Gemeente Stichtse Vecht

Nieuws

Duurzaamheidsestafette laat voordelen van duurzaam ondernemen zien

Op 11-11-'11 was het landelijke Dag van de Duurzaamheid: reden voor de Milieudienst Noord-West Utrecht om een aantal duurzame initiatieven uit de regio onder de aandacht te brengen. Wethouders van de vijf gemeenten uit de regio gaan in estafette per elektrische auto op pad langs voorbeeld projecten uit hun gemeente. Piet Ploeg, wethouder Milieu van gemeente Stichtse Vecht, beet het spits af.

"Duurzaam werken: Geen excuses meer om het niet te doen"

Om 10.30 uur reed de elektrische auto voor bij zwembad 't Kikkerfort in Breukelen. Saskia de Vries van de Milieudienst gaf hier het startschot voor de estafette. Piet Ploeg, wethouder Milieu van de gemeente Stichtse Vecht krijgt een rondleiding door het zwembad dat sinds 2005 een duurzame koers vaart. Het 20 jaar oude zwembad was toe aan groot onderhoud. Reden voor bedrijfsleider Anthony Fokker om dat gelijk duurzaam aan te pakken. Zo werd het buitengedeelte van het bad overkapt, werkt het licht in een aantal ruimtes op bewegingsdetectie en wordt het water verwarmd met behulp van de zonnecollectoren die op het dak liggen. "Door de extra investeringen zijn wij het eerste zwembad in Nederland dat door renovatie van een energielabel C, naar een A-label gaat", aldus Anthony Fokker. Het grootste deel van de investeringen verwacht hij over vijf jaar te hebben terugverdiend. Vorige week won 't Kikkerfort de Gouden Award voor beste zwembad van 2011. "Een topprestatie", vindt wethouder Ploeg. Een voorbeeld project dat laat zien dat kwaliteit en duurzaamheid elkaar versterken. "Een gezonde bedrijfsvoering met een groen resultaat: er zijn eigenlijk geen excuses meer om niet duurzaam te werken" aldus Ploeg.

Hergebruik als duurzaam alternatief

Na het bezoek aan het zwembad geeft Piet Ploeg het stokje door aan collega wethouder Kees Schouten van de Ronde Venen. Samen brengen zij een bezoek aan autodemontagebedrijf Brabebo. Brabebo haalt bruikbare onderdelen van schadeauto's en verkoopt deze aan de zakelijke markt en particulieren. "Voor deze auto-onderdelen gebruiken we geen energie en geen grondstoffen, het is puur hergebruik en daarmee écht groen", legt Gerry Bras uit, samen met Erwin Rusman eigenaar van Brabebo. Het bedrijf bestaat sinds 1965 en heeft een duurzame en goede bedrijfsvoering hoog in het vaandel.

Brabebo is het eerste autodemontagebedrijf in Nederland met een ISO kwaliteitssysteem en nam deel aan een proefproject van de provincie Utrecht voor milieuvriendelijke bedrijfsinrichting. Bovendien won Brabebo eerder dit jaar de Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)-prijs van de gemeente De Ronde Venen. "De MVO-prijs is in het leven geroepen om te laten zien dat maatschappelijk verantwoord ondernemen echt nut heeft en noodzaak is", vertelt wethouder Schouten.

Naast de milieu-maatregelen die het bedrijf neemt, wordt ook de sociale duurzaamheid van de bedrijfsvoering van Brabebo geroemd: zo wordt al jaren gewerkt op basis van leer-werktrajecten. Erwin Rusman merkt dat het hergebruik van onderdelen een cultuuromslag vergt: "Garages hebben de neiging om toch nieuwe onderdelen te gebruiken, terwijl originele gebruikte onderdelen nog van prima kwaliteit zijn." Het is van belang dat alle betrokken partijen vertrouwen hebben in de inzet van gebruikte onderdelen. Vanuit de overheid komt er nu een richtlijn voor de branche om gebruikte onderdelen te gaan toepassen.

Klimaatneutrale boerderij dicht bij de mens

De elektrische auto rijdt door naar Boerderij De Beekhoeve waar Kees Schouten het stokje doorgeeft aan wethouder Bob Duindam van de gemeente Woerden. In 1914 startte de opa van Koos van der Laan de boerderij in Kamerik. De Beekhoeve is nu een biologische melkveehouderij met winkel waarin eigen producten worden verkocht, een vergadercentrum en een hooiberghut waar een overnachting kan worden geboekt. De Beekhoeve werkt door de 190 zonnepanelen op de stal, aangeschaft met een subsidie van de provincie, klimaatneutraal: dat betekent dat de boerderij net zoveel energie produceert als dat hij verbruikt. Sinds 1998 is De Beekhoeve overgestapt op levering van biologische melk. Koos van der Laan legt uit dat de tijd daar toen rijp voor was: "In de supermarkten kwam steeds meer vraag naar biologische zuivel. Op dat moment was de prijs die een boer kreeg voor biologische melk substantieel hoger en was er een beter toekomstperspectief voor de biologische melkveehouderij."

De omslag naar biologische productie leidde ook tot een andere bedrijfsvoering: Koos en Monique van der Laan kozen ervoor om dichterbij de consument te staan. Zo ontstonden projecten als "Adopteer een koe" en `Boer zoekt buur' waar De Beekhoeve aan meedeed. Hierbij investeerden 35 buurtbewoners uit stad en platteland in zonnepanelen voor de boerderij, in ruil voor biologische producten van de boerderij. "Het contact met consumenten werkt twee kanten op: consumenten weten beter waar voedsel vandaan komt en wij hebben een sterkere band met de maatschappij wat ons ook dwingt tot nadenken over bijvoorbeeld onze werkwijze. Samen zorgen we voor nog meer bewustzijn en actie voor duurzaamheid", aldus Monique van der Laan. Wethouder Duindam is blij dat burgers en ondernemers samen deze initiatieven ontplooien: "Dat duurzaamheid een bottom-up beweging is, dat is de kracht. De gemeente kan mensen bij elkaar brengen en een voorbeeldfunctie hebben, maar de echte hefboom ligt bij de consumenten. Als duurzame projecten populair zijn, dan werkt het echt."

