Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht
3 november 2011
Persbericht
Afronding restauratie monumentaal sluisje Tienhoven Op 2 november werd in Tienhoven (Utrecht) een ingrijpende renovatie aan een monumentaal damsluisje afgerond. Dit gebeurde door wethouder Pieter de Groene van de Gemeente Stichtse Vecht en Manfred van der Heijde, lid van het Dagelijks Bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, die het sluisje officieel heropenden. De heropening markeert het eind van de renovatie van één van die kleine, maar vroeger o zo belangrijke waterstaatkundige werken, die met elkaar de roemruchte Nieuwe Hollandse Waterlinie vormden. Deze waterlinie was een ingenieus verdedigingscomplex dat zich uitstrekte door het midden van Holland, van de Zuiderzee tot aan de Biesbosch. Als de linie, een vernieuwde versie van de oudere waterlinie uit de zeventiende eeuw, onder water werd gezet, veranderde dit gebied in een strook met een breedte van drie tot vijf kilometer, waarop 30 tot 60 cm water stond. Vijandelijke troepen konden de linie daardoor te voet of per schip niet snel oversteken en konden, vanuit een rij forten die ook deel uitmaakten van de linie, eenvoudig worden aangevallen. Omdat in de regio allerlei verschillende polders met uiteenlopende hoogtes liggen, waren voor het onder water zetten van de linie veel kleinere sluizen, dammen en andere kunstwerken nodig. Verbetering Het sluisje bij Tienhoven dateert uit de nadagen van de aanleg van de Waterlinie: het werd gebouwd in 1880. Nadat de Nieuwe Waterlinie in 1870 tijdens de Frans-Duitse oorlog voor het eerst onder water werd gezet (geïnundeerd) bleek een aantal tekortkomingen die in de jaren daarna werden verholpen. Het Tienhovense sluisje zorgde ervoor, dat het water in de Vecht in de polderweteringen werd tegengehouden en kon worden gebruikt voor het onder water zetten van land. Dit gebeurde, door in het sluisje een aantal balken te laten zakken, waardoor de waterloop werd afgesloten. Twee keer De Nieuwe Hollandse Waterlinie is na de bouw van het sluisje nog twee keer in gebruik geweest: tijdens de Eerste en voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog. Tijdens die laatste inundatie bleek dat het onderzetten van land niet langer werkte: de Duitse aanvallers van ons land vlogen er eenvoudig met hun vliegtuigen overheen... Na de Tweede Wereldoorlog raakte het sluisje in verval. Het is nu opgeknapt in het kader van een reeks renovaties aan de overblijfselen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die tegenwoordig als landschappelijk en cultuurhistorisch zeer waardevol wordt beoordeeld. Eerder al werd een vergelijkbaar sluisje vlakbij Fort Tienhoven gerestaureerd. Ook de omgeving van het vervallen fort Tienhoven is, de afgelopen jaren, opgeknapt zodat bezoekers er kunnen kennismaken met dit rijke stukje vaderlandse militaire geschiedenis. Net als het fort en het andere sluisje is ook de nu gerestaureerde waterkering een Rijksmonument. De restauratie is mede tot stand gekomen door Provincie Utrecht, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Gemeente Stichtse Vecht.
Noot voor de redactie,