Ingezonden persbericht
7 november 2011
PRENTENBOEKEN KUNNEN SOCIAAL-EMOTIONELE VAARDIGHEDEN KLEUTERS BEVORDEREN
De positieve effecten van het voorlezen van prentenboeken aan jonge kinderen reiken veel verder dan taal- en leesvaardigheid alleen. Voorlezen kan ook de sociaal-emotionele ontwikkeling stimuleren. Kleuters krijgen meer inzicht in hun eigen gevoelsleven en leren de emoties van anderen beter te doorgronden. Dit blijkt uit het onderzoek Geraakt door prentenboeken, waarop Aletta Kwant op 10 november a.s. aan de Rijksuniversiteit Groningen hoopt te promoveren.
In haar onderzoek combineerde Kwant wetenschappelijke inzichten met de dagelijkse praktijk van het onderwijs. Voor 24 prentenboeken werden leessleutels opgesteld aan de hand waarvan niet alleen basisemoties als angst en blijdschap maar ook meer complexe emoties als jaloezie en verlegenheid konden worden besproken. In een interventieonderzoek zijn de effecten onderzocht. Eén groep volgde het voorleesprogramma en een controlegroep hun reguliere programma. Na afloop bleek de met de leessleutels voorgelezen groep beter in staat basisemoties van personages specifiek te benoemen dan de controlegroep. Nog groter was het verschil tussen beide groepen voor de meer complexe emoties.
Kleuters leren hun sociaal-emotionele vaardigheden vooral in de eigen sociale omgeving, in contact met ouders, broertjes en zusjes, leeftijdgenootjes en andere verzorgers. Het onderzoek van Kwant is ook vernieuwend omdat het laat zien dat ook fictieve karakters een bijdrage kunnen leveren aan sociaal-emotionele ontwikkeling. Tijdens het voorlezen zijn kleuters geen deelnemers maar eerder toeschouwers en daardoor is er ruimte om bij bepaalde emoties langer stil te staan.
Het onderzoek van Kwant staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van een door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek gefinancierd project naar het gebruik van prentenboeken in het kleuteronderwijs. Coosje van der Pol liet in haar proefschrift Prentenboeken lezen als literatuur (2010 - eveneens uitgegeven door Stichting Lezen - ) zien dat prentenboeken de literaire competentie van kleuters kunnen helpen doen ontluiken.
Op 9 november a.s. vindt in Groningen onder de titel Met prentenboeken kun je alles een symposium plaats waarop vier onderzoekers, onder wie Aletta Kwant, uiteenzetten hoe zij het gebruik van prentenboeken onderzoeken en welke resultaten dat oplevert.