Politie Limburg-Noord

Intensievere samenwerking bij aanpak jeugdgroepen werkt


Datum: 20-10-2011
Tijd bericht: 10:54
Plaats: Limburg-Noord

In de maanden april en mei is in Limburg-Noord, zoals elk jaar, het aantal jeugdgroepen geïnventariseerd. Deze inventarisatie levert inzicht in het aantal, de aard, de omvang en de achtergronden van de actuele jeugdgroepen, belangrijke informatie voor de politie en haar partners, denk bijvoorbeeld aan gemeentes. De samenwerking met deze partners is de laatste jaren sterk geïntensiveerd. Voor het in kaart brengen, trekken de partners steeds meer samen op. Dit levert ook in de aanpak van jeugdgroepen successen op. Bijvoorbeeld de aanpak van de overlastgevende groep in Echt. Deze groep komt in de telling van 2011 niet meer voor. Datzelfde geldt voor de criminele jeugdgroep die in 2009 en in 2010 in Venray opereerde. Uit de inventarisatie van 2011 blijkt dat deze jongeren uit Venray niet meer als groep acteren. In intensief contact met het openbaar ministerie en de gemeentes richt de politie Limburg-Noord zich op dit moment specifiek op de aanpak van de criminele jeugdgroepen in Weert en Roermond.

Limburg-Noord telt op dit moment 92 jeugdgroepen. Hiervan vallen er 46 in de categorie aanvaardbaar. In totaal 36 jeugdgroepen krijgen het predicaat "hinderlijk", 8 jeugdgroepen zijn overlastgevend en twee jeugdgroepen vallen in de categorie "crimineel" (zie kader voor uitleg). De kennis van de jeugdgroepen helpt de politie om op het juiste moment en bij de juiste groep vroegtijdig in te grijpen en voor elke jeugdgroep de beste interventie te bedenken. Het is belangrijk om in dit traject intensief samen te werken met de netwerkpartners.

Persoonsgerichte aanpak
Het verdwijnen van de criminele jeugdgroep Venray uit de jaarlijkse inventarisatie sluit aan bij de positieve ontwikkeling die ook elders in het land gesignaleerd wordt. Ook in Venray is de groepsdynamiek verbroken. Er is nog wel sprake van criminaliteit door jongeren, maar er wordt niet meer in groepsverband, zoals omschreven in de inventarisatie, geopereerd. Samen met de gemeente, bureau jeugdzorg, de reclassering en het OM richt de politie zich onder de vlag van het veiligheidshuis op een meer persoonsgerichte aanpak. Hierbij wordt bijvoorbeeld gelet op de gezinssamenstelling en de motivatie van de betreffende jongere om toe te willen werken naar een positievere situatie. Er wordt geïnvesteerd op een gezin omdat uit ervaring blijkt dat het zinvol is om (uit preventief oogpunt) broertjes of zusjes van jongeren die in de problemen zitten mee te nemen in een aanpak. Samen met de burgemeester heeft de politie met een aantal jongeren en hun ouders gesprekken gevoerd.

