Ingezonden persbericht
Impressie AO-Spoor 11 oktober 2011
Vorige week, op dinsdag 11 oktober, vond het AO-Spoor van de Tweede Kamercommissie I&M plaats. Hierbij werd een selectie van belangrijke zaken voor de treinreiziger met de minster besproken. Hierbij een impressie van het verloop van dit overleg.
Van de vaste woordvoerders werd Bashir (SP) vervangen door Smits, Van Gent (GroenLinks) door Voortman en Slob (CU) door Wiegman. Namens de overige fracties spraken Aptroot (VVD), Haverkamp (CDA), De Jong (PVV), Monasch (PvdA) en Verhoeven (D66). PvdDieren en SGP waren niet aanwezig.
In het debat kwamen de volgende onderwerpen aan de orde:
ProRail
Alle fracties maakten kritische opmerkingen over ProRail n.a.v. het rapport van de Rekenkamer ('¤ 1,1 miljard op de plank blijven liggen'). De VVD vroeg om bij grote projecten een onafhankelijke second-opinion te vragen. De minister vindt dat niet nodig en antwoordde voorts, dat er snel duidelijkheid zal komen als de Departementale Ordedienst de zaak heeft onderzocht. Volgens de minister is er 'slechts' een gat van ¤ 373 mmiljoen. Ze zal voorts zeer streng zijn, als winterweer wederom tot grote problemen zou gaan leiden.
HSA/Hoofrailnet
De aangekondigde brief over het al dan niet onderhands gunnen van de concessie vanaf 2015 laat nog op zich wachten. 'Het is een complexe materie', aldus de minister. De minister lijkt open te staan voor de suggestie, o.a. van D66, m.b.t. het plan van FMN (Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland) ervaringen met samenloop op te doen door op één of twee van de voorgestelde regionale netten te experimenteren. GroenLinks en SP zien niets in concurrentie op het spoor. De SP heeft desondanks waardering voor de wijze waarop het FMN-plan de problematiek te lijf gaat.
Programma Hoogfrequent Spoor
Op vragen antwoordde de minister, dat de ambities van het programma overeind blijven staan.
Toegankelijkheid
Alle fracties dringen aan op snelle realisatie van dit programma. Ook de minister vindt dit een heel belangrijk onderwerp. Zij wijst op de grote daadkracht: in 2015/17 zullen zelfstandige reizen voor de meeste auditief en visueel beperkten mogelijk zijn, in 2020 geldt dit voor reizen met een motorische beperking. Tot 2030 zullen dan kleinere stations kunnen worden aangepakt. Het CDA wil hierover ook wel eens een positief geluid over ProRail laten horen.
Diverse fracties wezen op de kloof tussen de vloer van de SLT (Sprinter Lighttrain) en het perron, ook als dit op hoogte is gebracht. De minister antwoordt, dat deze problemen moeten worden opgelost en wil hierover in de nieuwe concessie bepalingen opnemen.
De minister laat voorts doorschemeren, dat wellicht ook in 2030 nog een klein aantal, dan oudere, treinstellen niet over een lage vloer zal beschikken. Ze overweegt op drukke lijnen een minimaal aantal toegankelijke ritten per uur voor te schrijven, zodat dit materieel op de andere ritten zou kunnen worden ingezet. Met name de SP reageerde hier furieus op: in de motie-Roemer is gesteld, dat in 2030 alle treinen toegankelijk moeten zijn, en 'alle treinen = alle treinen!'.
De minister wil bezien, of de assistentieverlening kan worden uitgebreid tot meer stations (thans ca. 100) en of het experiment met een kortere aanmeldtijd hiervoor (thans 3 uur) kan worden uitgebreid. Ze stelt ¤ 566 miljoen beschikbaar voor aaanpassingen van perronhoogtes en liften.
Op een vraag naar ontbrekende subsidie voor voorzieningen op station Nijverdal zal de minister nog terugkomen.
