Nationaal Natuurhistorisch Museum leiden
Naturalia, van circusdier tot wetenschappelijk object.
Tentoonstelling over natuurhistorische objecten afkomstig uit het Zoologisch
Museum Amsterdam vanaf 14 oktober in Naturalis
Van 14 oktober 2011 tot en met 19 augustus 2012 presenteert museum
Naturalis in Leiden de tentoonstelling 'Naturalia, van circusdier tot
wetenschappelijk object'. Opgezette dieren, dieren op alcohol en
skeletten, maar ook schelpenkabinetten en parafernalia; de
tentoonstelling laat objecten zien, afkomstig uit de collectie van het
Zoölogisch Museum Amsterdam. De tentoonstelling bestaat uit drie
onderdelen, Kabinetten en menagerieën, Natura Artis Magistra en
Verzameld voor de wetenschap, ieder vormgegeven in een eigen passende
sfeer. De oudste objecten zijn afkomstig uit naturaliënkabinetten en
rondreizende menagerieën; de meer recente zijn puur vanuit
wetenschappelijk oogpunt verzameld. De tentoonstelling laat op een
aansprekende manier de ontwikkeling in het verzamelen van naturalia
zien.
Deel op
Niet alleen veranderde de intentie van het verzamelen, ook de manier
waarop naar de natuur word gekeken verschoof gaandeweg. Met het steeds
verder blootleggen van de wereld, vonden naast bijzondere voorwerpen
ook nieuwe planten en dieren de weg naar Europa. Deze werden in
rariteitenkabinetten tentoongesteld. Artsen en apothekers verzamelden
de planten, dieren en mineralen om hun kennis van de natuur te
vergroten, anderen wilden door ordening van de naturalia Gods grootheid
laten zien. De schepping bleek zoveel gevarieerder dan men zich had
voorgesteld.
In het laatste kwart van de 19e eeuw krijgt het verzamelen - onder
invloed van Darwin en Wallace -een meer wetenschappelijk karakter,
waarbij de nadruk ligt op de taxonomie: het vinden, beschrijven,
benoemen en indelen van diersoorten.
De oudste dieren uit de tentoonstelling zijn afkomstig uit een
19e-eeuwse rondtrekkende menagerie, de meer recente uit
wetenschappelijke expedities en uit dierentuin Artis. Stuk voor stuk
vertellen de objecten hun eigen verhaal. Zoals olifant Jack, lange tijd
de lieveling van Artis. Toen de olifant steeds onhandelbaarder werd,
werd hij - in 1849 - neergeschoten. Of de leeuw uit de menagerie van
Lodewijk Napoleon, Koning van Holland in 1806. Maar ook een ijsbeer,
geschoten tijdens de Willem Barents-expeditie van 1884, of sponzen,
koralen en diepzeevissen, bijeengebracht tijdens de Siboga- expositie
naar Indonesië in 1899-1900.
Dit jaar verhuizen vanuit het Zoologisch Museum Amsterdam in totaal
40.000 opgezette zoogdieren, 65.000 vogels, 450.000 schelpen en 8
miljoen insecten naar Leiden. Ook de deskundigen verhuizen mee. Met de
tentoonstelling Naturalia, van circusdier tot wetenschappelijk object,
markeren we de intocht in Leiden.
Persinformatie
Voor meer informatie of het bijwonen van de perspreview op 11 oktober
kunt u terecht bij Pieter Vader, communicatieadviseur, tel. 071 - 56 87
529 of pieter.vader@ncbnaturalis.nl