Groen!

Groen! vraagt bijzondere bankencommissie Dexia

door Meyrem Almaci (federaal parlementslid) op 30 september 2011 in "Economie, fiscaliteit en werkgelegenheid"

Als de politieke bestuurders in de Dexia-bank en -holding enig eergevoel hebben, moeten ze collectief ontslag nemen. Waarom? Omdat ze mee aansprakelijk zijn voor het fiasco waarin de bank zich bevindt, zegt MMeyrem Almaci.

Het regent geruchten rond Dexia. Na 15 jaar lijkt het sprookje van het huwelijk tussen het Gemeentekrediet en het Crédit Local de France aan zijn einde toe. De expansiepolitiek die Dexia de jaren voor de financiële crisis heeft tentoongespreid, heeft de bank - alle overheidsingrijpen ten spijt - ten langen leste ingehaald. In de jaren en maanden voor de crisis dreef ze haar speculatieve activiteiten verder op, juist omdat alle anderen zich begonnen terug te trekken. Het getuigt van een blindheid die grenst aan de waanzin. Alle reddingspogingen en -manoeuvres ten spijt zijn het vandaag de traditionele aandeelhouders, de Belgische gemeenten en provincies, die hiervoor het gelag betalen.

De bijzondere bankencommissie moet het dossier-Dexia weer tegen het licht houden. Ongetwijfeld zal het debat er gaan over de toplonen - huidig ceo Mariani verdiende in 2010 om en bij de 9.000 euro per werkdag - over de bonussen, gouden parachutes en zelfs `golden hello's' of welkomstpremies, waar Dexia na de bankencrisis kwistig mee strooide. Maar wat ons betreft komt niet alleen het businessmodel van Dexia ter sprake. Naast de rol van de ceo's en politieke zwaargewichten als Jean-Luc Dehaene en Serge Kubla in de bank zelf, moet ook de rol die de lokale politici in de gemeentelijke holding (GH) speelden, onderwerp van debat zijn. Ieder moet voor zijn verantwoordelijkheid worden geplaatst.

Het is de holding die in de jaren voor de crisis klakkeloos de lijn van de bank volgde en verdedigde. Nog in mei 2007 schaarde haar voorzitter, Francis Vermeiren, zich volmondig achter de strategie. Het leek een sprookje, met politici als leerling-tovenaars die lood in goud veranderden. Allen in slaap gewiegd door 15 jaar van dividenden, ter waarde van maar liefst 2,5 miljard euro.

Gelokt met grote percentjes

Het is de holding die Dexia tijdens de crisis noodgedwongen met 500 miljoen euro bijsprong. Ze klopte aan bij de eigen aandeelhouders, steden en gemeenten. Die werden gelokt met de belofte van een rendement van 13 procent op de nieuwe `preferente' aandelen. Regelrechte chantage, omdat lokale besturen die hier niet instapten, geen inkomsten meer zouden innen op hun `gewone' aandelen. Het beloofde rendement werd slechts één jaar nagekomen.

De aandelen staan vandaag bij de Gemeentelijke Holding ingeboekt op een virtuele waarde van om en bij de 8 euro. De beurswaarde bedraagt 1,5 euro. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten luidt de alarmbel. De lokale besturen zullen op grote schaal personeel moeten afdanken of de belastingen verhogen om het hoofd boven water te houden, zo klinkt het. Het is alle hens aan dek. Maar de federale overheid heeft na het kernkabinet vorige week verklaard dat het de laatste keer is dat ze bijsprong. Ook de Vlaamse regering gaat niet verder mee: minister Geert Bourgeois (N-VA) liet fijntjes optekenen dat de besparingen voor de gemeenten `nu ook niet onhaalbaar zijn'. Na drie jaar van overheidsingrijpen lijkt de grens bereikt.

De eerste prioriteit moet nu zijn de schade te beperken en de Belgische tak van de bank veilig te stellen. Vandaag bestaat Dexia enkel nog bij de gratie van de vier miljard euro die de diverse overheden, met andere woorden de belastingbetaler, al in de bank hebben gepompt. Daarvan is op dit moment al drie miljard `verdampt', tegelijk met de beurswaarde. De komende weken moeten de gewesten en de lokale overheden moeilijke beslissingen nemen. Geld bijpompen, de schulden kwijtschelden, de verliezen inboeken, er is geen enkele pijnloze optie denkbaar.

Vermeiren is nog altijd voorzitter van de holding. Hij krijgt volgens internetbronnen een vergoeding van 46.000 euro en wordt in het bestuur geflankeerd door burgemeesters, schepenen en gemeenteraadsleden van allerlei gezindten. Van Jaak en Jef Gabriëls (Open VLD, CD&V), Philip Heylen (CD&V) en Geert Bervoets (SP.A) tot Rik Daems (Open VLD).

Het is niet meer dan logisch dat de politieke bestuurders van de bank en de holding de eer aan zichzelf houden en collectief hun ontslag indienen. Als ze de slogan `voor wat hoort wat' op zichzelf toepassen, moeten ze hun presentiegelden van de voorbije jaren terugstorten. De bijzondere bankencommissie moet hen en hun voorgangers voor die verantwoordelijkheid plaatsen en tegelijk de corporate governance codes eindelijk wettelijk verankeren. Onze politici, op alle bestuursniveaus van Dexia, hebben schromelijk gefaald. Zij zijn mee aansprakelijk voor het fiasco waarin de bank zich nu bevindt. Het is niet meer dan billijk dat zij na de bonussen ook de malussen in ontvangst nemen.

Het Dexia-dossier is de zoveelste wake-up call: belangenvermenging tussen politieke mandaten en zitjes in raden van bestuur leidt tot slecht bestuur. Een debat over parlementaire vergoedingen is mooi, een debat over de cumul tussen politiek en externe mandaten in intercommunales en bedrijven nog beter. Onze voorstellen liggen klaar

IFRAME:
//www.facebook.com/plugins/like.php?app_id=276556572364194&href=http%3A %2F%2Fgroen.be%2Factualiteit%2FNieuwsflash-groen-vraagt-bijzondere-bank encommissie-dexia_2341.aspx&send=false&layout=standard&width=450&show_f aces=true&action=recommend&colorscheme=light&font&height=80

Contact: Meyrem Almaci -