Nederlandse Hartstichting
chronische ziekten
Nieuws
Open brief: Minister Schippers sluit ogen voor epidemie van chronische
ziekten
donderdag 15 december 2011
Een epidemie van chronische ziekten dreigt. Wereldwijd sterven
jaarlijks 36 miljoen mensen aan kanker, hart- en vaatziekten, diabetes
en longziekten als astma en COPD. Hun aantal zal snel stijgen en dat is
een enorm economisch risico. Maar minister Schippers (volksgezondheid)
sluit willens en wetens de ogen: ze weigert effectieve maatregelen te
nemen en ze negeert internationale verdragen.
Wereldwijd sterft ruim 60% van de mensen aan kanker, hart- en
vaatziekten, longziekten of diabetes. Dit zijn jaarlijks 36 miljoen
doden. Bij de helft van de mensen die gehandicapt zijn, is dit een
gevolg van één van deze ziekten. Het aantal mensen dat sterft of lijdt
aan chronische ziekten zal explosief toenemen, ook in Nederland. Dit
veroorzaakt armoede, ongelijkheid, leed, grote druk op de zorg en
gigantische economische schade. Ook in Nederland.
Niemand lijkt te beseffen hoe bedreigend chronische ziekten zijn voor
de wereldeconomie. Uit recente onderzoeken van het World Economic Forum
en Harvard blijkt dat chronische ziekten de wereldeconomie meer dan 30
biljoen euro gaan kosten de komende 20 jaar. En daar gaan alle landen
de gevolgen van ondervinden. Ook Nederland, waar de zorg voor de circa
3,5 miljoen mensen met een chronische ziekte veel kost.
Sturen op vermijdbare risico's
Natuurlijk, mensen moeten ergens aan dood gaan. Maar toch niet al voor
hun 60ste en zeker niet als politieke moed het kan voorkomen?
Chronische ziekten worden deels bepaald door aanleg en deels door
risico's die je kunt mijden. Wetenschappelijke bewijzen zijn ruim
voorhanden dat het terugdringen van roken, drank, ongezonde voeding en
onvoldoende beweging echt zoden aan de dijk zetten. Tel daarbij vroege
opsporing en tijdige behandeling, en je krijgt vat op de epidemie van
ongeneeslijke ziekten. Sturen op gezonde leefstijl is nu aan de
politiek.
In september luidde Margaret Chan, hoofd van de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), in New York de noodklok tijdens de
VN-Topbijeenkomst over Chronische ziekten. Zij riep wereldleiders op
zich 'keihard te verzetten' tegen de tabaksindustrie. Ook sprak ze over
de indringende marketing van ongezonde voeding en riep ze regeringen op
hun burgers te stimuleren tot een gezonde levensstijl.
Internationale afspraken
In New York kwam kwam het tot een Politieke Verklaring over Chronische
Ziekten. Hierin wordt het explosieve risico van chronische ziekten
onderkend: actie is nu geboden. Het voorkómen van chronische ziekten is
de belangrijkste hoeksteen. Overheid en maatschappij zijn aan zet. Dat
betekent concreet:
* het creëren van een gezonde omgeving, waardoor mensen gezonde
keuzes kunnen maken en een gezond leven kunnen leiden;
* het bevorderen van gezondheid educatie, op scholen en door
publiekscampagnes;
* de versnelde uitvoering van het internationale verdrag over
tabaksbestrijding (FCTC);
* het implementeren van de WHO-strategie over Voeding, Bewegen en
Gezondheid;
* het beperken van reclame voor ongezonde voeding en frisdrank
gericht op kinderen en voeding die veel zout, suiker, verzadigd vet
en transvet bevat.
De wereldleiders namen de handschoen op: ze onderschreven de verklaring
in New York unaniem, ook Nederland.
Gezondheidsnota
In Nederland beschrijft minister Schippers in haar Gezondheidsnota een
aantal nuttige zaken. Zeker als het over sport en bewegen gaat:
iedereen moet veilig kunnen sporten, bewegen en spelen in de buurt.
Voor de jeugd vindt de minister zelfs dat 'het stellen van grenzen en
stimuleren van een gezonde basis gerechtvaardigd is'. Tot zo ver lijkt
het in de geest van 'New York'.
Maar de minister is wars van het positief beïnvloeden van leefstijl,
wars van het aanspreken van de voedingsindustrie of de tabaksindustrie.
Ze weigert van de beschikbaarheid van tabak te beperken, mensen te
ondersteunen die willen stoppen met roken en reclame voor ongezonde
voeding gericht op kinderen te beperken - de minister verdedigt zich
met haar mantra's over 'eigen verantwoordelijkheid' (de burger) en
'zelfregulering' (de industrie).
De minister heeft geen boodschap aan de Politieke Verklaring over
chronische ziekten. Ze benadrukt dat ze uiteindelijk toch haar eigen
plan trekt. 'Die beleidsvrijheid delegeert het kabinet noch aan de EU
noch aan de WHO.' Die rigide houding maakt de Nederlandse handtekening
eronder tot een wassen neus.
Roer moet om
Zo komen we er niet. Het roer moet echt om. De gevolgen van chronische
ziekten voor individuen, maatschappij en economie zijn simpelweg te
ernstig. Als gezondheidsfondsen roepen we onze minister van
Volksgezondheid op om in de geest van New York te handelen. Een actieve
en positieve houding voor een gezonde leefstijl voor alle Nederlanders
hoort daarbij.
Minister, toon leiderschap, visie en daadkracht! Gezamenlijk met u
kunnen wij deze epidemie nog een halt toeroepen.
Hans Stam, directeur Nederlandse Hartstichting
Michel Rudolphie, directeur KWF Kankerbestrijding
Inge de Weerdt, directeur Nederlandse Diabetes Federatie
Michael Rutgers, directeur Astma Fonds
Meer informatie
Lees meer op skipr.nl