveneens de sociale balans en bepaalde financiële ratio's op basis van de gegevens van de Balanscentrale. De luchthaven van Brussel werd het zwaarst getroffen door de daling van het mondiale verkeer die in 2009 werd waargenomen als gevolg van de economische crisis, en verloor dat jaar haar positie van grootste Belgische luchthaven voor vrachtvervoer aan de luchthaven van Luik. De nationale luchthaven blijft evenwel de leider inzake toegevoegde waarde, werkgelegenheid en passagiersvervoer, waarvan ze in 2010 bijna drie kwart voor haar rekening neemt, ondanks de exponentiële groei van het verkeer die in de luchthaven van Charleroi werd opgetekend. Samen vertegenwoordigden deze twee luchthavens in 2010 bijna 97 % van het passagiersverkeer via één van de zes Belgische luchthavens. In 2009 heeft de luchtvaartsector meer dan 6,1 miljard euro directe en indirecte toegevoegde waarde gecreëerd (hetzij 1,8 % van het bbp van België) en stelde direct en indirect 80.300 VTE te werk (hetzij 2 % van de binnenlandse werkgelegenheid in VTE), terwijl de investeringen in de sector bijna 380 miljoen beliepen. Tijdens de drie jaren onder beschouwing, stellen we een lichte stijging van de directe en indirecte toegevoegde waarde van de sector (+0,7 % gemiddeld per jaar), een markantere stijging van de totale werkgelegenheid (+5,2 % gemiddeld per jaar) en een belangrijke inkrimping van de directe investeringen (-15 % gemiddeld per jaar) vast. De analyse van de sociale balans toont dat de gemiddelde arbeidsduur per werknemer in de luchtvaartsector in 2009 fors onder het nationale gemiddelde lag, terwijl de gemiddelde personeelskosten hoger waren. Meer dan een derde van de werknemers van de sector heeft een diploma hoger onderwijs en de helft van de werknemers heeft in 2009 één of meerdere opleidingsprogramma's gevolgd. Uit de analyse van de samengevoegde jaarrekeningen van de ondernemingen van de luchtvaartsector blijkt eveneens dat ze tijdens de crisisperiode van 2008 en 2009 minder rendabel waren dan de gemiddelde niet-financiële onderneming. Er werd bovendien vastgesteld dat de rentabiliteit van de luchthavengebonden ondernemingen aanzienlijk hoger was dan die van de luchtvaartgebonden ondernemingen.
Communicatie Nationale Bank van België n.v.
de Berlaimontlaan 14 1000 Brussel
tel. + 32 2 221 46 28 www.nbb.be
Ondernemingsnummer: 0203.201.340 RPR Brussel
---- --