Groen!

Is Joke plots klimaatprogressief?

door Kristof Calvo (federaal parlementslid) op 14 december 2011 in "Klimaat en energie"

Groen!-kamerlid Kristof Calvo vindt minister van Leefmilieu Schauvliege hypocriet. "Alvorens grote mogendheden te kapittelen zou Joke Schauvliege beter eerst de Vlaamse klimaatambities opschroeven."

In schril contrast met de marginale aandacht vooraf voelden velen zich geroepen om het uiteindelijke resultaat van de VN-klimaatconferentie in Durban te beoordelen. Ook Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) had een rapport klaar. "Het akkoord is onvoldoende en schuift belangrijke beslissingen voor zich uit", klonk het. De minister vindt dat landen als China, India en de VS "eindelijk moeten bijdraaien".

De reactie lijkt (eco)logisch. Hoewel we het bereikte akkoord zeker niet mogen onderschatten, is het resultaat is minder fraai dan gehoopt. Moeilijke onderhandelingen met uiteenlopende belangen zorgen immers voor suboptimale oplossingen. Voorlopig lijken we daardoor af te steven op een gevaarlijke(re) klimaatsverandering van meer dan 2 graden Celsius. In 2010 stootten we mondiaal een recordhoeveelheid broeikasgassen uit. Iedereen begrijpt dat 2020, vijf jaar na het moment waarop onze wereldwijde emissies moeten pieken, te laat is voor een globaal bindend klimaatakkoord.

Toch was Schauvlieges reactie even schrikken. Stond daar plots een klimaatprogressieve politica? Opent CD&V de jacht op de groene kiezer? Heeft de minister 1 jaar na haar EU-voorzitterschap tijdens de conferentie in Cancun alsnog ontdekt hoe cruciaal internationale klimaatonderhandelingen zijn? Ik vermoed dat minder sympathieke argumenten aan de basis liggen van haar kritiek. Misschien wil de minister eigenlijk zeggen dat ze wel erg werd gemist als Belgisch delegatieleider of EU- voorzitter. Al is die verklaring weinig waarschijnlijk wegens compleet ongeloofwaardig.

Meer waarschijnlijk is dat de minister een debat voorbereidt dat er onvermijdelijk zit aan te komen: het debat of de Europese Unie nu wel of niet haar klimaatambitie moet opkrikken. In het voorjaar beslist de EU of ze haar reductiedoelstelling unilateraal optrekt van 20 naar 30 procent minder broeikasgassen in 2020. Of we die keuze moeten maken, zorgt ook in ons land voor pittige debatten.

De Kamer sprak al twee keer haar steun uit voor meer Europese klimaatambitie. Het regeerakkoord van Di Rupo I, ondertekend door de federale afdeling van CD&V, kiest ook voor 30 procent. Ook het Waalse en Brusselse Gewest zijn al lange tijd voor. Maar CD&V in Vlaanderen, N-VA en dus de Vlaamse regering willen dit goede voorbeeld niet volgen. In de taal van de V-partijen heet dat "een Vlaamse minderheid die een uitgesproken Belgische meerderheid gijzelt".

Nochtans is 30 procent niet hyperambitieus. Meer Europese klimaatambitie heeft bovendien tal van voordelen: ecologisch, maar ook economisch en budgettair. Ook de minister van Volksgezondheid zou moeten uitkijken naar meer klimaatambitie. Een studie van de Health and Environment Coalition schat de gezondheidsvoordelen tussen 10,5 miljard euro en 30,5 miljard euro. Voor België komt de besparing neer tussen 320 miljoen euro en 923 miljoen euro per jaar vanaf 2020. Het optrekken van de Europese doelstelling kan ook de alliantie tussen de EU en de armste en meest kwetsbare landen nog versterken. Zonder die as, waar de voorbije conferentie hard aan is gewerkt, had Durban tot niets geleid. Klimaatcommissaris Connie Hedegaard wordt terecht geprezen voor haar dwingende rol tijdens de conferentie.

Tot nu toe hanteerden de klimaatconservatieve krachten in binnen- en buitenland een andere logica, namelijk de oude logica dat milieubeleid slecht is voor onze competiviteit. "Hogere Europese doelstellingen kunnen maar als de VS en China ook in het bad zitten", luidt het dan. Net daarom bekritiseert bijvoorbeeld de Vlaamse klimaatminister de uitkomsten van Durban. Net daarom verwijzen collega's van traditionele partijen zo graag naar de slechtste klimaatleerlingen. Het is een weloverwogen strategie om het draagvlak voor meer eigen inspanningen te fnuiken.

Schuldig verzuim
Voor sociale zekerheid kijken we nooit naar de VS, democratie organiseren we ook niet op basis van de Pekingstandaarden, maar inzake klimaat is het ritme van de traagsten de te volgen lijn voor de klimaatconservativo's. Na de Durbanconferentie is die lijn er een van onverantwoordelijkheid en schuldig verzuim. Tot 2020 wachten om in Europa een tandje bij te steken is ervoor kiezen om mee curator worden van het klimaatfailliet.

Internationale klimaatakkoorden buizen is maar geloofwaardig als je zelf de nodige moed toont. Nu Canada aanvallen als klimaatketter is terecht maar eigenlijk ook niet 100 procent geloofwaardig. Tot vorig jaar heeft Europa zelf twijfel gezaaid over het voortbestaan van het Kyotoprotocol. Het veto van de VS tegen internationaal klimaatbeleid aanklagen kan maar als het Belgische en Vlaamse njet tegen de 30 procent sneuvelt. Wie aan Indiërs vraagt dat ze hun economische ontwikkeling herbekijken, moet ook de Europese consumptie- en productiepatronen willen omgooien.

Het is goed om van tijd tot tijd in het eigen hart te kijken. De regeringen in ons land staan daarom weldra voor een belangrijke keuze. Ofwel zetten ze zich in het kamp van landen zoals Spanje, Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk die al gepleit hebben voor 30 procent, ofwel kiezen ze de kant van Polen, dé grote tegenstander van meer Europese klimaatambitie. CD&V federaal lijkt stilaan voor het eerste te kiezen, CD&V Vlaanderen voorlopig nog voor het tweede. Wie zoals Joke Schauvliege de Polen in Durban als EU-voorzitter aan het werk heeft gezien, zou geneigd moeten zijn spontaan het klimaatprogressieve kamp te kiezen.

Noot aan de minister:
Beste minister, het is best mogelijk dat mijn vermoeden compleet fout is. Dat ik als parlementslid van de oppositie spijkers op laag water zoek. Of misschien is er sprake van een misverstand en heeft de Vlaamse regering ondertussen al gekozen voor meer Europese klimaatambitie. Ik hoop het oprecht. Morgen een afspraak op deze opiniepagina's om dat misverstand dan definitief de wereld uit te helpen?

Contact: Kristof Calvo -