ChristenUnie
Schouten: Europese sneeuwschuiver al wekenlang in bedrijf
woensdag 05 oktober 2011 17:27 De Tweede Kamer houdt deze week haar
Algemene Financiële Beschouwingen. De bijdrage van
ChristenUnie-Kamerlid Carola Schouten: ,,Praten, praten, praten,
besluiten nemen: ho maar! Dat gevoel over de ontwikkelingen in de
eurozone verwoordde mijn fractievoorzitter tijdens de Algemene
Politieke Beschouwingen (APB) van twee weken geleden. Na de APB is het
praten verder door gegaan en is het nemen van besluiten opnieuw
uitgebleven. Hoewel de winter nog ver weg lijkt, is de Europese
sneeuwschuiver inmiddels al wekenlang in bedrijf. De berg aan problemen
wordt met de dag hoger en hoger. En het zicht op echte oplossingen
alleen maar kleiner en kleiner.
In het hoeveelste bedrijf van deze Griekse tragedie zijn we inmiddels
beland? Het is niet meer bij te houden. Gisteren nog liet minister de
Jager doorschemeren dat het 2^e noodpakket van 21 juli jl. wel eens
opengebroken zou kunnen worden, maar tot op dit moment zouden we het
wel moeten hanteren als `een werkhypothese'. Wat bedoelt hij hier mee?
Dat we beslissingen moeten nemen over zaken, die we toch niet gaan
doen? Graag een toelichting.
De fractie van de ChristenUnie is in mei 2010 akkoord gegaan met het
1^e noodpakket voor Griekenland. Toen was er nog de verwachting dat met
dit steunpakket de Grieken de weg terug zouden vinden. Dat bleek ijdele
hoop te zijn. Er moest een 2^e noodpakket komen. In mei van dit jaar is
mijn fractie aan de alarmbel gaan hangen. Je kunt een land toch niet
uit de schulden halen door, zoals bleek uit de opzet van het 2^e
noodpakket, het land met nog meer schulden op te zadelen. Dat kon er
bij ons niet in. Hoe vervelend het ook was, maar een gedeeltelijke
schuldsanering was onvermijdelijk. Ook om de Grieken perspectief te
geven in economische zin.
Ik constateer dat dit nu tot veel meer partijen is doorgedrongen.
Gelukkig, zeg ik er bij.
Tegelijk ligt het tweede noodpakket van 21 juli nog steeds op tafel. Nu
al meer dan 70 dagen na het maken van de afspraken, weten we niet hoe
dit pakket er daadwerkelijk uitziet. Hoe staat het met de bijdrage van
de banken? Hoe staat het met de bijdrage van het IMF? Hoe staat het met
de garanties voor de ECB? Wanneer, zo vraag ik de minister van
Financiën met klem, krijgen we nu eens echt duidelijkheid?
Ergerlijk vind mijn fractie ook de discussie over het onderpand voor
Finland. Het is ethisch zeer verwerpelijk om van een land dat steun
nodig heeft ook nog eens onderpanden te gaan vragen. Net zo
verwerpelijk was de opstelling van de Nederlandse regering, die tegen
onderpanden is, maar als Finland er één zou krijgen ook vooraan wilde
staan. Nu ligt er een onderpand, maar wijst de minister van Financiën
het om inhoudelijke redenen weer af. Hoe ziet dat onderpand er exact
uit? En graag een toelichting bij de nieuwe opstelling van de
Nederlandse regering.
Het lange wachten is nu op de Trojka. Terwijl Griekenland duidelijk
niet aan de voorwaarden voldoet - het begrotingstekort voor dit jaar
zal 8,5% zijn in plaats van de afgesproken 7,6% - wordt het nemen van
beslissing wéér vooruitgeschoven. Ik vraag de minister niet weg te
duiken achter de rug van de trojka, maar zelf aan te geven welke
conclusies hij uit deze cijfers trekt.
Tegelijkertijd zien we dat Europese banken nu ook in de problemen
komen. Dexia bank moest gister gered worden. Terwijl ze de stresstest
van de banken een half jaar geleden nog glansrijk hadden doorstaan. Wat
zegt dit over onze eigen banken? Hoe staan zij er voor? Graag een
reactie.
