Nederlandse Vereniging van Journalisten

Handelswijze Getty niet verstandig

dinsdag 4 oktober 2011 | Een uitzending van TROS-programma RADAR heeft geleid tot verontwaardigde reacties van fotojournalisten. De NVJ vindt dat RADAR de inbreukmakers ten onrechte als slachtoffers neerzet. `Het feit dat een ZZP'er foto's van het internet steelt, is niet te rechtvaardigen, ook al gebeurt het veel', aldus NVJ-advocaat Mira Herens. Wel vindt de NVJ de handelswijze van Getty Images onverstandig. In het programma dat maandagavond werd uitgezonden kwamen enkele ondernemers aan het woord die een schadeclaim van enkele duizenden euro's ontvingen van fotobureau Getty Images voor het illegaal downloaden van foto's op hun internetsite. Illegaal gebruik van foto's moet worden aangepakt, maar daarbij moeten redelijke eisen gesteld worden. De afdeling NVJ Advocaten & Juristen gaat dan ook anders te werk als zij fotografen bijstaat wegens schending van hun rechten.

De verhalen van de ondernemers in de televisie-uitzending illustreren Getty Images' handelswijze: direct sommeren voor inbreuk en torenhoge kosten van Getty. Bovendien geeft de advocaat van het fotobureau geen bewijs voor het hebben van het auteursrecht, wordt er gedreigd met dagvaarding en zijn de advocaatkosten hoger dan de schade. De methode van van Getty komt niet overeen met die van individuele fotografen die aanspraak maken op schadevergoeding wegens schending van hun rechten. Wel vindt de NVJ dat RADAR de inbreukmakers als slachtoffers neerzet. `Het feit dat een ZZP'er foto's van het internet steelt, want dat is copy-pasten, rechtvaardigt dit stelen niet, ook al doet iedereen het', aldus NVJ-advocaat Mira Herens.

In de rechtspraak wordt verschillend geoordeeld over de berekening van schade ingeval van inbreuk op auteursrechten van fotografen. NVJ/NVF hanteert de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie waarin drie maal het verschuldigde honorarium staat vermeld en bij het ontbreken van naamsvermelding verhoging met één maal het honorarium.

Hoewel sommige rechters deze manier van schadeberekening afwijzen, zijn er ook uitspraken bekend waarin de rechtbank oordeelt dat deze algemene voorwaarden als richtsnoer kunnen worden gebruikt ter bepaling van wat gebruikelijk is in de branche. Hierbij vinden de rechters de algemene voorwaarden een rechtens aanvaardbaar en geaccepteerd uitgangspunt. Zie ook de vandaag gepubliceerde uitspraak (punt 6.8) op de site van boek9.