Op de vraag van de VVD om een 'toegankelijkheidsoffensief', zegt de minister toe, jaarlijks over de voortgang te zullen rapporteren. De ministeriële regeling, waarin de toegankelijkheid wordt gereguleerd (vraag Groen-Links), zal volgend jaar van kracht worden.
Kernprestatie-indicatoren (KPI's)
Op PvdA-vragen over o.a. de problemen op Arnhem-Winterswijk en de in Gelderland levende wens het infra-beheer in eigen hand te willen nemen, antwoordt de minister, dat ze dit bij ProRail wil laten. Ze zal met Pro-Rail een 'negatieve top-5' van slechtst-presterende lijnen naar de Kamer sturen. Genoemde lijn staat op 1, gevolgd door Zutphen-Winterswijk.
De PVV vraagt waarom bij een gepubliceerde nooddienstregeling, bijv. in winterse omstandigheden, de vervallen ritten t.o.v. de eigenlijke dienstregeling niet meetellen als uitgevallen ritten. Hierdoor is het resultaat schijnbaar positiever dan wat de reiziger ervaart. De minister moet dit nog bestuderen, maar zegt wel dat het niet de bedoeling kan zijn, dat NS erop wordt afgerekend, als de geregistreerde uitval dan te hoog wordt. NS maakt de nooddienstregeling immers om de reiziger een weliswaar beperkt, maar wel betrouwbaar product te kunnen aanbieden.
Internationale verbindingen
De ChristenUnie vraagt wat er met de IC-verbinding Eindhoven-Heerlen-Aken, toegezegd voor 2015, gaat gebeuren. De Duitse overheid zou het geld wel eens anders kunnen gaan gebruiken. De minister zegt toe hierover een brief naar Duitsland te zullen schrijven. De VVD dringt hierbij aan op spoed.
Over de Benelux-verbinding wijzen diverse fracties erop dat de Fyra geen alternatief is, zeker niet voor reizigers tussen Zeeland en zuidwestelijk Noord-Brabant enerzijds en België, maar ook de noordelijke Randstad anderzijds. De minister zegt naast de stoptrein Roosendaal-Antwerpen over een alternatief bezig te zijn met België en de regio Zuidwest-Brabant.
Buitendienststelling Zwolle
Veel kritiek uit de fracties over de voorgenomen vierweekse sluiting van station Zwolle in de zomer van 2012. De minister antwoordt dat ze over vier varianten in gesprek is. De 'beste' oplossing lijkt toch de vierweekse sluiting te zijn. Er vindt echter nog overleg plaats.
Toiletten
Er wordt weinig over de plaszak gezegd. Diverse fracties, o.a. SP, hebben er moeite mee dat de inbouw van toiletten in de terin pas in 2025 moet zijn afgerond. De ChristenUnie stelt vast dat in het dossier toiletten de reiziger nog steeds niet met de hoofdletter R wordt geschreven.
Fietsenstallingen
Ook hier veel onduidelijkheid. De gemeente Utrecht zou voorstellen geen gratis fietsparkeerplekken meer te willen. M.u.v. de VVD willen alle fracties gratis stallingsmogelijkheden bij stations. De minister wil hier niet in de gemeentelijke autonomie treden, maar zegt wel toe in een brief te zullen aandringen op creativiteit bij de vaststelling van dit beleid. Niet alle fracties vinden dat voldoende. Als mogelijkheid ziet de minister een bepaling bij de subsidieverlening.
Diverse vragen
Op de vraag van GroenLinks over elektrificatie van baanvakken zegt de minister een brief toe.
De minister ziet weinig ruimte voor een station Keukenhof, zeker nu in die regio station Sassenheim wordt geopend. Nieuwe stations (genoemd worden Schiedam Kethel en Berkel-Enschot) moeten voldoende reizigers trekken en in de dienstregeling passen.
De ChristenUnie kondigt een Initiatiefnotitie over stations aan.
Door Aldo Markus, met dank aan Fred Andrioli en Arriën Kruyt