Tabaksbeleid Minister Schippers kost onnodig extra mensenlevens Effectieve kosteloze maatregelen kunnen bijna 3.500 mensenlevens redden
Den Haag, 21 oktober 2011 - Het tabaksbeleid van Minister Schippers kost de komende tien jaar 600 extra mensenlevens. Dit blijkt uit een simulatie van het SimSmoke-model dat door onderzoekers van STIVORO en onderzoeksgroep CAPHRI van de Universiteit Maastricht is uitgevoerd. De uitkomsten van dit onderzoek worden vanavond gebruikt in de uitzending van 'Zembla' over de contacten van minister Schippers met de rooklobby. Het SimSmoke simulatiemodel modelleert de effecten van de kabinetsplannen op het percentage rokers en het aantal tabaksdoden in Nederland. In de kabinetsplannen van 2012 is geen ruimte meer voor (massa)mediale campagnes over (mee)roken. De vergoeding van farmacologische ondersteuning bij stoppen met roken wordt weer teruggedraaid. De accijnzen voor tabak zullen niet worden verhoogd. En ten slotte is sinds 3 november 2010 het rookverbod in de horeca deels teruggedraaid.
Onnodige mensenlevens
Doordat dit kabinet campagnes stopt en stoppen met roken programma's uit de basisverzekering haalt zullen 600 extra Nederlanders onnodig overlijden aan de gevolgen van roken. Bovendien laat dit kabinet kansen liggen voor effectief beleid om tabaksdoden te voorkómen. Al zou de minister alleen kosteloze effectieve maatregelen invoeren, zoals accijnsverhoging, plaatjes op de pakjes en een verbod op sigarettenautomaten, dan kunnen tot en met 2020 bijna 3.500 mensenlevens worden gered. Bij het voeren van actief beleid conform internationale verdragen, zijn in diezelfde periode bijna 5.000 mensenlevens te redden. Ter vergelijking, voor het terugdringen van een paar verkeersdoden per jaar, investeert het kabinet al jarenlang in de effectieve BOB-campagne. "Het terugdringen van de gevolgen van roken, de grootste vermijdbare veroorzaker van ziekte en vroegtijdige sterfte,heeft kennelijk geen prioriteit. In tegendeel, door de genomen besluiten zullen meer rokers onnodig komen te overlijden", aldus Lies van Gennip, directeur van STIVORO, het expertisecentrum tabakspreventie en -verslaving. Ze vervolgt: "Het huidige kabinetsbeleid is alleen maar gunstig voor de tabaksindustrie, maar zet de komende jaren wel 600 mensenlevens op het spel. Het lijkt alsof deze levens minder waard zijn dan andere belangen (...)", aldus Lies van Gennip.
Berekende scenario's
Het SimSmoke simulatiemodel bevat zeven maatregelen: accijnsverhoging, rookverboden, campagnes, marketingverboden, gezondheidswaarschuwingen op pakjes, verkoopverboden gericht op jongeren en stoppen-met-rokenondersteuning. Deze effectief bewezen maatregelen zijn opgenomen in het Kaderverdrag tabak van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Nederland heeft dit verdrag in 2005 ondertekend. Voor de doorberekening van het kabinetsbeleid is uitgegaan van vier scenario's waarbij gekeken is naar het percentage rokers en het aantal tabaksdoden tot en met 2020.
* Tabaksbeleid conform 2011 (wel campagnes en vergoeding stoppen met roken en een uitzondering op het rookverbod in de horeca)
* Tabaksbeleid van Minister Schippers (geen campagnes en vergoeding, en een uitzondering op het rookverbod in de horeca)
* Kosteloze effectieve maatregelen (wel accijnsverhoging, volledig rookvrije horeca, wel plaatjes op pakjes, wel verbod sigarettenautomaten, wel marketingverboden)
* Effectieve maatregelen conform het WHO Kaderverdrag (wel campagnes, wel accijnsverhoging, volledig rookvrije horeca, wel plaatjes op pakjes, wel verbod sigarettenautomaten, wel marketingverboden)
Over het SimSmoke simulatiemodel
Het SimSmoke simulatiemodel is in 1998 ontwikkeld door de Universiteit van Baltimore om de effecten van tabaksbeleid in de Verenigde Staten te modelleren. Sindsdien zijn er voor 35 landen landspecifieke modellen ontwikkeld, waarmee betrouwbare voorspellingen kunnen worden gedaan. Op basis van geboorte en sterfte in een land, hoeveel mensen beginnen of stoppen met roken en het tabaksbeleid kan het percentage rokers worden gemodelleerd. Het aantal tabaksdoden wordt vervolgens berekend op basis van het percentage rokers en de kans op vroegtijdig overlijden door roken. In Nederland wordt dit model sinds 2011 gebruikt door onderzoekers van STIVORO en de Universiteit Maastricht.
STIVORO bevordert al 35 jaar de gezondheid van rokers en niet-rokers, door het ontwikkelen en toepassen van kennis over tabaksgebruik en de verslaving. Dit doet STIVORO met wetenschappelijk onderzoek naar gevolgen van roken, informatie en advies over roken, meeroken en stoppen met roken, het trainen van professionals en door het bieden van effectieve behandelmethoden en stoppen-met-rokenondersteuning.
CAPHRI is een onderzoeksgroep van de Universiteit Maastricht dat hoog kwalitatief onderzoek doet en onderwijs verzorgt op het gebied van innovatieve zorg. Het betreft hierbij de gehele zorgketen, van preventie tot herstel en vanuit de perspectieven van patiënten, professionals en de maatschappij, met als doel om te komen tot verbeteringen in volksgezondheid.