Schuldenproblematiek overheid vormt grootste risico voor overheden
Persbericht van Ernst & Young
Schuldenproblematiek overheid vormt grootste risico voor overheden en
lijkt dubbele dip te ontketenen
Amsterdam, 26 september 2011 - De toenemende schuldenproblematiek van
de overheid en het gebrek aan daadkracht in Europa en de US om dit op
te lossen lijkt de aanzet te geven tot een W-vormige recessie, een
zogenaamde dubbele dip-recessie. Economische onzekerheid die in deze
periode het belangrijkste risico vormt voor zowel de overheid als de
private sector. Deze conclusie is het resultaat van een nieuw
grensoverschrijdend onderzoek dat onlangs is uitgevoerd door Ernst &
Young. In dit onderzoek, Turn risks and opportunities into results (Zet
risico's en kansen om in resultaat), worden de tien belangrijkste
zakelijke risico's en kansen over de hele wereld onderzocht voor
overheden en organisaties binnen de publieke sector.
Risico's staan nog steeds boven aan de agenda. Kwesties als
bezuinigingen op de uitgaven, beperkte economische groei, duurzaamheid
en veiligheid hebben allemaal bijgedragen aan de onzekere tijden die
burgers wereldwijd nu meemaken. Maar al deze veranderingen bieden ook
kansen.
Over de hele wereld worden zorgen over een tweede dip vooral
aangewakkerd door de angst dat de schuldenproblematiek in Europa en de
VS - na de reddingsoperaties door overheden tijdens de financiële
crisis - zou leiden tot drastische bezuinigingen op overheidsuitgaven,
met mogelijk negatieve gevolgen voor de economie. Ondanks de nog steeds
voortdurende schuldencrisis zorgden de groei binnen de opkomende
markten en het herstel binnen veel ontwikkelde economieën er tot aan de
zomer 2011 voor dat het risico op een wereldwijde dubbele dip
vooralsnog beperkt kon blijven. De ontwikkeling van de afgelopen twee
maanden doet anders vermoeden.
Herverdeling macht
In de nasleep van de economische crisis tekent zich steeds duidelijker
een herverdeling van de macht af in mondiale bestuursstructuren. De
uitbreiding van de G8 tot de G20 zal voor sommige specifieke groepen
landen waarschijnlijk een aanmoediging vormen om een grotere rol te
gaan spelen op het mondiale bestuurstoneel. Daarin passen ook
gelegenheidspartnerschappen en regionale clusteringen.
Rob Ellermeijer, Sectorleider, voorzitter Public Sector bij Ernst &
Young, zegt hierover: "In eerste instantie hebben overheden in veel
landen over de hele linie bezuinigingen doorgevoerd. Het was ook
noodzakelijk om de overheidsfinanciën weer op orde te krijgen. Nu de
druk op de private economie duidelijk voelbaar wordt en ook de
internationale handel onder druk staat lijkt het wenselijk om het
beleid bij te stellen. Gericht bezuinigen en daarbij specifieke
sectoren juist een extra impuls geven kunnen de economische groei weer
op gang helpen. Als de economische motor loopt profiteren de
overheidsfinanciën daarvan mee. De publieke investeringen, bijvoorbeeld
in infrastructuur, woningen en automatisering kunnen daar een
belangrijke rol bij spelen. Daarnaast kan het huidige "burning
platform'' een kans bieden om een versnelling te realiseren in
innovatie, zowel in de private als publieke sector, zoals op het gebied
van duurzaamheid en informatie technologie."
Onzekerheden wegnemen
Het uitstellen van initiatieven om klimaatverandering tegen te gaan en
duurzaamheid te bevorderen werd genoemd als het op één na belangrijkste
risico. Hiervan wordt verwacht dat het een blijvende impact zal hebben
in de komende jaren. Andere risico's die steeds belangrijker worden,
zijn onder meer die van onvoldoende investeringen in onderwijs, slechte
beheersing van de kosten voor pensioenen en gezondheidszorg voor een
vergrijzende bevolking, en zwakke punten in publiek bestuur en zwakke
verantwoordingsstructuren.
Het publieke debat over duurzaamheid heeft door de wereldwijde
economische crisis een lagere prioriteit gekregen. Door de daardoor
ontstane onzekerheid over het gevoerde beleid en het feit dat er geen
consistente prijssignalen worden afgegeven, wordt het vrij
onwaarschijnlijk dat de investeringen die noodzakelijk zijn om een
groene economie te ontwikkelen ook echt gedaan zullen worden.
Ellermeijer legt uit: "Om klimaat- en duurzaamheidsrisico's te
beheersen, moeten overheden transparantie garanderen in hun CO2-beleid
en nieuwe wetten en regels introduceren die ervoor zorgen dat de
consument meer duurzame keuzes maakt. Overheden moeten de onzekerheden
ten aanzien van deze initiatieven zo snel mogelijk wegnemen, want
onzekerheid belemmert investeringen."
Paul van de Loo, partner bij Ernst & Young, sluit af: "Naast het belang
van een lange termijn visie en daaraan gekoppeld consistent beleid en
het stimuleren van ondernemerschap, is samenwerking de derde pijler
voor economisch en maatschappelijk succes. Waar in het verleden
verantwoordelijkheden werden gekoppeld aan of de publieke sector, of
het bedrijfsleven of maatschappelijke verbanden, wordt het steeds
duidelijker dat het niet of-of is, maar en-en. Om de vraagstukken van
deze tijd - economische dynamiek, innovatie, duurzaamheid, klimaat,
energie - aan te kunnen, zal er meer gezocht moeten worden naar
samenhang en gemeenschappelijkheid. De tijd dat de overheid
verantwoordelijkheid is voor maatschappelijke doelen en het
bedrijfsleven alleen zorg draagt voor rendement, is voorbij."
Top 10 van risico's voor overheden in 2011
1. Het ontketenen van een dubbelediprecessie door fiscale consolidatie
2. Uitstel van initiatieven op het gebied van klimaatverandering en
duurzaamheid
3. Slechte beheersing van schulden en fiscaal beleid
4. Speculatieve financiële aanvallen en afwaardering van staatsschulden
5. Onvoldoende publieke investering in onderwijs
6. Niet in staat zijn om effectieve dienstverlening op peil te houden
door minder beschikbaarheid van personeel en noodzakelijke omvormingen
van personeelsbestand
7. Slechte beheersing van de kosten van pensioenen, gezondheidszorg en
ouderenzorg voor een vergrijzende bevolking
8. Niet in staat zijn om problemen op het gebied van internationaal
terrorisme en grenscontroles het hoofd te bieden
9. Niet inspelen op demografische verschuivingen op de lange termijn
10. Zwakke punten in publiek bestuur en zwakke
verantwoordingsstructuren
Top 10 van kansen voor overheden in 2011
1. Versterking van nieuwe vormen van mondiaal bestuur
2. Herziening van wet- en regelgeving ten aanzien van de financiële
sector
3. Herbezinning op het centrale doel van een regering
4. Inzet van IT om veranderingen te bewerkstelligen
5. Ontwikkeling van nieuwe dienstverleningsmodellen
6. Versterken van het publiek-private samenwerking
7. Industrieel beleid om groei in sectoren van technologische
voorsprong te bespoedigen
8. Heroverwegen van regionale en stedelijke ontwikkeling
9. Ondersteunen en versterken van MVO-gebruiken voor het herinrichten
van overheids-dienstverleningsmodellen
10. Versterken van de rol van de overheid in de economie
Links:
http://www.ey.com/nl
Razende Robot Reporter