Rijksoverheid
Financiële effecten van de vastgoedcrisis bij gemeentelijke grondbedrijven
Nieuwsbericht | 03-10-2011
De gemeentelijke verliezen op ruimtelijke plannen kunnen de komende
jaren oplopen tot 2,9 miljard euro. De meeste gemeenten kunnen een
dergelijk verlies opvangen uit hun reserves, sommige gemeenten zullen
extra moeten bezuinigen. Dat is de conclusie die getrokken kan worden
uit het onderzoek `Financiële effecten van de vastgoedcrisis bij
gemeentelijke grondbedrijven', dat in opdracht van de ministeries van
Infrastructuur en Milieu, van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
en van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is uitgevoerd door
Deloitte. Minister Schultz van Haegen stuurde het onderzoek, mede
namens minister Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
vandaag naar de Tweede Kamer.
Verantwoordelijkheid
Vorig jaar bleek dat gemeenten voor 1 miljard euro aan directe
verliezen moesten inboeken. Zij hebben dat inmiddels voor 760 miljoen
euro gedaan, maar nu blijken er nieuwe directe opgaven te liggen voor 1
miljard euro. Dat moeten gemeenten de komende jaren opvangen. Beide
bewindslieden beklemtonen dat gemeenten als eerste verantwoordelijk
zijn voor het te voeren grondbeleid. In de toekomst moeten zij bewuster
de afweging maken tussen de inzet van een actief grondbeleid (met
risico) en een faciliterend grondbeleid. Om de transparantie van
grondexploitaties te vergroten en risico's voor gemeenten te beperken,
worden inmiddels enkele maatregelen genomen. Zo wordt de regelgeving
rond de verslaglegging van de gemeentelijke begroting en
-verantwoording verbeterd en wordt de rijkswet- en regelgeving op het
punt van grondbeleid bekeken. Ook zouden gemeenten meer onderling en in
overleg met de provincie afspraken moeten maken over programmering en
ontwikkeling van woningbouw, kantoorruimte en bedrijventerreinen.
Artikel 12 gemeenten
In het rapport wordt geconstateerd dat het aantal potentiële artikel 12
gemeenten kan oplopen naar 35 gemeenten. Beide ministers merken echter
hierbij op dat in de praktijk dat tot nu toe niet zichtbaar is. In 2011
hebben 3 gemeenten een aanvullende uitkering artikel 12 aangevraagd.
Bij geen van deze gemeenten was het gevoerde grondbeleid de
(hoofd)oorzaak.
Het onderzoek is een actualisatie van een soortgelijk onderzoek dat
vorig jaar rond deze tijd naar de Tweede Kamer is gestuurd.