Attention please! Alertness in individuals with profound intellectual and
multiple disabilities
Datum: 20 oktober 2011
Promotie: mw. V. S. Munde, 12.45 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat
5, Groningen
Proefschrift: Attention please! Alertness in individuals with profound
intellectual and multiple disabilities
Promotor(s): prof.dr. C. Vlaskamp
Faculteit: Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Belangrijke rol voor begeleiders bij het bevorderen van alertheid van
zeer ernstig meervoudig gehandicapten
Het bieden van ondersteuning en begeleiding aan mensen met zeer
ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (ZEVMB) is een
complexe taak voor begeleiders. De keuze van het juiste tijdstip voor
een activiteit is daarbij een terugkerend thema. Begeleiders en
onderzoekers zijn het erover eens dat momenten waarop een persoon alert
is een belangrijk beginpunt vormen voor leren en ontwikkeling.
Maar alertheidsuitingen zijn vaak niet goed zichtbaar, omdat mensen met
ZEVMB veel en onregelmatige wisselingen in alertheid laten zien. Zowel
in de ondersteuning en begeleiding van mensen met ZEVMB alsook in het
onderzoek, ervaren begeleiders en onderzoekers dan ook problemen op
drie met elkaar samenhangende domeinen: alertheid beschrijven,
alertheid meten en alertheid beïnvloeden. Het promotieonderzoek van
Vera Munde is erop gericht om de kennis rondom deze drie problemen te
verbreden.
De ontwikkeling en het eerste gebruik van de Lijst Alertheid laten zien
dat alertheid betrouwbaar geobserveerd kan worden op basis van een
klein aantal observatiecategorieën. Daarnaast kunnen fysiologische
metingen (zoals hartslag en ademhaling) ter validering ingezet worden.
Op basis van meerdere observatiestudies concludeert Munde dat
begeleiders een bijzonder belangrijke rol spelen bij het bevorderen van
alertheid. Zij kunnen de alertheid van hun cliënten verhogen door zich
van het belang van alertheid bewust te zijn, alertheidsuitingen te
observeren en vervolgens de stimuleringssituaties aan de individuele
mogelijkheden en behoeften van hun cliënt aan te passen.
Vera Munde (Duitsland, 1983) studeerde pedagogische wetenschappen aan
de Rijksuniversiteit Groningen en deed haar promotieonderzoek bij de
afdeling Orthopedagogiek, waar zij inmiddels postdoc-onderzoeker is.
Het proefschrift verschijnt bij de Stichting Kinderstudies.
Laatst gewijzigd: 11 oktober 2011 10:56
Rijksuniversiteit Groningen