Rijksvoorlichtingsdienst
Meer mogelijkheden voor gemeenten om fraude op te sporen
In 2012 kunnen gemeenten bij het aanvragen van een uitkering inzien of iemand studiefinanciering ontvangt. Studiefinanciering telt namelijk mee voor het krijgen van een uitkering. Ook wordt het voor gemeenten gratis om onroerend goed gegevens - buiten hun eigen gemeenten - uit het Kadaster in te zien. Zo komt eerder aan het licht of er sprake is van bezit van een uitkeringsgerechtigde. Het kosteloos maken van gegevens uit het Kadaster verlaagt de drempel voor gemeenten om hierop te toetsen en frauderende uitkeringsgerechtigden komen eerder aan het licht.
Dit zijn een paar voorbeelden van verbeteringen van staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken en Werkgelegenheid die hij - samen met de voorzitter van de Regionale Platforms Fraudebestrijding (RPF's), Rinda den Besten, en tevens wethouder in Utrecht en 30 andere wethouders- gaat doorvoeren in de uitvoeringspraktijk. De pakkans voor frauderende uitkeringsgerechtigden wordt op die manier vergroot. Gemeenten krijgen door het koppelen van bestanden van diverse instanties meer mogelijkheden om sjoemelende uitkeringsgerechtigden eerder op te sporen.
Staatssecretaris De Krom: "Gemeenten hebben een belangrijke taak om bijstandsfraude op te sporen en regelmatig te controleren of iemand terecht een uitkering ontvangt. Het Rijk wil hen daarbij zo goed mogelijk ondersteunen en onnodige belemmeringen uit de wegruimen. Ook met de SVB en het UWV heb ik goede afspraken gemaakt om uitkeringsfraude tegen te gaan. Het tegengaan van fraude is speerpunt van dit kabinet."
Wethouder Den Besten: "Uitkeringen en minimaregelingen zijn bedoeld voor mensen die het echt nodig hebben en er recht op hebben. Fraude wordt daarom stevig aangepakt. Alleen zo blijven solidariteit en draagvlak voor de sociale voorzieningen behouden. Maar Utrecht blijft ook een sociale stad. Mensen die (tijdelijk) afhankelijk zijn van een uitkerende instantie, moeten wel voldoende middelen krijgen en/of houden om in hun levensonderhoud te voorzien en deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Door maatwerk kunnen sommige bijstandscliënten ook uit een negatieve spiraal worden gehaald. We hebben de staatssecretaris nodig om (wettelijke) belemmeringen weg te nemen."
Net als gemeenten krijgen straks ook het UWV en de SVB de mogelijkheid waterstanden en elektriciteitsverbruik op te vragen bij nutsbedrijven om bijvoorbeeld te beoordelen of mensen samenwonen. Ook de gegevensuitwisseling tussen de Arbeidsinspectie, de SIOD, en andere toezichthouders en bestuursorganen, wordt beter geregeld. Het is straks niet nodig om per keer aparte convenanten te sluiten over de onderlinge gegevensuitwisseling. Deze afspraken vergen wetswijziging en worden in 2012 naar de Tweede Kamer gestuurd. Het uitwisselen van gegevens dient uiteraard zorgvuldig te gebeuren. Het College Bescherming Persoonsgegevens wordt daarom nauw betrokken bij deze plannen.
Het plan past in het fraudebeleid van dit kabinet waarbij mensen die zich niet aan de regels houden en de samenleving daarmee oplichten hard worden aangepakt. Fraude met uitkeringsgelden ondermijnt de solidariteit in de samenleving. Daarom regelt het kabinet dat bij misbruik van uitkeringen, naast het betalen van een boete, het gefraudeerde bedrag volledig moet worden terugbetaald. Gemeenten krijgen, om de pakkans van frauderende uitkeringsgerechtigden te vergroten, ook extra bevoegdheden bij huisbezoeken. Een wetsvoorstel hiervoor ligt ter behandeling in de Tweede Kamer.
Noot voor redacties (