TNO
15 december 2011
Bouwprognoses 2011-2016: Herstel in bouwsector voorlopig niet in zicht
Herstel in de bouwsector is voorlopig niet in zicht. De recente
decemberraming van het CPB voor 2012 gaat uit van een
`doormodderscenario': de schuldencrisis wordt niet snel opgelost, maar
er komt ook geen verdere escalatie. De vooruitzichten voor de
Nederlandse economie hangen sterk af van het verdere verloop van de
Europese schuldencrisis. De TNO Bouwprognoses en ramingen zijn daarom
onzeker en afhankelijk van de ontwikkelingen in de nationale en
internationale economische situatie.
Het CPB-scenario heeft ook zijn weerslag op de prognoses voor de
woning- en utiliteitsbouw. De sector bevindt zich nog altijd in een
neerwaartse trend die naar verwachting nog twee jaar voortduurt. Een
bodem wordt in 2013 verwacht. Voor de middellange termijn verwacht TNO
een beperkt herstel.
Dit staat in de TNO Bouwprognoses 2011-2016, die vandaag worden
gepresenteerd. De Bouwprognoses zijn door TNO opgesteld in opdracht van
het ministerie van BZK.
Woning- en utiliteitsbouw
De totale productiewaarde van de bouw zakte in 2010 met 11,6 procent.
Naar verwachting zal die krimp in 2011 en 2012 respectievelijk 2,6 en
7,4 procent bedragen. De woningbouw nam in 2010 met 14,3 procent af.
Het aantal nieuwe woningen kwam in 2010 uit op 56.000, in 2011 worden
dat er naar schatting 59.000 en in 2012 51.000. Wat betreft de
utiliteitsbouw bedraagt de krimp van de productiewaarde voor de drie
achtereenvolgende jaren respectievelijk 13,8, 3,7 en 5,6 procent. Op de
middellange termijn wordt een verdere beperkte krimp van de
utiliteitsbouw verwacht. Door leegstand in de vastgoedmarkt wordt
steeds minder nieuwbouw gerealiseerd. De vraag naar nieuwbouw zal pas
toenemen bij een krachtig herstel van de nationale en internationale
economie.
Ook de krimp in de werkgelegenheid in de bouw zet verder door. Verwacht
wordt dat er tussen 2010 en 2013 20.000 mensen minder werkzaam zijn in
de bouwsector (in 2010 486.000 werknemers). Op de middellange termijn
zien we dat de bouwarbeidsmarkt zich langzaam herstelt. Het
werkgelegenheidsniveau van 2008 (506.000) wordt echter niet meer
gehaald.
Scenario
Voor de jaren 2011-2016 is uitgegaan van één scenario, dat mede is
opgesteld op basis van de jongste decemberraming van het CPB van 13
december voor 2012. Voor de latere jaren verwacht TNO dat een
voorzichtig herstel van de bouwproductie in Nederland pas ná 2013 zal
inzetten. Het lichte herstel dat in de eerste maanden van 2011 inzette,
is in de knop gebroken door de eurocrisis en omgeslagen in een "dubbele
dip". De economische en kredietcrisis duren voort door gebrek aan
internationale coördinatie, waardoor gezond economisch herstel
uitblijft. Een en ander resulteert in een gemiddelde jaarproductie van
55.000 nieuwe woningen over de jaren 2011-2016.
Perspectief
Het huidige economisch scenario kent beperkt herstel van vertrouwen. De
bedrijfstak zal zich moeten aanpassen aan andere marktverhoudingen en
andere werkvormen met meer aandacht voor vervangingsvraag, stedelijke
vernieuwing, inbreiding, energiezuinig en onderhoudsvriendelijk bouwen.
In de bijlage vindt u een samenvatting van de bouwprognoses. Het
volledige rapport wordt opgesteld met inachtneming van de laatste
ramingen van het CPB en komt naar verwachting in december nog
beschikbaar.
Zie het origineel
bericht 2011-65