Mid-infrared imaging of dust in galaxies
Datum: 28 oktober 2011
Promotie: dhr. G. van der Wolk, 16.15 uur, Aula Academiegebouw,
Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: Mid-infrared imaging of dust in galaxies
Promotor(s): prof.dr. P.D. Barthel, prof.dr. R.F. Peletier
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Mid-infrarood opnames uitstekend geschikt om stervorming en zwarte
gaten te bestuderen
In het proefschrift van Guido van der Wolk worden opnames van
vroeg-type spiraalstelsels en de kernen van radiostelsels geanalyseerd.
De opnames van ESO's Very Large Telescope en de Spitzer Space Telescoop
zijn gemaakt in het mid-infrarood, een golflengtegebied dat recent
beschikbaar is gekomen door nieuwe detectortechnologie. Van der Wolk
laat zien dat de mid-infrarood opnames uitstekend geschikt zijn om de
sterpopulaties en stervorming in sterrenstelsels en de mate van
activiteit van centrale supermassieve zwarte gaten te bestuderen.
Sterrenstelsels zijn de bouwstenen van het heelal. Ze bestaan
voornamelijk uit sterren en stof- en gaswolken. In veel van deze stof-
en gaswolken worden nieuwe sterren gevormd. Centraal in vrijwel elk
sterrenstelsel bevindt zich een supermassief zwart gat. Een klein deel
van de sterrenstelsels heeft een zeer heldere kern, een zogenaamde
actieve galactische kern (AGK), die soms zelfs vele malen meer licht
uitstraalt dan alle sterren in het melkwegstelsel bij elkaar. Deze
grote hoeveelheid energie ontstaat doordat materie dat naar een
supermassief zwarte gat valt, met een enorme snelheid gaat roteren,
daardoor heet wordt en fel gaat stralen.
Resultaten die uit het proefschrift volgen, zijn: (i) De centrale
gebieden van vroeg-type spiraalstelsels vertonen een grote variatie in
de mate en manier van stervorming. (ii) Door middel van een combinatie
van mid-infrarood kleuren kunnen galactische kernen met lage
accretie-activiteit efficiënt worden opgespoord (iii) Afbeeldingen bij
mid-infrarode golflenten kunnen uitstekend gebruikt worden om de aard
van de accretie van actieve kernen van radiostelsels te bestuderen.
Guido van der Wolk (Bilthoven, 1980) studeerde sterrenkunde aan de
Rijksuniversiteit Groningen. Het onderzoek werd uitgevoerd aan het
Kapteyn Instituut voor Sterrenkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
en gefinancierd door NOVA.
Laatst gewijzigd: 18 oktober 2011 10:24
Rijksuniversiteit Groningen