Rijksoverheid
Symposium (NIDV) Samen Innovatiever en Veiliger
Toespraak | 01-12-2011
Toespraak van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie tijdens het
symposium Samen Innovatiever en Veiliger van de stichting Nederlandse
Industrie voor Defensie en Veiligheid, op 1 december in Rotterdam.
Dames en heren,
Goed om u allen hier te zien, in een bomvol Ahoy in Rotterdam! Ik ben
zojuist al even op de beursvloer rondgeleid en ik moet zeggen: het ziet
er allemaal indrukwekkend uit. Drie hallen, waar in totaal 125
bedrijven hun nieuwste producten, systemen en technische snufjes op het
gebied van veiligheid presenteren. Ik heb al een aantal zeer
interessante toepassingen gezien. Het is mij dan ook een groot genoegen
om hier vandaag dit NIDV-symposium 2011 te mogen toespreken. Dat is
overigens niet voor het eerst. In november 2008, een paar weken voor
mijn afscheid als burgemeester van deze mooie en bedrijvige stad, had
ik eveneens de eer. Maar kijk: nu sta ik hier opnieuw - ditmaal als
Minister van Veiligheid en Justitie.
En dat is niet voor niks. De NIDV - de Stichting Nederlandse Industrie
voor Defensie en Veiligheid - heeft vier jaar geleden haar taakveld
verbreed. Dat bevat nu het gehele terrein van de nationale veiligheid.
Als je dan op zoek bent naar een spreker die dat veld goed kan
overzien, kom je al snel uit bij de bewindspersoon die - sinds de
afgelopen kabinetsformatie - eveneens zijn taakveld aanzienlijk heeft
verbreed, de Minister van Veiligheid en Justitie! Ik ga dan weliswaar
niet over Defensie, maar wèl over nagenoeg alle andere partners in het
veiligheidsdomein. Daar komt nog bij dat de samenwerking tussen de
civiele autoriteiten en Defensie steeds intensiever wordt.
Dames en heren, zoals u ongetwijfeld weet staat het veiligheidsdomein
aan de vooravond van grote uitdagingen. Er is een groeiende vraag naar
veiligheid. Dat betekent dat we moeten investeren in goede maatregelen
en voorzieningen op dit terrein. Maar tegelijkertijd - en ook dat zal u
niet zijn ontgaan - moet de overheid bezuinigen. Zo zien wij ons nu
geplaatst voor een dubbele - en ook dubbel zo moeilijke - opgave:
Nederland veiliger maken en tegelijkertijd de kosten voor veiligheid
terugdringen. Wij moeten dus op zoek naar innovatieve oplossingen om
effectiever en efficiënter te kunnen opereren. En daar hebben wij u,
vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, hard bij nodig!
De vorming van de Nationale Politie ligt in het verlengde van dit
streven. Wij zijn ervan overtuigd dat één Nationale Politie-organisatie
zal leiden tot méér slagkracht voor de politie, versterking van het
lokale gezag - en daardoor ook een betere aansluiting op de lokale
prioriteiten - méér plezier in het werk en méér ruimte voor de
professionals. Dit alles met minder bureaucratie, betere
informatievoorziening en ondersteund door betrouwbare ICT. Kortom: een
efficiënter en effectiever opererende politie, die in staat is beter
invulling te geven aan de eisen die de maatschappij stelt.
Bezoekers die vorig jaar ook op dit symposium van de partij waren,
herinneren zich ongetwijfeld de bijdrage van Jozias van Aartsen,
burgemeester van Den Haag en voorzitter van het Korpsbeheerdersberaad.
Hij hield toen een warm pleidooi voor de vorming van één Nationale
Politie. Inmiddels zijn we een jaar verder en Van Aartsens
toekomstvisie is al zo goed als uitgekomen!
Want, dames en heren, de vorming van de Nationale Politie ligt op
schema. U hebt het allemaal kunnen zien of lezen: begin deze week zijn
de wetsvoorstellen die betrekking hebben op de Nationale Politie in de
Tweede Kamer behandeld. De afgelopen maanden is er door de
kwartiermakersorganisatie en mijn departement dan ook keihard gewerkt
aan de voorbereidingen. Daarbij hebben we voortdurend ook alle andere
belanghebbende partijen nauw betrokken, zoals het Openbaar Ministerie,
de burgemeesters en de vakbonden. Want het is van het cruciaal belang
dat het proces om te komen tot de Nationale Politie uiterst zorgvuldig
gebeurt en in nauwe samenwerking met alle betrokken partners!