Dat brengt me ook bij de discussie over het noodfonds, het EFSF. Mijn
fractie heeft destijds ingestemd met de opzet van het noodfonds én ook
met de effectieve leencapaciteit van 440 miljard. In die zin is de
ophoging nu een technische kwestie. Maar tegelijk is het EFSF, zoals de
heer van Dijck vorige week terecht stelde, vervlochten geraakt met de
discussie over het noodpakket van 21 juli. De spelregels zijn voor een
deel ook veranderd. Ook is het nog steeds niet in alles duidelijk wat
(ik verwijs naar de aanvulling op het Verdrag betreffende de werking
voor de Europese Unie, artikel 136) de `stringente voorwaarden' zijn
voor de verlening van financiële steun.
Mijn fractie wil eerst absolute duidelijkheid en kunnen beslissen over
de voorwaarden waaronder het noodfonds gaat functioneren, voordat we
het kabinet kunnen aangeven dat ze wel of niet op onze steun kunnen
rekenen.
Vanuit de grote waarde die mijn fractie hecht aan democratische
controle wil mijn fractie overigens te zijner tijd analoog aan de
afspraken die Bundeskanzler Merkel met de Bundestag heeft gemaakt - óók
een rol voor het Nederlandse parlement als er uitkeringen uit het
noodfonds worden verstrekt of obligaties worden opgekocht.
Dan kom ik nog bij onze eigen nationale financiën - die hoe dan ook
bepaald zullen worden door de Europese schuldencrisis. Wat zien we, als
we naar de begroting kijken? Een kabinet dat zegt te willen puinruimen,
maar waarbij de staatsschuld nog steeds toeneemt. Dat maatregelen neemt
die mensen niet aan het werk helpen, maar thuis laten zitten. Dat
hervormingen uit de weg gaat, ook als zelfs het CPB en de Raad van
State aangeeft dat die zeer noodzakelijk zijn. Dit kabinet rekent nog
met een licht economische groei in 2012. Hoe realistisch is dit
scenario, gelet op de laatste ontwikkelingen in de Eurozone, waarbij
Italië nu ook een lagere rating heeft gekregen.
In de tegenbegroting doet de ChristenUnie wél een aantal voorstellen
voor hervormingen die van groot belang zijn om het huishoudboekje ook
op de langere termijn houdbaar te houden. Concrete voorstellen in de
sfeer van de woningmarkt, waarbij aflossen de norm wordt en de
overdrachtsbelasting wordt afgeschaft. In de sfeer van mobiliteit,
zodat Nederland niet doorbetaald in de file blijft staan. In de sfeer
van vergroening, zodat we eindelijk de omslag naar een duurzame
economie kunnen maken. En in de sfeer van de arbeidsmarkt, onder andere
door de kosten op arbeid te verlagen.
Bij de APB heeft mijn fractie een motie ingediend, om de tarieven in de
tweede schijf van de Inkomstenbelasting te verlagen, met een prima
dekking, zeg ik kijkend naar het CDA. Helaas bleek ook hier de belofte
van dit kabinet niet meer waard dan enkel woorden. Maar nogmaals wil ik
de staatssecretaris uitdagen om in te gaan op de voordelen van lagere
lasten op arbeid en hem verleiden hier met een concreet voorstel te
komen.
Tot slot wil ik het kabinet oproepen met klem nog een maatregel te
heroverwegen. Het lage BTW tarief voor de bouw. Deze is afgelopen
weekend afgelopen. De staatssecretaris weet als geen ander het grote
effect dat deze maatregel heeft op de bouw en op toeleverende
bedrijven. Dat heeft hij in een verleden zelf nog vaak betoogd. Maar nu
is opeens de tijd rijp om de maatregel te schrappen, terwijl de bouw
nog harde klappen krijgt. Met de BTW verhoging zal de situatie alleen
maar verergeren. De ChristenUnie wil het lage BTW tarief in de bouw
daarom ook voor 2012 laten gelden. Juist om de klappen in de bouw op te
vangen. Graag een reactie.
Rest mij het kabinet veel wijsheid toe te wensen bij de moeilijke
beslissingen die er ook komend jaar genomen zullen moeten worden.
Carola Schouten