Rijksoverheid
Financiële problemen HSA opgelost
Persbericht | 18-11-2011
De ministerraad heeft ingestemd met het akkoord dat minister Schultz
van Haegen van Infrastructuur en Milieu met de Nederlandse Spoorwegen
(NS) heeft bereikt over de oplossing van de financiële problemen bij
HSA, de exploitant van de hogesnelheidslijn.
NS staat voor de toekomst volledig garant voor de HSA, wat betekent dat
gegarandeerd tot 2025 hogesnelheidstreinen over de HSL-Zuid zullen
rijden. Onderdeel van het akkoord met NS is dat de treinen op de
hogesnelheidslijn kunnen blijven rijden, de financiële gevolgen zo
klein mogelijk zijn en dat per 2015 het hoofdrailnet en de HSL-Zuid
worden samengevoegd tot één netwerk.
De financiële problemen bij HSA konden leiden tot een faillissement van
HSA medio 2012. Dit zou reizigers duperen en een potentieel gat van 2,4
miljard euro in de begroting van het ministerie opleveren, waardoor
investeringen in het spoor in gevaar zouden komen. Sinds begin 2011 is
daarom gewerkt aan een oplossing voor de financiële problematiek bij de
HSA. Die is ontstaan door tegenvallende inkomsten. De gevolgen van
verschillende oplossingen, zoals een nieuwe aanbesteding van het
hogesnelheidsvervoer, het toestaan van vrije concurrentie, of het
failliet laten gaan van HSA zijn hiervoor in kaart gebracht. Er is voor
gekozen de hogesnelheidslijn met het hoofdrailnet samen te voegen in
combinatie met een garantie van NS dat zij voor de toekomst garant
staat voor HSA, wat betekent dat gegarandeerd tot 2025
hogesnelheidstreinen over de HSL-Zuid zullen rijden.
In plaats van het verwachte gat van 2,4 miljard euro, is de
begrotingsschade voor Infrastructuur en Milieu 390 miljoen euro. NS
betaalt het ministerie vanaf 2015 jaarlijks 101 miljoen euro voor de
het gebruik van de HSL-Zuid. Deze uitkomst zorgt ervoor dat de treinen
op de hogesnelheidslijn kunnen blijven rijden en dat de financiële
gevolgen zo klein mogelijk zijn. Deze oplossing pakt het beste uit voor
reizigers en belastingbetalers.
Om de bedrijfsvoering van HSA gezonder te maken rijdt Fyra tussen
Amsterdam en Rotterdam vanaf 2015 vier keer per uur in de daluren.
Eerder was afgesproken dat deze trein dan vijf keer per uur zou rijden.
Met NS is afgesproken dat de prijs van een treinkaartje voor de
hogesnelheidstrein vanaf 2015 maximaal 30 procent duurder mag zijn dan
de prijs van een gewoon treinkaartje. Nu is dat maximaal 65 procent.
Nu de HSL-Zuid wordt samengevoegd met het hoofdrailnet gaat het kabinet
een aantal stoptreinlijnen decentraliseren die dan kunnen worden
aanbesteed, waardoor andere vervoerders op deze spoorlijn reizigers
kunnen gaan vervoeren. Het gaat om vijf lijnen, waarvan de
stoptreinlijnen Roermond-Maastricht Randwijck en Sittard-Geleen als
eerste aanbesteedt. Vervolgens wordt bezien of tussen Eindhoven-Weert,
Zwolle-Groningen en Apeldoorn-Enschede stoptreinen van andere
vervoerders kunnen gaan rijden. Op basis hiervan wordt besloten of ook
andere treinverbindingen kunnen worden gedecentraliseerd.
De minister van Infrastructuur en Milieu heeft met NS een aantal
kwaliteitsverbeteringen voor reizigers afgesproken. Hierin is
vastgelegd wat op zijn minst in de hoofdrailnetconcessie moet worden
geregeld. Voor het gebruik van het hoofdrailnet gaat NS jaarlijks 80
miljoen euro betalen. NS en ProRail besparen vanaf 2015 jaarlijks 160
miljoen euro, zoals het kabinet in het regeerakkoord heeft afgesproken.