UMC St Radboud
Diagnostische testen nemen angst patiënt niet weg
19-10-2011
Een belangrijke taak van een huisarts is het geruststellen van de
patiënt. Psychiater in opleiding en onderzoekster Hiske van Ravesteijn
van het UMC St Radboud heeft een studie uitgevoerd naar de
geruststellende waarde van diagnostische testen.
Huisartsen gebruiken diagnostisch onderzoek vaak om de patiënt gerust
te stellen en zo de angst voor een ziekte weg te nemen. Patiënten met
blijvende vermoeidheid worden bijvoorbeeld doorverwezen voor
bloedonderzoek of mensen met blijvende hoofdpijn krijgen een scan. Als
huisartsen gevraagd wordt waarom ze een bepaald onderzoek aanvragen,
staat het geruststellen van de patiënt als reden op de vierde plaats.
Bij elf procent van de aanvragen was het zelfs de hoofdreden om de test
aan te vragen.
Geen geruststelling
Van Ravesteijn heeft in de literatuur gezocht naar een antwoord op de
vraag of het aanvragen van een onderzoek de angst van de patiënt
daadwerkelijk wegneemt. Ze analyseerde vijf studies op het effect van
diagnostische testen op de angst bij de patiënt. Daaruit bleek dat
mensen die een diagnostisch onderzoek hadden gekregen, niet minder
angstig waren dan degenen die zo'n onderzoek niet hadden gehad. Van
Ravesteijn heeft dus geen bewijs gevonden voor het geruststellende
effect van een diagnostische test. Integendeel, uit ander onderzoek
blijkt dat sommige diagnostische testen patiënten juist angst kunnen
aanjagen.
Eerst aandacht
Van Ravesteijn adviseert huisartsen om eerst de angsten van de patiënt
in kaart te brengen. Een afwachtend beleid kan diagnostisch onderzoek
in sommige gevallen onnodig maken. Daarnaast is het belangrijk om
voorafgaand aan de test voldoende informatie te geven over normale
testuitslagen. Van Ravesteijn: "In Nederland zijn we relatief
terughoudend in het uitvoeren van diagnostiek, toch vormt ook hier het
diagnostisch onderzoek een grote kostenpost. Soms kan een test het
enige middel lijken om iemand gerust te stellen. De resultaten van deze
studie bieden artsen een extra argument om eerst aandacht te besteden
aan de bezorgdheid van de patiënt".