Waterschap Brabantse Delta
voor schoon water
Inzet biofilter een succesvolle maatregel voor schoon water
Praktisch toepasbare oplossingen moeten vervuiling oppervlaktewater tegengaan
De inzet van een biofilter en het uitrijden over het land van waswater
dat vrijkomt na het schoonmaken van spuitmachines, zijn de best
toepasbare technieken om vervuiling van het oppervlaktewater met
gewasbeschermingsmiddelen tegen te gaan. Dat is de uitkomst van de
proef `Afspoeling spuitmachines' die waterschap Brabantse Delta samen
met enkele agrariërs in West-Brabant heeft uitgevoerd in het kader van
het Europese project Interactief Waterbeheer.
Het tegengaan van vervuiling van het water in sloten en beken in het
landelijk gebied is een taak die waterschap Brabantse Delta samen met
betrokkenen in het buitengebied uitvoert. Eén van de vervuilingsbronnen
die moet worden aangepakt is het wegsijpelen van
gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater bij het schoonmaken
van spuitmachines.
Zoektocht naar praktische oplossingen
De huidige wetgeving is er op gericht om het waswater op het veld te
verspreiden waar de bespuiting ook is uitgevoerd. In de praktijk is dat
niet altijd mogelijk door bijvoorbeeld het ontbreken van voldoende
schoonmaakwater of door natte omstandigheden op het perceel. In een
aantal gevallen wordt de spuitmachine dan toch op het erf schoongemaakt
met lozing op oppervlaktewater of de riolering tot gevolg. Dit was voor
waterschap Brabantse Delta aanleiding om een aantal goedkope en
praktisch toepasbare maatregelen op de bedrijven uit te proberen.
Hiervoor is een aantal ondernemers geselecteerd in de omgeving van
Nieuw-Vossemeer die mee wilden werken aan een proef met deze
maatregelen.
Moderne technieken
In totaal zijn zes mogelijke oplossingen getest. Daaronder zijn enkele
nieuwe technieken die nog in de ontwikkelfase verkeren. Een voorbeeld
daarvan zijn zogeheten osmosezakken waarin het waswater wordt
opgevangen. De zakken - die eenmaal gevuld met 250 liter waswater
buiten worden opgeslagen - bestaan uit een halfdoorlatend membraan
waardoor het water naar buiten kan komen en onder invloed van de wind
verdampt. Het residu in de zakken, in dit geval de resten van het
gebruikte gewasbeschermingsmiddel, wordt als afval afgevoerd. Deze
techniek komt uit Frankrijk en is nieuw in Nederland.
Een andere nieuwe techniek die nog verder ontwikkeld moet worden is de
Sentinel. In deze minizuivering wordt aan het waswater een middel
toegevoegd waardoor de in het water aanwezige gewasbeschermingsmiddelen
samenklonteren tot vlokken die daarna verwijderd worden. Het
overblijvende water wordt tenslotte nog door een koolstoffilter geleid
voor een extra zuivering. Omdat deze technieken nog verder ontwikkeld
moeten worden of relatief duur zijn om op bedrijfsniveau te gebruiken,
worden ze nu nog niet aangemerkt als praktisch toepasbare oplossing.
Dat kan in de toekomst wellicht veranderen.
De deelnemers aan de proef hebben ook een speciale douche getest die op
de spuitmachine is gemonteerd. Daarmee kan de spuitmachine echter
onvoldoende schoon worden gemaakt. Ook een intern reinigingssysteem van
de spuitmachine (Aams reinigingssysteem) levert onvoldoende rendement
op voor het doel van deze proef.
Opvang en uitrijden waswater en inzet biofilter
De beste praktische oplossingen zijn de aanleg van een speciale
opvangvoorziening op het erf om het waswater op te vangen. Dat waswater
wordt daarna uitgereden over het land waar het betreffende
gewasbeschermingsmiddel ook is toegepast. Een andere goed bruikbare
oplossing is de plaatsing van een biofilter. Dit biologisch
zuiveringssysteem bestaat uit meerdere bakken, gevuld met onder andere
stro, potgrond, kokos en zwarte aarde. Door deze bakken boven elkaar te
plaatsen is het ruimtebeslag beperkt. Het waswater wordt via de
bovenste bak door het filter geleid waarna er biologisch gezuiverd
water over blijft. Dat schone water kan weer voor nieuwe bespuitingen
worden ingezet. Het waterschap deelt deze resultaten met de partners
binnen Interactief Waterbeheer en worden als advies meegegeven in het
contact met agrariërs in het werkgebied van het waterschap.
Interactief Waterbeheer
Het project `Afspoeling spuitmachines' is uitgevoerd in het kader van
Interactief Waterbeheer. Dit overkoepelende project om oplossingen te
vinden voor diverse aspecten binnen het waterbeheer is in het najaar
van 2008 gestart en loopt tot eind 2011. In totaal participeren 23
organisaties in dit project. Tezamen voeren ze meer dan 50
waterprojecten in de Vlaams-Nederlandse grensstreek uit.
-