12 oktober 2011
Tijd voor herfst- en gouduilen
Variabele herfstuil (Agrochola lychnidis) (foto: Kars Veling)
Zoals vorige week gemeld in het natuurbericht uit Vlaanderen zijn er
dit najaar maar weinig nachtvlinders. Toch zijn de afgelopen week de
gebruikelijke najaarsvlinders gemeld. Van de herfstuilen zijn nu de
nodige vertegenwoordigers te zien. De bruine herfstuil (Agrochola
circellaris) is een algemene soort en uit Limburg komen meldingen van
meer dan 100 vlinders die zijn aangelokt met smeer. In een bos bij
Simpelveld wordt aan het begin van de schemering op veel bomen een
stroopmengsel gesmeerd waarop de vlinders gaan drinken. Hoewel er dus
veel bruine herfstuilen op zijn afgekomen zijn de aantallen toch niet
eens de helft van het vorig jaar. Toen werden op de topnacht daar
maarliefst 281 vlinders geteld. Ook van de geelbruine (A. macilenta) en
de variabele herfstuil (A. lychnidis) worden wel vlinders gemeld, maar
ook hiervan zijn de aantallen over het algemeen laag. Alleen in
Culemborg werden meer dan 20 exemplaren van de variabele herfstuil in
een lichtval gevangen.
Iepengouduil (Xanthia gilvago) op stroop (foto: Kars Veling)
Een andere groep uilen die met name in het najaar is te zien zijn de
gouduilen. De afgelopen dagen zijn er vijf soorten gemeld:
wilgengouduil (Xanthia togata), gewone gouduil (X. icteritia), en
safraangouduil (Tiliacea aurago), maar ook de wat zeldzamere
lindegouduil (T. citrago) en iepengouduil (Xanthia gilvago). Die
laatste soort komt verspreid over het land lokaal voor in loofbossen,
struwelen parken en tuinen. De vlinder vliegt vanaf eind augustus en
kan tot in november nog worden gezien. Hij komt af op licht, maar ook
op smeer en op bloeiende planten en rottend fruit is de soort aan te
treffen. De eitjes worden dicht bij de knoppen op een tak van iep
afgezet. De soort overwintert als ei. De rups foerageert in de
voorzomer eerst in een bloemknop van de waardplant, daarna stapt hij
over op allerlei kruidachtige planten onder de bomen. Gouduilen zijn
tot eind oktober nog te zien.
De Vlinderstichting