Gemeente Utrecht
Utrechtse kastanjebomen veel last van bloedingsziekte
Het gaat niet goed met de kastanjebomen in Utrecht. Meer dan de helft van alle kastanjebomen lijdt aan de ongeneeslijke kastanjebloedingsziekte, de ziekte die sinds 2004 in Nederland voorkomt. Dat blijkt uit een monitoringsronde van de gemeentelijk boomtechnisch adviseurs. Ten opzichte van drie jaar geleden zijn meer bomen aangetast en is de aantasting verergerd. Ook gaan de aangetaste bomen sneller dood. Wethouder Openbare Ruimte Mirjam de Rijk: "Deze voor velen herkenbare en geliefde boomsoort krijgt een behoorlijke knauw door deze ziekte. Het is voor de stad Utrecht heel zonde dat de kastanjeboom op sommige plekken uit het straatbeeld zal verdwijnen." Utrecht kapt niet preventief kastanjebomen. Alleen exemplaren die hevig aangetast zijn en daardoor ernstig verzwakken, worden uit veiligheidsoverwegingen verwijderd. De gemeente vervangt de gekapte bomen door bomen van een andere soort.
In de gemeente Utrecht staan ruim 3300 kastanjebomen waarvan alleen de rode en witte paardenkastanjes zijn voorkomende kastanjesoorten in de stad. Het totale aantal kastanjebomen is 2% van het bomenbestand van 160.000 bomen die de gemeente Utrecht in beheer heeft. Naar aanleiding van een vermoeden van een verslechtering van de situatie hebben de gemeentelijk boomtechnisch adviseurs in de zomer een monitoringsronde gedaan. Zij bekeken alle ruim vijfhonderd rode paardekastanjes. Daaruit blijkt dat 50% van deze bomen ernstig tot zeer ernstig is aangetast. Daarbovenop blijkt 10% van de bomen (bijna) dood te zijn waardoor er spontaan zware takken kunnen afbreken. Deze bomen zijn op de vellijst geplaatst en worden deze winter gekapt. In de eerste helft van dit jaar zijn ook al 50 rode paardenkastanjes weggehaald door noodkap of doordat ze stonden op de vellijst Voorjaar 2011 met als reden, verslechtering van de conditie door de bloedingsziekte. Ter vergelijking: bij een eerdere monitori
ngsronde in 2008 was slechts 30% van de rode paardenkastanjes licht aangetast. Het aftakelingsproces gaat nu bijzonder snel. Bomen die in het voorjaar nog vol in bloei stonden, gaven al in de zomer een verdorde aanblik. Bladval, loszittende bastdelen en zelfs compleet dode bomen komen in het straatbeeld voor.
Verslechtering ook bij de witte paardenkastanje
Ook bij de andere kastanjesoort, de witte paardenkastanje, begint de conditie af te nemen. Uit een eerste selectie van de monitoringsgegevens van de 2800 witte paardenkastanjes in Utrecht blijkt ook een sterke afname in conditie en een toename van de besmettingsgraad. De boomtechnisch adviseurs houden alle kastanjebomen extra in de gaten door moninoringsronden met middelen als de Visual Tree Assessemnt (VTA) methode.
Geen nieuwe kastanjes
Er worden in Utrecht voorlopig geen kastanjebomen meer geplant. Wel plant de gemeente voor alle kastanjebomen die worden verwijderd, nieuwe bomen terug. Uitzondering hierop zijn lanen waar rijen kastanjebomen staan. Stadswerken informeert omwonenden met een wijkbericht als een kastanjeboom met een noodkapprocedure gekapt moet worden. De gemeente Utrecht heeft zitting in de landelijke werkgroep Aesculaap waarin de ontwikkelingen uit Utrecht worden besproken. Daarnaast is er overleg met andere grote gemeenten en daarbuiten om de ontwikkelingen te volgen en kennis te delen.
Nog geen goede aanpak
De kastanjebloedingsziekte wordt veroorzaakt door een bacterie waardoor het voedseltransport in de boom wordt afgesloten. Het gevolg is dat bladeren en grote delen van de kroon verleppen en zelfs afsterven. Door deze verzwakking krijgen parasieten als de honingzwam of goudvliesbundelzwam toegang tot de boom en versnellen zij het aftakelingsproces. Landelijk heeft de ziekte al vanaf 2004 veel aandacht gekregen en is er onderzoek gedaan om de oorzaken ervan te achterhalen. Tot op heden is echter geen goede aanpak gevonden.