SGP


Stap in goede richting

Het op de 'eurotop' gesloten akkoord is een stap in de goede richting. Voor de SGP is daarbij essentieel dat er voldoende zicht komt op het afdwingen van een gezond financieel beleid. Helaas zijn daar nog veel vragen over te stellen.

---

Debat Eurotop

1 november 2011
E. Dijkgraaf

Het Eurobos staat in brand. Fel brandt het in het Griekse perceel. Het moment dat het overslaat naar het Italiaanse en Spaanse deel komt steeds dichterbij. Ook bij de Fransen smeult het. Het hoeft niemand te verbazen dat de brand steeds verder om zich heen grijpt. Elementaire regels voor brandveiligheid zijn overtreden. Teveel dood hout, een gebrek aan brandgangen, de brandwachten hebben nauwelijks bevoegdheden.

De vraag is of de Eurotop ervoor kan zorgen dat het bos brandveilig wordt. Er zijn de nodige mogelijkheden geprobeerd. Ze schieten elke keer te kort. Merkozy kondigde ineens aan de oplossing te bieden met de aanschaf van een bluskanon. Daarmee zou de brand snel en effectief kunnen worden bestreden. De Eurotop zou het bluskanon leveren.

Maar, congressen kopen geen kanonnen. Dat is ook hier het geval. Op hoofdlijnen is wel het een en ander afgesproken. En de richting spreekt ons zeker aan. Maar het duurt nog lang voordat het bluskanon kan worden afgeleverd. De vraag is of er voldoende snelheid kan worden gemaakt of dat financiële markten het te traag vinden.

Duidelijk is dat de Eurotop het bluskanon niet zelf kan produceren. Er zijn onvoldoende middelen om in het eurogebied tot productie over te gaan. Dan dreigen zelfs landen als Frankrijk in de problemen te komen. Wat maar weer eens aangeeft hoeveel achterstallig onderhoud daar zit. Kan de regering aangeven waarom wel steeds Spanje, Griekenland en Italië aangesproken worden, maar Frankrijk niet? Is dit niet een reden om de IMF een veel grotere rol te geven? Te vrezen valt dat om politieke redenen er anders echt te weinig gebeurd.

De uitvlucht die men zoekt is de verzekeringsvariant. De SGP-fractie heeft daar grote twijfels bij. Inhoudelijk zijn we er niet blij mee, omdat de financiële consequenties feitelijk overeenkomen met ophoging van het fonds. Per euro neemt het risico immers toe. Technisch is het uiterst ingewikkeld. En is het percentage van 20% niet volstrekt onvoldoende? Kortom, is het niet een optie die in theorie prima kan werken, maar in de praktijk voor grote problemen gaat zorgen? Als de verzekeringsvariant niet werkt, dan zal buiten het Eurogebied gewinkeld moeten worden. De SGP-fractie schat in dat het bluskanon er dan wel kan komen, maar dat er op staat âmade in Chinaâ. En China zal niet zomaar over de brug komen. Versnellen we hiermee niet de geopolitieke machtsverschuiving naar Azië of is de Eurocrisis simpelweg de materialisering daarvan? Hebben we wel voldoende onderhandelingspositie om te voorkomen dat China teveel macht naar zich toetrekt?

En zelfs als het allemaal gaat lukken, is de grote vraag of 1000 miljard wel genoeg is? Je kunt er weliswaar heel veel bos voor kopen, maar of je de euro er mee kunt redden? Op basis van welke analyse denkt de regering dat 1000 miljard euro genoeg is? Niet dat de SGP-fractie zit te wachten op een nog groter fonds, maar als het bluskanon te weinig water krijgt, zitten we opnieuw in de problemen.

Een vergelijkbare vraag geldt het Griekse pakket. Goed dat private partijen meer gaan bijdragen. Maar welke garanties heeft de regering dat dit ook echt gaat lukken? En wat te doen als ontwikkelingen opnieuw tegenvallen? Is voldoende gegarandeerd dat Griekenland op een houdbaar pad terecht komt? Anders wordt de rekening nog hoger. En, minstens even belangrijk, kunnen we blijvend voldoende druk op Griekenland organiseren? De tekenen zijn niet gunstig. Het is toch onbestaanbaar dat Griekenland eerst gigantische problemen creëert en de oplossing daarvan vervolgens via een referendum zou gaan blokkeren? Dat geeft toch wel aan wat we kunnen verwachten als straks de druk weer van de ketel is?

Welke garanties zijn er ook dat Spanje, Italië en Frankrijk zich eindelijk gaan en blijven realiseren dat ze zelf een groot probleem vormen en moeten zorgen dat ze financieel orde op zaken stellen? Nogmaals, is dit niet een doorslaggevende reden om het IMF een beduidend grotere rol te geven?

Voor de SGP-fractie is een cruciaal punt dat het bos ook op lange termijn brandveilig wordt. Nu worden tijdelijk brandgangen aangelegd, maar er zijn nogal wat Eurolanden die gespecialiseerd zijn in het weer zo snel mogelijk dicht laten groeien daarvan. In het akkoord staan hoopvolle teksten, maar niet in de expliciete vorm zoals de SGP wenselijk vindt. De ladder van consequenties (boetes, inhouden subsidies, ontnemen stemrecht, uit de euro gooien) wordt niet benoemd. Kan de regering aangeven dat dit geëxpliciteerd wordt? Nu wordt daarvoor maart 2012 genoemd, maar dat lijkt ons te laat. Wij zijn niet van plan een duur bluskanon te bestellen, als landen niet bereid zijn brandveiligheid voor de lange termijn te garanderen.

Samenvattend, de SGP-fractie ziet het akkoord als een stap in de goede richting. Maar we zijn nog niet waar we wezen moeten. Voor de SGP-fractie is essentieel dat voldoende zicht ontstaat op afdwingbaar financieel gezond beleid voor de korte en lange termijn in alle Eurolanden. Zover zijn we nog niet. Kan de regering aangeven dat dit geëxpliciteerd wordt, voordat een uitgewerkt akkoord wordt voorgelegd?
*