Algemene Onderwijsbond

13-09-2011

Onderwijsinvesteringen stijgen in Europa, stagneren in Nederland

De meeste Europese landen zijn afgemeten aan hun welvaartsniveau méér gaan uitgeven aan onderwijs. In Nederland stagneren de investeringen, waardoor onder andere Polen Nederland voorbij gaat. Polen besteedt in 2008 5,7 procent van het binnenlands product aan onderwijs (0,4 procent méér dan het jaar daarvoor), terwijl dat in Nederland op 5,6 procent blijft hangen. Dat blijkt uit de nieuwste versie van Education at a glance, het jaarlijkse onderzoek naar onderwijsuitgaven en resultaten van de club van rijke landen Oeso.

Volgens de Oeso levert investeren in onderwijs uiteindelijk geld op. Hoger opgeleiden bleken in de crisis veel minder snel hun baan kwijt te raken dan lager opgeleiden. "Op langere termijn zal het overheidsbudget profiteren van onderwijsinvesteringen. Hoe beter hun burgers zijn opgeleid, hoe minder werkloosheidsuitkeringen nodig zijn en minder sociale vangnetten. Bovendien betalen goed opgeleide mensen meer belasting zodra ze gaan werken", aldus Andreas Schleicher van de Oeso. "De economische crisis benadrukt het belang van goed onderwijs."

In het rapport krijgt Nederland er van langs omdat, ondanks sterk toegenomen studentenaantallen, de uitgaven aan hoger onderwijs niet mee stijgen. Van de dertig onderzochte landen vormt Nederland samen met slechts een klein clubje landen een groep die sinds 2000 minder aan hoger onderwijs uittrekt.

Nederland geeft sowieso relatief weinig uit als gekeken wordt naar de welvaart van het land. Met 5,6 procent van het bbp aan onderwijsuitgaven zit Nederland onder het Oeso-gemiddelde van 6,1. Wel zit Nederland net boven het EU-gemiddelde van 5,5. Maar Europese landen zijn druk bezig om een inhaalslag te maken. Groot Brittannië ging Nederland ons al eerder voorbij door een grote investeringsimpuls, nu gaan onder andere Polen en Estland ons voorbij. Met name aan basisonderwijs en hoger onderwijs geeft Nederland ten opzichte van de welvaart minder geld uit dan andere rijke landen.

"Omdat Nederland bezuinigt op onderwijs, onder meer door de nullijn voor de onderwijssalarissen, zal ons land nog verder wegzakken", voorspelt AOb-voorzitter Walter Dresscher. "Het is onbegrijpelijk dat het kabinet de raad van de Oeso niet opvolgt om juist in tijden van crisis in onderwijs te investeren. Dit kabinet dat suggereert dat het slim opereert misrekent zich op onderwijsterrein volkomen. De kost gaat voor de baat uit, bij onderwijs betekent meer investeren op langere termijn minder werkloosheidsuitgaven en meer belastinginkomsten. Dat zegt niet alleen de voorzitter van deze vakbond, maar ook de Oeso, het belangrijkste economisch adviesorgaan van de rijke landen."

Nederland zakt op EU-ranglijst onderwijsinvesteringen

2008 2007

1 (10) Noorwegen 7,4 5,5 +1,9

2 (1) Denemarken 7,1 7,1 =

3 (3) België 6,6 6,1 +0,5

4 (2) Zweden 6,3 6,3 =

OECD gemiddeld 6,1 6,2 -0,1

5 (4) Frankrijk 6,0 6,0 =

6 (6) Finland 5,9 5,6 +0,3

7 (14) Estland 5,8 5,0 +0,8

8 (5) Groot Brittanie 5,7 5,8 -0,1

8 (9) Polen 5,7 5,3 +0,4

9 (6) Nederland 5,6 5,6 =

9 (18) Ierland 5,6 4,7 +0,9

EU gemiddeld 5,5 5,3 +0,2

10 (6) Slovenië 5,4 5,6 -0,2

10 (8) Oostenrijk 5,4 5,4 =

11 (6) Portugal 5,2 5,6 -0,4

12 (12) Spanje 5,1 4,8 +0,3

13 (11) Hongarije 4,8 4,9 -0,1

13 (13) Duitsland 4,8 4,7 +0,1

13 (15) Italië 4,8 4,5 +0,3

14 (14) Tsjechië 4,5 4,6 -0,1

15 (16) Slowakije 4,0 4,0 =

Onderwijsinvesteringen als percentage van het bruto binnenlands product Bron: Oeso, EAG2011