Geldbesparen door energiezuiniger wonen

De estafette wordt vervolgd. In Montfoort gaan Rob Jonkers en Bob Duindam op bezoek bij een project van Woningcorporatie GroenWest in de Poorterstraat. De Poorterstraat bestond uit woningen gebouwd in de jaren '70 die kampten met achterstallig onderhoud. "De woningen zijn ruim en hebben een grote tuin, en worden daarom beschouwd als `high potentials'", zegt Peter Korzelius, voorzitter bestuur van GroenWest. "Daarom is besloten om grootschalig te renoveren, waarbij het uitgangspunt was om dat duurzaam te doen. De woningen hadden een energielabel E en wij zijn de uitdaging aangegaan om daar een A-label van te maken. Een ambitieus plan, dat bovendien uitgevoerd werd terwijl bewoners gewoon in hun huizen woonden. De woningcorporatie heeft ingestoken op energiebesparing in de woningen. "Door een nieuwe `schil' om de woningen te leggen en te zorgen voor CO2 ventilatie kunnen bewoners naar schatting 750 m3 gas op jaarbasis besparen", legt Korzelius uit. "Een besparing die bewoners terugzien in hun portemonnee."

Op dit moment zijn 82 woningen op deze manier aangepast. Voor tien woningen wil de corporatie nóg een stapje verder gaan. Wethouder Rob Jonkers is blij met de investering die GroenWest deed in de Poorterstraat: "Naast de winst die er is geboekt in het energieverbruik, heeft de aanpak van GroenWest ervoor gezorgd dat het woonklimaat in de buurt is verbeterd: de straat heeft een prettige uitstraling gekregen die doorwerkt in de leefbaarheid in de buurt."

Naar aanleiding van de Dag van de Duurzaamheid 2009 heeft GroenWest het ambitieuze plan opgepakt om te experimenteren met woningen die meer energie opleveren dan afnemen. De woningen worden zo ingericht dat een energiebesparing van 88% kan worden gerealiseerd en daarnaast wordt energie geproduceerd door zonnepanelen. Korzelius: "Een uniek project in Nederland, waarover wij nu in onderhandeling zijn met onze aannemers." Wethouder Jonkers weet dat het voor ondernemers belangrijk is dat duurzaamheid ook voordelen oplevert in de bedrijfsvoering: "Ondernemers vragen zich af wat het oplevert en nemen dat het liefst aan van vakgenoten. Het is dan ook de taak van de gemeente om partijen bijelkaar te brengen om te leren over duurzaamheid."

Duurzame zelfontplooïng voor mensen met een verstandelijke beperking

De elektrische auto doet laat in de middag de laatste bestemming van de estafette aan. Wethouder Jan-Wouter van Wijngaarden van de gemeente Oudewater ontvangt Rob Jonkers in Hotel Abrona. Rien Lindeman, manager van Hotel Abrona, legt uit wat er zo bijzonder is aan zijn hotel en restaurant. "Hotel Abrona is een duurzame onderneming die mensen met een verstandelijke beperking laat werken in een gewoon bedrijf." Verstandelijk beperkte cliënten van Abrona hebben hier dagbesteding, maar worden ook opgeleid naar betaald werk. Sinds 1999 bestaat het hotel restaurant. Er werken zo'n 27 mensen met een verstandelijk beperking in de keuken, bediening of in het schoonmaken van de hotelkamers. Lindeman merkt dat het werk erg belangrijk is voor zijn medewerkers: "Ze willen erg graag presteren en daar waardering voor krijgen. De arbeidsvreugde is groot."

Het opleiden van de medewerkers kost veel tijd, maar het levert ook veel op: "Je ziet dat mensen zich hier ontwikkelen en ontplooien, dat werkt erg stimulerend voor hen. Sommigen stromen zelfs door naar een betaalde baan bij een ander bedrijf."Meedoen in de maatschappij wordt er voor verstandelijk gehandicapten echter niet makkelijker op, door de nieuwe plannen van het rijk voor de AWBZ. "Een zorgelijke situatie die dagbesteding voor veel van mijn medewerkers onbetaalbaar maakt en daarmee hun mogelijkheden tot duurzame ontplooiïng beperkt", zegt Lindeman.

In hotel Abrona is ook veel aandacht voor het gebruik van duurzame producten: zo wordt gewerkt met Fairtrade koffie, werkt men graag met streekproducten en staan er regelmatig biologische gerechten op het menu. Lindeman merkt dat gasten hier ook steeds meer waarde aan hechten. Wethouder Van Wijngaarden bevestigt dit: "Ondernemers nemen de stap naar duurzaamheid pas als het rendabel is. Dit is afhankelijk van de vraag van de consument."

Duurzaamheidsestafette laat zien dat het kan

Als overheid willen we graag een duurzamere samenleving. Daarom geeft de overheid het goede voorbeeld, stimuleert en faciliteert burgers en ondernemers om duurzaam te werken en leven. Voor echte verandering is het van belang dat organisaties en mensen met duurzaamheid aan de slag gaan en daar de resultaten van zien. Door de Duurzaamheidsestafette worden ondernemers die duurzaam bezig zijn in het zonnetje gezet. Met aandacht voor goede voorbeelden laat je zien dat het kan.