Persbericht van de Universiteit Utrecht
4 oktober 2011
Mediterraan gebied wordt minder groen door klimaatverandering
De bijl gaat aan de wortel van de bossen rond de Middellandse Zee als gevolg van klimaatverandering. De komende eeuw neemt de hoeveelheid vegetatie af door minder neerslag en hogere temperaturen tijdens de zomer in het toch al kwetsbare gebied. Dat zegt aardwetenschapper Wiebe Nijland van de Universiteit Utrecht. Hij deed onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op de groenblijvende vegetatie in dat gebied. Nijland promoveert op 11 oktober aan de Universiteit Utrecht.
Nijland deed zijn onderzoek in het Peyne-stroomgebied, ten zuiden van Montpellier, in Zuid-Frankrijk, dat model staat voor Mediterrane gebieden in Europa en elders op de wereld. Op grond van de onderzochte gevoeligheid van de vegetatie voor temperatuur en neerslag in het recente verleden en de bestaande klimaatmodellen, voorspelt Nijland dat het bos deels zal verdwijnen en verandert in open struikgewas. De positieve effecten van bos op biodiversiteit, lokaal klimaat en landbouw zullen daarom ook deels verdwijnen.
Satellietbeelden, bodemmetingen en jaarringen
Aan de hand van satellietbeelden, geofysische bodemmetingen en jaarringen van bomen kon Nijland de invloed van het klimaat op de vegetatie en het landschap in de afgelopen decennia zien. Uit de satellietbeelden bleek dat de vegetatie (bladoppervlak en bovengrondse biomassa) nu al in de zomer stopt met groeien door de hitte en droogte, waar in nattere gebieden de zomerwarmte juist zorgt voor extra groei. Met elektrische bodemmetingen ontdekte de Utrechtse wetenschapper dat de worteldiepte van bomen bepaalt hoeveel water ze nog kunnen bereiken tijdens droge perioden. Hoe dieper de wortels, hoe beter de bomen een droge zomer overleefden. De jaarringen van bomen maakten het mogelijk om de groei over perioden van tientallen jaren te reconstrueren. Daaruit bleek dat bossen nauwelijks groeiden in jaren met hogere temperatuur en minder neerslag. De technieken die Nijland ontwikkelde kunnen worden toegepast om ook in andere gebieden de klimaatbestendigheid te meten.
Fotobijschrift
Wortels van Mediterrane bomen groeien tot diep in de rotsbodem om water te vinden. Copyright: Wiebe Nijland. (Hogeresolutiefoto is verkrijgbaar.)
Promotie
Wiebe Nijland (faculteit Geowetenschappen) promoveert op 11 oktober 2011, om 14.30 uur in het Academiegebouw van de Universiteit Utrecht.
Universiteit Utrecht
Universiteit Utrecht