Om de Nationale Politie met succes te laten opereren, is óók innovatie
op het gebied van informatievoorzieningen van groot belang. Er is wel
een belangrijk verschil met vroeger: verzoeken voor vernieuwing en
vernieuwende ideeën komen vanaf nu binnen via één loket: het
Innovatieplatform. Nieuwe systemen of applicaties zullen we telkens
testen in lokale pilots. Als zo'n pilot bewezen succesvol is, zullen de
systemen of applicaties landelijk worden uitgerold.
Een andere belangrijke uitdaging waar we de komende tijd voor staan
ligt op het terrein van cyber security.
U kent allemaal het cruciale belang van digitale
informatie-uitwisseling voor het goed functioneren van onze
samenleving. Dat geldt zowel voor het economische verkeer, als voor het
functioneren van de overheid. Inbreuken op de veiligheid van het
internet raken ons direct. Denk maar aan de gebeurtenissen rond
DigiNotar, in september, maar ook de recente incidenten rondom
Lektober.
Als coördinerend minister op het terrein van cybersecurity, maar ook
als bewindspersoon verantwoordelijk voor de crisisbeheersing, is een
van mijn belangrijkste taken het werken aan een sterke en weerbare
ICT-infrastructuur. Daartoe is het essentieel dat de juiste kennis en
expertise beschikbaar zijn. Kennis en expertise die we - zowel in de
voorbereiding op een incident, als op het moment dat er iets gebeurt -
direct moeten kunnen inzetten. Dat is dan ook de kern van de
maatregelen die voortvloeien uit de Nationale Cyber Security Strategie
- en die we inmiddels in gang hebben gezet. Twee nieuwe organisaties
spelen hierin een belangrijke rol: de Cyber Security Raad en het
Nationaal Cyber Security Centrum.
De Cyber Security Raad, die in juni is geïnstalleerd, is samengesteld
uit vertegenwoordigers van de publieke, private en wetenschappelijke
sectoren. De Raad vervult op strategisch niveau de governance functie.
Dat houdt onder meer in dat ze vertegenwoordigers van alle relevante
partijen, op strategisch niveau, bij elkaar brengt en heldere afspraken
maakt over de uitvoering en uitwerking van de Nationale Cyber Security
Strategie.
Het Nationaal Cyber Security Centrum, dat in januari van start gaat,
moet uitgroeien tot het expertisecentrum op het gebied van
cyberveiligheid en de beheersing van incidenten op dit terrein. Het
NCSC vervult een stimulerende en coördinerende rol waar het gaat om
samenwerking tussen alle relevante publieke en private partijen, de
wetenschap en kennisinstituten.
Met de Nationale Cyber Security Strategie hebben we de lijnen uitgezet
voor de integrale aanpak van cyber security. Publiek-private,
civiel-militaire en internationale samenwerking krijgen daarbinnen op
innovatieve wijze vorm.
Ik kan u verzekeren dat wij op het terrein van cybersecurity een hoge
kwaliteit kennis en kunde in huis hebben! Uiteraard is verdere
verbetering altijd mogelijk, maar er ligt een uitstekende basis. Samen
met onze partners, gaan we Nederland digitaal veiliger maken!
Wij gaan op zoek naar slimme oplossingen voor veiligheidsproblemen. Een
eerste oplossing ligt mijns inziens op het terrein van een betere
informatievoorziening. Informatie is in het veiligheidsdomein één
belangrijke sleutel tot succes. Het hebben en delen van informatie is
dan ook cruciaal. Steeds vaker zie je dat de slagvaardigheid van de
operationele veiligheidsdiensten in hoge mate wordt bepaald door
informatiegestuurd optreden. Dat is dan ook de reden dat we bezig zijn
in de veiligheidsregio's het netcentrisch werken te implementeren - een
concept dat er op neerkomt dat de juiste informatie, op de juiste wijze
en op het juiste tijdstip terechtkomt bij de juiste mensen. Zo kunnen
partners in de crisis- en rampenbestrijding werken vanuit een
gemeenschappelijk totaalbeeld. Dat stelt hen in staat een incident
effectiever te bestrijden. Meerdere regio's passen deze werkwijze al
met succes toe.
