Rechtbank Den Haag

5 jaar cel voor voormalige F-16 piloot

Den Haag , 14-12-2011
De rechtbank 's-Gravenhage heeft vandaag een 37-jarige voormalige F-16 piloot veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. De rechtbank acht bewezen dat verdachte staatsgeheime documenten op computers en cd-rom onder zich heeft gehouden, geheime informatie aan niet-gerechtigden ter beschikking heeft gesteld en een transactie aan het voorbereiden was om tegen betaling van een aanzienlijk bedrag (staatsgeheime) documenten te verkopen aan een buitenlandse mogendheid.

Verdachte had naar het oordeel van de rechtbank de criminele bedoeling om tegen betaling van 500.000 euro staatsgeheime documenten te verkopen aan een vertegenwoordiger van de Russische Federatie. Dit blijkt uit de wijze waarop verdachte uit eigen beweging contact heeft gezocht met een militair attaché van de Russische Federatie, een eerdere ontmoeting met die attaché in een hotel waarbij hij een cd-rom heeft overhandigd, sms-berichten die hij aan de attaché heeft verzonden en de antwoorden daarop van de attaché in de aanloop naar 17 maart 2011 en de waarnemingen van verbalisanten op 17 maart 2011 van een gesprek tussen verdachte en de attaché tijdens een tweede ontmoeting in een restaurant in Scheveningen. Een en ander wordt gestaafd door de handgeschreven tekst in het Engels en Cyrillisch op een A4tje over wat tijdens dit gesprek kennelijk is besproken.

Verdachte beschikte ook over documenten die geschikt waren om over te dragen aan de attaché. Er mag daarbij volgens de rechtbank van worden uitgegaan dat een vreemde mogendheid als de Russische Federatie slechts geïnteresseerd is in informatie die als staatsgeheim moet worden betiteld. Heel veel informatie over de F 16 is immers al via openbare bronnen te raadplegen en dus niet verkoopwaardig, zoals de verdediging heeft betoogd. Verdachte beschikte echter over staatsgeheime informatie van een karakter waarin de Russische federatie geïnteresseerd kon zijn. Nadat hij in 2010 ontslag had genomen bij de Koninklijke Luchtmacht heeft hij in strijd met de regels een aanzienlijke hoeveelheid gevoelige informatie op digitale gegevensdragers, waaronder staatsgeheime informatie, onder zich gehouden. Zijn stelling dat hij zich in het geheel niet bewust was dat hij in het bezit was van dergelijke gevoelige documenten acht de rechtbank ongeloofwaardig.

Ook de verklaring van verdachte dat de attaché met hem contact zocht in verband met een vliegtuigongeval in Polen in augustus 2009 vindt de rechtbank tegen de achtergrond van wat feitelijk is vastgesteld, volstrekt onaannemelijk en ongeloofwaardig en kennelijk bedoeld om zijn criminele handelen te verhullen.

Verdachte is dertien jaar als beroepsmilitair werkzaam geweest bij de Koninklijke Luchtmacht, laatstelijk als F-16 vlieger met gevechtservaring in Afghanistan.
In die functie kwam hij in aanraking met staatsgeheime informatie over de F-16.

Die informatie had onder meer betrekking op afgeschermde radiofrequenties, tactische handelingen in gevechtssituaties en gedetailleerde eigenschappen van de F-16. Het belang van absolute geheimhouding van deze informatie, onder meer vanuit militair-operationeel oogpunt en in verband met de actuele informatiepositie van de staat en zijn bondgenoten, was verdachte dus als geen ander bekend.

Verdachte was ook op de hoogte van de specifieke voorschriften en procedures binnen de luchtmacht voor het omgaan met staatsgeheimen. Toch heeft hij, in strijd met deze regels, geheime informatie onder zich gehouden, ook nadat de praktijk ten aanzien van het omgaan met staatsgeheimen binnen de luchtmacht was aangescherpt en hij zijn F-16 loopbaan per 1 april 2010 had beëindigd.

Door twee van zijn computers waarop bestanden met geheime informatie zijn aangetroffen, aan bekenden af te staan en door een gegevensdrager in een opslagcontainer naar de Verenigde Arabische Emiraten te laten verschepen, heeft hij zich ook schuldig gemaakt aan het ter beschikking stellen van die informatie aan niet-gerechtigden. Het aldus ontstane en reëel gebleken risico dat geheime informatie in handen van onbevoegde derden zou kunnen vallen, heeft de veiligheidsbelangen van de staat en zijn bondgenoten onmiskenbaar geschaad.

Bovendien heeft verdachte louter uit geldelijk gewin, namelijk ter leniging van zijn financiële nood, een vertegenwoordiger van een buitenlandse mogendheid benaderd om te bezien of hij achtergehouden informatie over de F-16 kon verkopen.
De rechtbank betrekt daarbij dat de in de informatie vermelde vijandelijke wapensystemen die tegen de F-16 kunnen worden ingezet, voor een belangrijk deel juist in dit land - Rusland - zijn (of worden) geproduceerd. Verdachte moet zich dit als voormalig luchtmachtofficier hebben gerealiseerd. Aldus heeft verdachte bewust zijn persoonlijk belang - louter geldelijk gewin ter leniging van zijn financiële nood - laten prevaleren boven de veiligheidsbelangen van de staat en zijn bondgenoten, de militair-operationele risico's in missiegebieden daaronder begrepen. In zoverre heeft hij ook het vertrouwen van zijn oud collega-jachtvliegers geschonden.
Aan de ernst van het feit draagt bij dat het initiatief tot de regelmatige contacten met de Russische ambassade blijkens de sms- en belgegevens steeds van verdachte is uitgegaan, waarbij hij zich kennelijk niet heeft laten weerhouden door de aanvankelijk afhoudende reacties van zijn contactpersoon aldaar. Verdachte heeft zijn voornemen niet eenmalig, maar gedurende een periode van een aantal maanden, geprobeerd te verwezenlijken.
Meer in het algemeen heeft verdachte zich bereid getoond tot het prijsgeven van geheime informatie aan een buitenlandse mogendheid, een gegeven dat hem mogelijk ook in de toekomst kwetsbaar en chantabel had gemaakt, mede gelet op de door hem beoogde loopbaan als F-16 vlieger in de Verenigde Arabische Emiraten.

De rechtbank rekent verdachte alle hiervoor bedoelde omstandigheden zwaar aan. Hieraan doet niet af dat verdachte zich geruime tijd voor de Nederlandse staat en zijn bondgenoten heeft ingezet, nu hij juist die veiligheidsbelangen die hem destijds als F-16 vlieger waren toevertrouwd, met zijn handelwijze heeft geschaad.

Bij de bepaling van de strafduur heeft de rechtbank gelet op de wettelijke strafmaxima van de bewezenverklaarde feiten. Het wettelijk strafmaximum ten aanzien van voorbereiding van het openbaar maken/verstrekken van staatsgeheimen is op grond van artikel 46 van het Wetboek van Strafrecht in samenhang met artikel 98a lid 1 van het Wetboek van Strafrecht een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van zeven jaar en zes maanden.
Gelet op de samenloopbepaling van artikel 57 van het Wetboek van Strafrecht kan voor de bewezenverklaarde feiten gezamenlijk een gevangenisstraf van maximaal 10 jaar worden opgelegd. De rechtbank veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf van vijf jaar met aftrek van voorarrest.

Uitspraken: BU7843