Forse inkomensdaling dreigt voor deel huishoudens met laag inkomen
Persbericht van Nicis Institute
Den Haag, 23 november 2011 - Uit een vandaag gepubliceerde verkenning
naar de gevolgen van bezuinigingen en decentralisatie van het
kabinetsbeleid blijkt dat voor bepaalde huishoudens die te maken
krijgen met de zogeheten 'huishoudtoets' inkomensdalingen van
tientallen procenten dreigen. Het verkennend onderzoek is uitgevoerd
door Nicis Institute en het economisch onderzoeks- en adviesbureau
Ecorys in opdracht van het G32-stedennetwerk. De bestuurders van 32
(middel)grote Nederlandse steden die in dit netwerk zijn verenigd
hebben dit onderzoek laten uitvoeren om inzicht te krijgen in de
effecten die deze beleidswijzigingen hebben voor de bewoners van hun
steden, vooral voor gezinnen die met meerdere maatregelen te maken
krijgen. Ze wilden onder meer antwoord op de volgende vragen: Wie
worden echt getroffen door de stapelingseffecten? Hoeveel inwoners en
huishoudens betreft het? Kunnen inwoners en huishoudens deze
stapelingseffecten opvangen? Kunnen de gemeentelijke bestuurders de
effecten die gaan optreden monitoren, zodat ze tijdig maatregelen
kunnen nemen voor inwoners en huishoudens die aan de zelfkant van de
maatschappij dreigen terecht te komen?
Het rapport schetst vier gelijktijdige bewegingen die het huidige
kabinetsbeleid kenmerken. Ten eerste worden belangrijke delen van het
rijksbeleid (jeugdbeleid, uitvoering Wajong en dagbegeleidling AWBZ)
overgedragen naar de gemeenten. Op de tweede plaats gaat deze
overheveling van rijkstaken gepaard met aanzienlijke bezuinigingen op
de eveneens overgedragen financiële middelen. Daarnaast krijgen veel
huishoudens te maken met hogere zorgpremies, zorgpakketversoberingen,
grotere eigen bijdragen en lagere toeslagen. En tot slot kunnen nieuwe
uitvoeringsbepalingen grote financiële gevolgen gaan hebben voor
bepaalde huishoudens. Deze simultane bewegingen houden het gevaar in
dat de effecten van deze beleidswijzigingen 'stapelen' bij bepaalde
huishoudens.
Belangrijke conclusies van het onderzoek zijn:
1. Bij bepaalde huishoudens dreigen inkomensdalingen van tientallen
procenten.
2. Deze inkomensdalingen treden vooral op bij huishoudens met lage
inkomens die afhankelijk zijn van een of meerdere uitkeringen, bij
huishoudens die te maken hebben met meerdere problemen (langdurige
werkloosheid of uitkeringsafhankelijkheid, problematische schulden,
contact met politie en justitie, psychische problemen, ernstige
gezondheidsproblemen) en bij werkende minima met kinderen die ook
gebruik moeten maken van zorg- en welzijnsvoorzieningen.
3. Deze huishoudens zijn vooral woonachtig in de grote en middelgrote
steden.
4. De exacte omvang van het aantal kwetsbare huishoudens is momenteel
nog niet goed vast te stellen.
5. De huishoudens zullen - indien mogelijk - hun gedrag gaan aanpassen;
de gedragseffecten kunnen positief (betaald werk gaan verrichten, meer
uren gaan werken, verminderen van zorgconsumptie) of negatief zijn
(zwart werken, opzeggen kleine baantjes, zelfstandig gaan wonen om een
uitkering te kunnen behouden, het mijden van nodige zorg).
De onderzoekers adviseren de gemeentebesturen om door middel van
frequente signaleringssystemen de vinger aan de pols te houden en de
effecten te gaan monitoren. Hierdoor kunnen tijdig maatregelen worden
genomen als inwoners en huishoudens in de problemen dreigen te komen en
een nog groter beslag op schaars gemeenschapsgeld en -voorzieningen
gaan leggen.
Het rapport is beschikbaar via www.nicis.nl en www.ecorys.nl
Links:
http://www.ecorys.nl
Razende Robot Reporter