Crimineel aanstormend talent
Ook in Weert en Roermond wordt naast het prioriteren van de aanpak van strafbare feiten door jongeren, ingezet op houding en motivatie van de jeugd. De gemeentes spelen hierin een belangrijke rol. Veertien jongeren van de criminele groep uit Roermond zitten op dit moment in detentie. Net als in de rest van het land is repressie een belangrijk onderdeel van de aanpak. Ook hier is daarnaast aandacht voor preventie. De jongeren die vanuit een criminele jeugdgroep voor de rechter zijn verschenen hebben geldboetes tot gevangenisstraffen opgelegd gekregen. De zaken van deze jongeren worden zo snel mogelijk op zitting gebracht. Deze zaken zijn onder andere straatroof, mishandeling en diefstal. Doel van de aanpak richting deze jongeren is het kiezen van verdere beïnvloedingsmomenten om daarmee repeterend gedrag te voorkomen. De carrière van "crimineel aanstormend talent" moet op deze manier een positieve wending krijgen. Ook in Weert werpt de stringente aanpak haar vruchten af. Een groot aantal verdachten is door de politie aangehouden op verdenking van diefstal en heling, drugsdealen en brandstichting. Vanaf oktober 2010 zijn er 16 zaken bij justitie aangedragen. Bij elk van deze zaken was een of meerdere jongeren afkomstig uit de criminele jeugdgroep. De hoogste straf die is opgelegd is 54 maanden gevangenisstraf voor een gewapende woningoverval. Op dit moment zitten nog vier jongeren in detentie. Ook in Weert is er aandacht voor het sociale domein van de jongeren. Ook hier is de burgemeester samen met de politie gestart met gesprekken. Voor deze gesprekken zijn zowel de ouders als de jongeren uitgenodigd. Een eerste gesprek heeft reeds plaats gevonden.

Grip houden of versterken
Naast de aanpak van jongeren uit criminele groepen is er ook aandacht voor de andere jeugdgroepen. Samen met haar partners zet de politie zich in om grip te houden of te versterken op deze jongeren. Jaarlijks brengt de politie met partners via de zogenaamde shortlistmethodiek het aantal jeugdgroepen in kaart. Deze inventarisatie is geen wetenschappelijk onderzoek. De beschrijving is kwalitatief van aard en geeft informatie over de aard van de jeugdgroepen en welke soorten criminaliteit zij plegen. Het betreft een beschrijving van de antwoorden in de shortlists, geen verklaring. De shortlist kan vooral worden gezien als een signaleringsinstrument. Op basis van het signaal dat er sprake is van een hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroep, kunnen partners bepalen of de jeugdgroep extra aandacht verdient of dat er een gezamenlijk plan van aanpak moet worden opgesteld. Wanneer het een hinderlijke of overlastgevende jeugdgroep betreft, ligt de regie bij de gemeente. Een criminele jeugdgroep vraagt extra aandacht van politie en justitie.

Een toelichting op de verschillende categorieën jeugdgroepen uit de shorlistmethodiek:

Aanvaardbaar
Bij aanvaardbare groepen gaat het om jongeren die zich weliswaar in groepen begeven, maar die zich gedragen binnen de normen die de sociale omgeving stelt. Zij veroorzaken geen hinder of overlast. Vandaar dat zij in de analyse buiten beschouwing worden gelaten. Zij worden echter wel in beeld gebracht vanwege mogelijke 'verschuiving' naar de volgende categorie.

Hinderlijk
Een hinderlijke jeugdgroep hangt wat rond in de buurt, is af en toe luidruchtig en trekt zich niet zoveel aan van de omgeving. Soms loopt het wat uit de hand, maar dat is snel in de kiem gesmoord en vaak ook meer toeval dan gepland. Incidenteel maken deze jongeren zich schuldig aan vernielingen. Over het algemeen is het een groep die nog voldoende 'autoriteitsgevoelig' is en aangesproken kan worden op het gedrag.

Overlastgevend
Een overlastgevende groep is wat nadrukkelijker aanwezig. Ze kunnen af en toe provocerend optreden, vallen omstanders lastig (uitschelden, provoceren), vernielen regelmatig en trekken zich weinig aan van andere mensen. Zij zijn ook minder goed te corrigeren. De lichtere vormen van criminaliteit waar zij zich schuldig aan maken worden doelbewust gepleegd. Tevens zorgen zij ook er meer voor dat ze niet gepakt worden.

Crimineel
Een criminele groep bestaat (in ieder geval voor een deel) uit jongeren die behoorlijk op het criminele pad zijn. Kenmerkend voor deze groep is dat jongeren al vaker met politie in aanraking zijn gekomen en meer en meer criminaliteit plegen voor het financiële gewin (als 'inkomen'). Ze plegen ernstigere feiten en schrikken niet terug voor het gebruik van geweld.