Gemeente Zaanstad

Schulddienstverlening selectiever en effectiever

Beleidsplan schulddienstverlening donderdag 8 december in Zaanstad Beraad.
07-12-2011

Het college van B&W legt het beleidsplan schulddienstverlening ter vaststelling voor aan de gemeenteraad. In dit plan is vastgelegd hoe de visie op schulddienstverlening uit 2010 in de praktijk wordt uitgewerkt. De situatie van de schuldenaar wordt centraal gezet in het nieuwe beleid. Hierdoor kan er een passend aanbod worden aangeboden, wordt de eigen verantwoordelijkheid van de klant benadrukt en is de uitvoering effectiever en efficiënter. Zo weten schuldenaren en crediteuren eerder waar ze aan toe zijn. Het college wil hiermee voorkomen dat schulddienstverlening wordt ingezet om een schuldsituatie op te lossen terwijl dat om allerlei redenen geen of weinig kans van slagen heeft.

Het beleidsplan voorziet in drie pijlers: betere samenwerking met (keten)partners, selectievere instroom en preventie én nazorg. Uitgangspunt in het beleidsplan is dat de gemeente alleen een schuldregeling treft voor die schuldenaren waarbij sprake is van een combinatie van zogenaamd regelbaar gedrag en een regelbaar schuldenpakket. De motivatie van de klant om de eigen inkomsten te verhogen en de eigen kosten te verlagen, spelen hierin een essentiele rol. In de andere situaties bepalen de omstandigheden wat de gemeente kan betekenen. Soms zijn er steunstructuren te realiseren waardoor een schuldregeling toch mogelijk is (sociaal netwerk dat ondersteunt, vrijwilligers, beschermingsbewind). Als een schuldregeling (nog) geen optie is, kan de gemeente verwijzen naar een hulpverlenende instantie/ketenpartner die de klant kan begeleiden. Eventueel kan een instantie overwegen beschermingsbewind aan te vragen. Zo wordt de inzet vanuit de gemeente passender en effectiever. Dit vereist een betere ketensamenwerking en afspraken over de inzet, deze afspraken zijn in het afgelopen jaar met de ketenpartners uitgewerkt.

De toelating tot de schulddienstverlening wordt naast selectiever ook strenger. In principe krijgt iemand maar één keer schulddienstverlening aangeboden en gelden aanvullende verplichtingen voor mensen die een uitkering ontvangen van de gemeente. Zo kan iemand met een bijstandsuitkering en schulden verplicht worden mee te werken aan een re-integratietraject omdat werk meer mogelijkheden biedt voor een succesvolle schuldregeling.

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Daarom wordt aan preventie en nazorg veel aandacht besteed. Meer samenwerking met vrijwillgersorganisaties, maar ook andere partijen, zoals banken en woningbouwcorporaties wordt daarbij steeds belangrijker. De woningbouwcorporaties, GGD Zaanstreek Waterland en de gemeente werken nu samen via het meldpunt betalingsachterstanden waarmee al in een eerder stadium een indicatie gegeven wordt van een potentiële schuldenachterstand. Bovendien wil het college voor die groep die nog niet aan een schuldregeling kan deelnemen met een eenvoudige vorm van budgetbeheer huisuitzetting of afsluiting van energie, water en zorgverzekering voorkomen. Daarom kan voor een periode van maximaal 18 maanden, voorafgaand aan een schuldregeling, een eenvoudige vorm van budgetbeheer worden aangevraagd door de begeleidende partnerinstelling. Hiermee worden vanuit het eigen inkomen de kosten van huisvesting, energie en zorgverzekering doorbetaald.

Met het beleidsplan schulddienstverlening geeft Zaanstad uitvoering aan de nieuwe Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening die dit jaar is aangenomen door de Tweede Kamer. Deze wet legt de uitvoering van schuldhulpverlening definitief neer bij gemeenten, die daarvoor een plan moeten opstellen waarin zij de werkwijze van de schuldhulpverlening vastleggen. Deze wet treedt waarschijnlijk in de tweede helft van 2012 in werking.