Diet Kloos & Paul Celan. Mijn stem overleefde
Persbericht van Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945
Van 24 november 2011 t/m 22 april 2012 toont het Nationaal
Bevrijdingsmuseum 1944-1945 te Groesbeek het leven van de jonge
verzetsvrouw Diet Kloos-Barendregt en de joodse Duitstalige dichter
Paul Celan.
Diet Kloos wordt op 9 mei 1924 in Dordrecht geboren. Als de oorlog
uitbreekt zit ze nog op de middelbare school. Al vroeg, in februari
1941, raakt ze betrokken bij de ondergrondse, verspreidt illegale
kranten en helpt onderduikers. Haar grote liefde is verzetsman Jan
Kloos, een bijna afgestudeerde bioloog. In november 1944 trouwen ze.
Het huwelijk duurt slechts enkele weken. Begin december worden ze thuis
in Dordrecht opgepakt en overgebracht naar de gevangenis in Utrecht.
Diet ziet haar man nog één keer, dan is hij door de SD verhoord en
gemarteld. Jan Kloos wordt op 30 januari 1945 in Amsterdam
gefusilleerd. Diet komt vrij, keert terug naar Dordrecht, duikt onder,
wordt hoofdkoerierster en houdt zich nu ook bezig met wapentransporten.
Ze komt de oorlog door maar beleeft uitgeput en sterk vermagerd een
bevrijding vol rouw.
In 1949 is de jonge weduwe voor een korte vakantie in Parijs. Bij
toeval ontmoet ze op een terras de dichter Paul Celan. Hij is op 23
november 1920 geboren in Czernowitz, destijds gelegen in Roemenië. Zijn
ouders zijn Duitssprekende joden. Zijn jeugd wordt getekend door
antisemitisme. In 1942 worden zijn ouders door de nazi's gedeporteerd
en vermoord. Celan weet als dwangarbeider in een werkkamp ternauwernood
te overleven. Door hun
oorlogservaringen herkennen Diet Kloos en Paul Celan zich in elkaar. Er
ontstaat een contact dat uitmondt in een intieme vriendschap. De korte
liefdesgeschiedenis komt onder meer tot uitdrukking in een
correspondentie. De twaalf handgeschreven brieven van Celan aan Kloos
bleven bewaard. Ook de drie gedichten die hij haar schenkt. Waaronder
de wereldberoemde Todesfuge, dat wordt beschouwd als hét gedicht over
de Holocaust. Deze unieke documenten zijn in de tentoonstelling te
zien.
Paul Celan groeit uit tot één van de belangrijkste en meest
invloedrijke dichters van de 20e eeuw. Hij maakt op 20 april 1970 in
Parijs een einde aan zijn leven. Diet Kloos voltooit haar
conservatoriumopleiding en wordt een gevierd oratoriumzangeres. Ze
koestert nog altijd de in de gevangenis geschreven afscheidsbrief van
haar man. Onbaatzuchtig en vol liefde spoort hij haar aan om, mocht ze
alleen komen te staan, toch alles uit het leven te halen. De
afscheidsbrief van Jan Kloos en het wereldberoemde gedicht van Paul
Celan vormen het indrukwekkende sluitstuk van een tentoonstelling met
nooit eerder getoonde documenten, voorwerpen, foto's en films over het
leven van jonge mensen die veel verloren en een nieuw begin zochten.
De tentoonstelling is voorbereid door gastconservatoren Pauline
Broekema (verslaggever NOS-journaal) en Paul Sars (hoogleraar Duitse
Taal en Cultuur, Radboud Universiteit Nijmegen).
Tentoonstelling: Diet Kloos & Paul Celan. Mijn stem overleefde
Periode: van 24 november 2011 t/m 22 april 2012
Plaats: Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945, Wylerbaan 4, 6561KR
Groesbeek
Tel. 024-3974404; www.bevrijdingsmuseum.nl; info@bevrijdingsmuseum.nl
Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl
*
*
Links:
http://www.bevrijdingsmuseum.nl
Razende Robot Reporter