Academisch ziekenhuis Maastricht

Nut gonadenbescherming kinderen achterhaald Publicatiedatum: 14-12-2011 Bron: SdC Auteur: SdC Datum: 14-12-2011

Bij het maken van röntgenfoto's van kinderbekken werd tot voor kort getracht de geslachtsorganen af te schermen met lood (gonadenbescherming). De correcte toepassing van lood is in de praktijk moeilijk en de behaalde absolute dosisreductie is slechts marginaal. Bovendien kan het verlies aan beeldkwaliteit door het lood leiden tot het maken van nieuwe röntgenfoto's of een onvolledige diagnose.

Dit toont onderzoek aan van medewerkers van de afdeling Radiologie van het Maastricht UMC+ / azM. De resultaten hiervan zijn onlangs gepubliceerd in het vaktijdschrift `Insights into Imaging': Gonad shielding in paediatric pelvic radiography: disadvantages prevail over benefit.* Het onderzoek richtte zich op de correctheid van de toepassing van loodschildjes en de dosisreductie die dit opleverde. Daaruit bleek dat het gebruik van lood niet zinvol is.

Combinatie Door de combinatie van geavanceerde röntgenapparatuur met goed geoptimaliseerde protocollen is het mogelijk met een uiterst lage dosis te werken, aldus de auteurs. Deze dosis is vergelijkbaar met de dosis van één tot 20 dagen achtergrondstraling waaraan ieder mens op aarde van nature is blootgesteld. De minimale dosisreductie bij gebruik van lood en het daarmee gepaard gaande ernstige verlies aan beeldkwaliteit waren doorslaggevend in de beslissing gonadenbescherming niet meer toe te passen.

Toch ondervinden radiologisch laboranten en radiologen nog vaak weerstand tegen het niet gebruiken van loodafscherming. Men is het nu eenmaal gewend, maar hierbij wordt over het hoofd gezien dat gonadenbescherming begon halverwege de vorige eeuw, toen de toepassing van röntgenstraling nog in de kinderschoenen stond. In die tijd waren de doses wel 100 keer zo hoog als nu en kon men inderdaad spreken van een substantiële dosisreductie door loodafscherming.

Perceptie "De perceptie van stralingsrisico bij de bevolking moet veranderen", aldus onderzoeker en radiologisch laborante/dosimetriste Marij Frantzen. "De ouders zijn zich er niet van bewust hoe laag de röntgendosis is. We proberen hiervoor een gevoel geven door te wijzen op de alom aanwezige natuurlijke straling die in enkele dagen een vergelijkbare dosis oplevert. Hierover maken de meeste mensen zich terecht niet druk, én we wijzen op het risico van een slechte foto."

* Marij J. Frantzen, Simon Robben, Alida A. Postma, Johannes Zoetelief, Joachim E. Wildberger, Gerrit J. Kemerink - Gonad shielding in paediatric pelvic radiography: disadvantages prevail over benefit in Insights into Imaging ( DOI 10.1007/s13244-011-0130-3 )