Maar... De uitdagingen waar we voor staan zijn groot en complex. Als
overheid kunnen we die niet alleen aan. Initiatieven om te komen tot
publiek-private samenwerking op het gebied van innovatie zijn dan ook
zeer gewenst. Hiervan bestaat al een mooi voorbeeld! U kent
ongetwijfeld de Maatschappelijke Innovatie Agenda Veiligheid waarmee
wij in 2008 zijn gestart - samen met het Ministerie van Defensie en het
toenmalige Ministerie van Economische Zaken. Binnen die Agenda maken we
goed gebruik van kennis, innovatie en ondernemerschap, om belangrijke
veiligheidsvraagstukken op te lossen. Er lopen momenteel tal van
innovatieve veiligheidsprojecten, waarbij bedrijven - groot en klein -
voorop gaan! Dat zijn uiteenlopende projecten, op terreinen als
opleiding, training en simulatie, fysieke bescherming en het opereren
in ketens en netwerken.
Dames en heren, met het succes van de Maatschappelijke Innovatie Agenda
in het achterhoofd, zie ik mooie kansen voor het bedrijfsleven. En wel
binnen het nieuwe bedrijfslevenbeleid dat het kabinet dit jaar heeft
ingezet, met het formuleren van "Topsectoren". De grote kracht van dit
beleid zit `m in de koppeling van economische kansen aan
maatschappelijke uitdagingen. Kort maar krachtig: de maatschappelijke
uitdagingen van vandaag zijn de groeimarkten van morgen!
Het veiligheidsdomein vergt een ragfijn samenspel tussen meerdere
hoogtechnologische sectoren: ICT, simulatie, nieuwe materialen voor
kleding en bescherming, sensortechnologie, communicatiemiddelen. Niet
voor niets is dit domein één van de aanjagers van de kenniseconomie.
Het Topsectorenbeleid nodigt het bedrijfsleven nadrukkelijk uit om
innovaties in gang te zetten. Innovaties die uiteraard goed moeten
aansluiten bij de behoeften van de overheid. Als Ministerie van
Veiligheid en Justitie werken ook wij hard aan het inzichtelijk maken
van onze operationele wensen en behoeften, zodat er een goede
verbinding ontstaat tussen kennis en praktijk. Ik daag u allen uit om
mee te denken en te komen met innovatieve oplossingen, die ons helpen
Nederland veiliger te maken!
Daar komt nog een belangrijke component bij: Europa. De EU hanteert een
eigen Research & Development programma, het Zevende Kaderprogramma. Dit
programma, dat loopt tot en met 2013, versterkt nog eens het belang van
een goede afstemming en stroomlijning van onze behoeften. Ook hier zijn
kennis, innovatie en ondernemerschap de belangrijkste ingrediënten. Ik
zal mij ervoor inzetten dat ook het nieuwe Framework Programma, Horizon
2020, kennis en innovatieontwikkelingen zal bevatten die aansluiten bij
onze vraag en praktijk - onder andere op de terreinen cyber security,
informatie-uitwisseling, crisismanagement, alsmede opsporing en
handhaving.
Dames en heren, ik kom tot een afronding. Het mooie aan symposia als
deze vind ik altijd dat ze overheid, bedrijfsleven en
kennisinstellingen een prachtig platform bieden voor afstemming en
publiek-private samenwerking. Want samenwerken moet. Samen kunnen we
zoveel méér - ook, of misschien wel zeker, waar het gaat om innovaties
die het veiligheidsdomein ten goede komen!
Drie jaar geleden, toen nog als burgemeester van Rotterdam, heb ik op
dit symposium gesteld dat er een einde moet komen aan de hokjesgeest!
Op zijn Rotterdams: "hand in hand voor veiligheid". Als minister van
Veiligheid en Justitie wil ik dit gedachtegoed verder uitdragen. Een
symposium als dit kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren.
Daarvoor ben ik de NIDV zeer erkentelijk. Ik wens u allen een mooie,
inspirerende dag - een dag waarop u elkaar weet te vinden en waarop u
samen concrete stappen kunt zetten op weg naar nieuwe, slimme
oplossingen voor veiligheidsproblemen!
Bij dezen verklaar ik het NIDV-symposium 2011 voor geopend!