Gemeente Utrecht
Utrecht registreert ruim driehonderd vrouwen in raamprostitutie
De gemeente Utrecht heeft tot nu toe driehonderd vrouwen geregistreerd die werkzaam zijn in de raamprostitutie. Vanaf 1 oktober mogen in de raamprostitutie aan het Zandpad en in de Hardebollenstraat alleen vrouwen werken die over een dergelijke registratie beschikken. Registratie is één van de maatregelen die de gemeente, politie en het openbaar ministerie nemen om mensenhandel en dwang in de raamprostitutie te bestrijden.
De registratie vindt plaats in een persoonlijk gesprek tussen de prostituee en een medewerker van de GG&GD gemeente Utrecht. Alle vrouwen die zich vóór 15 september voor een registratiegesprek hebben gemeld, zijn voor 1 oktober op gesprek geweest en kregen (indien de gegevens compleet waren) binnen twee weken hun registratie. De GG&GD neemt gegevens op over de identiteit, leeftijd, verblijfsstatus, werkvergunning en inschrijving bij de kamer van Koophandel. In het gesprek wordt bovendien voorlichting gegeven over onder meer de hulpverlening, gezondheid, uitstapprogramma en de werkwijze van politie, toezichthouders en belastingdienst. De vrouwen kunnen bij het maken van de afspraak aangeven of ze gebruik willen maken van de tolkentelefoon; in 75% van de gesprekken was dat tot nu toe het geval.
De gesprekken worden gevoerd door twee gespecialiseerde medewerkers van de GG&GD. Zij letten tijdens het gesprek ook op signalen van dwang. Signalen die wijzen op mensenhandel of dwang mogen niet worden geregistreerd, maar de GG&GD kan ze - mits goed onderbouwd - wel doorgeven aan de politie of hulpverlening. Tot 1 oktober zijn dertig signalen van mensenhandel doorgegeven aan de politie.
Barrières mensenhandel
Mensenhandel is lastig op te sporen en te vervolgen omdat bijna niemand aangifte durft te doen. Dat maakt het opwerpen van barrières tegen mensenhandel des te belangrijker. De gemeenteraad besloot daarom vorig jaar tot wijziging van het vergunningstelsel voor de raamprostitutie. Daarin zijn nieuwe voorwaarden geformuleerd voor de vergunning aan de exploitanten van de seksbedrijven. Zij mogen alleen een kamer verhuren aan prostituees die geregistreerd zijn. De minimale verhuurperiode is vier weken en de maximale werktijd twaalf uur per etmaal. Met deze wijziging van het vergunningstelsel wordt de snelle doorstroom van prostituees aan het Zandpad afgeremd. Door het contact met de gemeente wordt het isolement van de vrouwen verminderd en bevinden zij zich ook in het blikveld van de hulpverlening.
Met name de groep buitenlandse prostiuees blijkt kwetsbaar te zijn. Uit de registratiegesprekken komt naar voren dat deze vrouwen vaak niet de weg weten naar beschikbare voorzieningen. Soms ontbreekt zoiets cruciaals als een ziektekostenverzekering. In die gevallen krijgen de vrouwen informatie mee of een doorverwijzing naar de bijbehorende instanties of de hulpverlening. De hulpverlening op het Zandpad ziet het aantal bezoekers toenemen sinds de registratiegesprekken zijn gestart.
Overgangsperiode
Het gewijzigde vergunningstelsel voor de raamprostitutie is op 1 november 2010 ingegaan. De gemeente hanteerde sindsdien een overgangsperiode in de handhaving van de registratie, omdat ze niet alle vrouwen die aan het Zandpad of in de Hardebollenstraat werken in één keer kon registreren. Vanaf 1 oktober wordt de registratie meegenomen in de controles door Bijzondere Handhaving, politie of in gezamenlijke acties. De handhaving is een zaak tussen de gemeente en de exploitanten. Zij zijn als vergunninghouder verplicht om erop toe te zien dat in het raamprostitutiebedrijf alleen nog geregistreerde prostituees werken.
De aanpassing van het vergunningstelsel is onderdeel van een bredere aanpak om de mensenhandel in de raamprostitutie te bestrijden. Gemeente, politie en OM zetten ook in op meer toezicht en handhaving, waarbij recherche, vreemdelingenpolitie, gemeentelijke inspectie en de Belastingdienst gezamenlijke acties houden. Politie en OM versterkten hun informatiepositie op het Zandpad, en de opsporing en vervolging in regionaal en nationaal verband. Daarnaast is de hulpverlening uitgebreid: de openingstijden van de Huiskamer Aanloop Prostitutie zijn verruimd van twee naar vier dagen en ook voor het uitstapprogramma is extra capactiteit vrijgemaakt.
Met deze combinatie van maatregelen verwachten gemeente, politie en OM de drempel voor mensenhandel aan het Zandpad merkbaar te verhogen en de greep op het Zandpad te versterken.
Gemeente Utrecht